Ở nước ta, dân tộc Lô Lô được chia thành 2 ngành là Lô Lô đen và Lô Lô hoa. Tại Cao Bằng chỉ có người Lô Lô đen với dân số khoảng hơn 2.861 người, chiếm 59% tổng số người Lô Lô tại Việt Nam. Địa bàn sinh sống của người Lô Lô Đen ở Cao Bằng chủ yếu tại 9 xóm thuộc 4 xã vùng đặc biệt khó khăn của 2 huyện Bảo Lâm và Bảo Lạc nằm ở phía tây của tỉnh Cao Bằng.
Dân tộc Lô Lô thường cư trú chủ yếu ở vùng cao xa xôi, hẻo lánh, địa hình phức tạp, khí hậu khắc nghiệt, vào mùa mưa thì lũ quét, mùa khô không có nước nên nhiều xóm rất khó khăn về điện, nước sinh hoạt và sản xuất, đường giao thông đi lại khó khăn. Diện tích đất canh tác nông, lâm nghiệp ít, bạc màu, nghèo dinh dưỡng chỉ có hơn 243 ha. Trong đó diện tích trồng lúa hơn 53 ha, diện tích nương rẫy hơn 190 ha, chủ yếu trồng ngô, lúa.
Trình độ dân trí đồng bào dân tộc Lô Lô còn thấp, tỷ lệ mù chữ cao, còn nhiều tập quán và hủ tục lạc hậu. Kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp (trồng trọt và chăn nuôi) sản suất manh mún mang tính tự cung tự cấp, việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất chưa được chú trọng, dẫn đến năng suất thấp, chăn nuôi chủ yếu nuôi trâu bò để lấy sức kéo và nuôi gia cầm để phục vụ cho nhu cầu thực phẩm hàng ngày, rất ít để trao đổi hàng hóa, nên đời sống dân tộc Lô Lô còn nhiều khó khăn.
Thời gian qua, được sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp các ngành và cộng đồng các dân tộc, trình độ dân trí dân tộc Lô Lô ngày được nâng lên, đời sống kinh tế ngày càng cải thiện, được hưởng nhiều chế độ, chính sách cho người dân tộc thiểu số rất ít người theo quy định của Nhà nước. Cùng với việc phát triển du lịch cộng đồng, mang lại những giá trị cao về kinh tế, đồng thời bảo tồn, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống đồng bào dân tộc thiểu số tại huyện Bảo Lâm, Bảo Lạc.
Đơn cử, hồi tháng 4 vừa qua, Trung ương Hội LHTN Việt Nam tổ chức Lễ khánh thành Nhà văn hoá cộng đồng dân tộc Lô Lô tại huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng. Công trình “Nhà văn hóa cộng đồng” cho đồng bào dân tộc Lô Lô tại xóm Cốc Xả, xã Hồng Trị, huyện Bảo Lạc được xây dựng mới theo mẫu Nhà sàn 06 gian, nhịp nhà 2,15m, gian giữa 2,37m, hành lang quanh nhà 1,4m, chiều cao tầng 2,1m, tổng chiều cao công trình 5,26m; tổng diện tích sàn 156m².
Nhằm thiết thực hỗ trợ, từng bước phát triển vùng đồng bào DTTS rất ít người, ngoài chính sách chung đối với các DTTS, Đảng, Nhà nước còn có những chính sách riêng đặc thù áp dụng với DTTS rất ít người. Đặc biệt, ngày 31/10/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2086/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các DTTS rất ít người giai đoạn 2016-2025 nhằm mục tiêu duy trì, phát triển, nâng cao vị thế của các DTTS rất ít người; xóa đói, giảm nghèo, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào một cách bền vững, giảm dần sự chênh lệch về khoảng cách phát triển với các dân tộc khác trong vùng; xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu ở các thôn, bản nơi sinh sống tập trung của đồng bào DTTS rất ít người...
Trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Cao Bằng đã triển khai nhiều chính sách, chương trình dự án hỗ trợ đồng bào Lô Lô như Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các DTTS rất ít người giai đoạn 2016-2025 theo Quyết định số 2089/QĐ-TTG của Thủ tướng; Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ năm 2021 đến năm 2025 theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; ban hành Quyết định số 1914/QĐ-UBND ngày 30/10/2017 phê duyệt Đề án thực hiện Chính sách phát triển kinh tế - xã hội đồng bào Lô Lô theo Quyết định 2086/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ giai đoạn 2016-2025 trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Đến nay, đời sống của đồng bào Lô Lô đã có nhiều đổi thay. Hệ thống cơ sở hạ tầng đã cơ bản được hoàn thiện, trường học các cấp được xây mới, trạm y tế đảm bảo trang thiết bị khám bệnh cho người dân; nhiều hộ được cấp bể nước sạch sinh hoạt; các công trình giao thông nông thôn, nhà công vụ giáo viên, nhà sinh hoạt cộng đồng được đầu tư xây dựng.
Từ các nguồn vốn của Trung ương đã thực hiện đầu tư phát triển sản xuất tại 9 xóm, trọng điểm là 3 xóm Khau Trang, xã Hồng Trị; Khuổi Khon, xã Kim Cúc (Bảo Lạc); Cà Đổng, xã Đức Hạnh (Bảo Lâm).
Bên cạnh đó, địa phương còn chú trọng triển khai nhiều chính sách như: hỗ trợ mở rộng diện tích trồng lúa nước và phát triển chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà; hỗ trợ chuyển đổi diện tích trồng lúa nương sang trồng sắn; khuyến khích trồng cây sa mộc, hổi; hỗ trợ di rời chuồng trại; hỗ trợ vay vốn phát triển sản xuất, chăn nuôi.
Hỗ trợ phát triển sản xuất cho đồng bảo Lô Lô hơn 01 triệu cây giống có giá trị kinh tế cao (cây quế, cây hồi và cây sở); 354 con bò cái sinh sản 167 cái chuồng trại. Hỗ trợ trang thiết bị cho nhà sinh hoạt cộng đồng, gồm: Mua tăng âm, loa truyền thanh thu phát, hỗ trợ thành lập và duy trì đội văn nghệ và hỗ trợ khôi phục sản xuất nhạc cụ, trang phục dân tộc cho 11 xóm Tổ chức 02 lễ hội văn hóa dân tộc Lô Lô, mở 07 lớp dạy tiếng dân tộc theo hình thức truyền khẩu.
Được biết, năm ngoái, tỷ lệ hộ nghèo dân tộc Lô Lô chiếm trên 55,62%, tốc độ giảm nghèo là 5% so với năm 2021.