Từ ngày 01/7/2022 là thành viên của Hiệp ước WPPT. Trước đó, ngày 17/11/2021, Việt Nam đã ký văn kiện gia nhập Hiệp ước về quyền tác giả 1996 (the WIPO Copyright Treaty - WCT) của Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới và trở thành thành viên thứ 111 của WCT. Đây cũng là những hành động cụ thể để góp phần thực hiện chủ trương chủ động, tích cực tham gia chuyển đổi số cũng như hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam.

Với hành lang pháp lý phát triển như vậy, trong sân chơi chung, chúng ta cũng không là ngoại lệ. Để đảm bảo việc bảo hộ trong nước cũng như quốc tế, các Hiệp ước này đã tạo điều kiện cho mọi người đưa tác phẩm của mình tới thế giới cũng như bảo vệ các tác phẩm ở những nước khác.

Trong kỷ nguyên số, Hiệp ước WCT chính là "Thừa nhận sự cần thiết đưa ra những quy định quốc tế mới và xác định rõ nội dung của các quy định hiện có nhằm đặt ra các giải pháp thỏa đáng cho các vấn đề nảy sinh do sự phát triển mới về nền kinh tế, xã hội, văn hóa và công nghệ". Đồng thời, thừa nhận ảnh hưởng sâu rộng của sự phát triển và thành tựu của công nghệ tin học và truyền thông đối với việc sáng tạo và sử dụng các tác phẩm văn học và nghệ thuật…

W-anhminhhoa.png
Ảnh minh hoạ

Hiệp ước WPPT "Thừa nhận nhu cầu đưa ra những quy tắc quốc tế mới để tạo ra những giải pháp thỏa đáng đối với những vấn đề do sự phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa và kỹ thuật đặt ra. Thừa nhận ảnh hưởng sâu rộng của sự phát triển và thành tựu của công nghệ tin học và truyền thông về sản xuất và sử dụng các cuộc biểu diễn và bản ghi âm…".

Việt Nam gia nhập 2 Hiệp ước sẽ góp phần nâng cao hình ảnh của đất nước ta với tư cách là một thành viên tích cực, có trách nhiệm trong công tác bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan, nhất là trong quá trình chuyển đổi số hiện nay. Đồng thời thể hiện việc Việt Nam thực hiện nghiêm túc cam kết trong các hiệp định tự do thương mại thế hệ mới như các Hiệp định CPTPP, EVFTA, VKFTA, VNEAEUFTA…

Việc gia nhập và thực hiện 2 Hiệp ước WCT và WPPT không ảnh hưởng tới hệ thống pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan của Việt Nam vì các quy định cơ bản của 2 Hiệp ước đã được quy định trong Luật Sở hữu trí tuệ. Việc Luật sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ được thông qua đã làm rõ quy định chi tiết nội dung về quyền tác giả, quyền liên quan trong môi trường số, đảm bảo cho việc thực thi quyền tác giả, quyền liên quan thuận lợi hơn.

Khi gia nhập 2 Hiệp ước WCT và WPPT cũng góp phần bảo vệ quyền và lợi ích của các tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan trên phạm vi quốc tế thuộc nhiều ngành nghề, lĩnh vực như điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, báo chí, phát thanh, truyền hình, xuất bản, giáo dục… làm phong phú khả năng phục vụ đời sống tinh thần của công chúng. Đồng thời, tăng cường giao lưu, hợp tác quốc tế về văn hóa, giới hiệu văn hóa Việt Nam ra nước ngoài và tinh hoa văn hóa nhân loại tới Việt Nam.

Việc gia nhập 2 Hiệp ước WCT và WPPT cũng góp phần thu hút đầu tư, hỗ trợ phát triển các ngành công nghiệp văn hóa. Góp phần tạo ra hành lang pháp lý cho thương mại điện tử phát triển lành mạnh.

Đối với quốc phòng, an ninh, Việt Nam gia nhập 2 Hiệp ước WCT và WPPT góp phần ổn định an ninh, trật tự thông qua việc bảo hộ hiệu quả quyền tác giả, quyền liên quan tại Việt Nam. Trong trường hợp thực hiện quyền tác giả, quyền liên quan phương hại đến chủ thể và an ninh quốc gia thì Nhà nước có quyền cấm hoặc hạn chế chủ thể quyền thực hiện quyền của mình theo quy định tại Khoản 2 và Khoản 3, Điều 7, Luật Sở hữu trí tuệ.

Bên cạnh các tác động kể trên thì việc Việt Nam gia nhập 2 Hiệp ước WCT và WPPT còn có 1 số tác động khác như, cơ quan quản lý, thực thi sẽ phải xử lý nhiều vụ việc liên quan đến bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan trên môi trường số. Chính vì vậy, cần tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Quyết định số 88/QĐ-TTg ngày 20/01/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt đề án tăng cường năng lực quản lý và thực thi có hiệu quả pháp luật bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan đến năm 2020, định hướng đến năm 2025.

Việt Dũng và nhóm PV, BTV