Thảm kịch xảy ra khi Challenger rời bệ phóng ở mũi Caneveral, Florida, thực hiện nhiệm vụ STS51-L. Con tàu tan thành từng mảnh trên bầu trời Thái Bình Dương lúc 11h38 trưa (giờ địa phương), trở thành ký ức đau thương ám ảnh của nhiều người suốt thời gian dài sau đó.

{keywords}
 

Tổng thống Mỹ Ronald Reagan khi đó đã phải thốt lên: "Trong lịch sử, chúng ta chưa từng phải trải qua thảm kịch nào đau đớn như vậy. Tôi xin chia buồn với gia đình, người thân của bảy phi hành gia tài năng...".

{keywords}
 

Nguyên nhân thảm họa là do các vòng đệm bằng cao su trong tên lửa đẩy con tàu bị hỏng do nhiệt độ xuống thấp vào ban đêm. Chính sự cố này đã khiến khí nóng có áp suất cao bên trong tên lửa đẩy rò ra ngoài và thổi trực tiếp vào bình nhiên liệu gắn ngoài và các phần xung quanh.

{keywords}
 

Từ mặt đất có thể quan sát rõ luồng khí kể trên từ giây thứ 64 của vụ phóng. Các cấu trúc gắn kết tên lửa trong hệ thống phóng tàu bị vỡ nhanh chóng. Một giây trước khi tàu nổ tung, luồng khí làm thủng bình nhiên liệu ngoài. Hỗn hợp hydro lỏng và oxy lỏng bên trong bình bị đốt nóng gây nổ lớn làm vỡ đôi bình nhiên liệu.

{keywords}
 

Tàu vẫn tiếp tục bay trên không trung nhưng bị mất ổn định. Cuối cùng, hỗn hợp nhiên liệu còn lại phát nổ làm tàu tách khỏi bình nhiên liệu và tên lửa, rồi mất hết lực đẩy cần thiết. Các động cơ và cánh tàu rời ra, buồng lái và phần đầu của tàu tách khỏi khoang hàng hóa. Tất cả cùng rơi xuống biển kết thúc quá trình hoạt động của tàu con thoi Challenger.

{keywords}
 Bảy phi hành gia trên tàu con thoi Challenger.

Tàu Challenger được NASA đưa vào sử dụng lần đầu ngày 4/4/1983. Trong suốt gần 3 năm hoạt động, con tàu đã thực hiện 10 lần bay vào không gian với tổng thời gian 62 ngày 7 giờ 56 phút và 22 giây trong vũ trụ. Nó di chuyển quanh quỹ đạo trái đất 995 lần với quãng đường đạt 41.527.414 km. Tàu đưa tổng cộng 10 vệ tinh vào quỹ đạo.

Thanh Hảo