22h30, 5 thành viên có mặt trong nhà văn hóa thôn Kim Đới (xã Tam Thăng, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam) chuẩn bị cho ca trực. Hàng ngày, họ là những người công dân bình thường, làm việc mưu sinh lo cho gia đình, nhưng cũng sẵn sàng đợi lệnh khi Công an xã hoặc chính quyền gọi tên. Khi màn đêm buông xuống, họ là những “anh hùng” bảo vệ sự yên bình cho lối xóm...
“Tổ tự quản 5 trong 1” thôn Kim Đới được thành lập đầu tiên ở tỉnh Quảng Nam vào tháng 3/2022. Cái tên "5 trong 1" bao hàm các nhiệm vụ: Đảm bảo an ninh trật tự; phòng cháy, chữa cháy; phòng chống thiên tai; phòng chống dịch bệnh; công tác hòa nhập cộng đồng.
Phi vụ nhớ đời...
Quan sát trên màn hình ti vi với 7 camera giám sát quanh thôn, ông Trịnh Ngọc Cường (47 tuổi) kể, hằng ngày ông sửa xe máy trên địa bàn, tối đêm, có ca trực thì chuẩn bị sẵn sàng áo mũ, công cụ để cùng anh em tham gia trực bảo vệ an ninh cho bà con.
Ông Cường chia sẻ, ca trực thường từ 23h đến 3h sáng. "Chúng tôi đều tâm niệm làm việc vì bình yên lối xóm, thấy khu phố bình yên là anh em hoàn thành nhiệm vụ...", ông chia sẻ.
Nhớ lại “phi vụ” được anh em nhắc nhiều nhất, ông Cường hồ hởi, đó là vào giữa tháng 4 vừa qua, khi mọi người đi tuần vào khoảng 0h, đến đầu thôn, giáp ranh với xã Tam Thanh, phát hiện một thanh niên đang đi vệ sinh nhưng có nhiều hành động khả nghi.
“Chúng tôi đến hỏi chuyện thì thanh niên này trả lời rằng vừa đi nhậu về nhưng lạc đường, bên cạnh có đôi dép và một túi xách. Lúc đó chúng tôi không nghi ngờ gì và trở về nhà văn hóa.
Đến 1h30 sáng, khi đi tuần phát hiện thanh niên này vào một nhà dân để trộm. Chúng tôi tri hô đuổi theo, thanh niên chạy, bơi ra sông và nổi trên mặt sông không chịu vào” - ông Cường nhớ lại.
Nhiều người lúc đó khuyên thanh niên bơi vào nhưng không được, cuối cùng phải nhờ một người chèo ghe gần đó đưa thanh niên vào bờ. Tổ tự quản sau đó bàn giao người này cho Công an xã, test ma túy thì dương tính, thanh niên này cũng khai vào nhà người dân ăn trộm nhưng chưa thực hiện được thì bị “Tổ tự quản 5 trong 1” phát hiện.
“Khi gặp Công an xã thì được biết đối tượng này vừa mãn hạn tù, nghiện ngập và chuyên trộm cắp”, lời ông Cường.
Đồng hồ điểm 23h, các thành viên trong tổ áo mũ, công cụ hỗ trợ sẵn sàng lên đường tuần tra. Nhiệm vụ của họ là đi dọc các ngõ hẻm kiểm tra tình hình an ninh khu vực, có gì khả nghi sẽ báo về chỉ huy tại Công an xã đợi lệnh.
Trực không có ngày nghỉ
Ông Trịnh Văn Linh, Bí thư Chi bộ, cũng là Trưởng ban Điều hành “Tổ tự quản 5 trong 1” thôn Kim Đới cho biết, tổ được thành lập trên tinh thần tự nguyện của người dân.
“Hiện thôn chúng tôi có 20 thành viên, được chia ca trực, mỗi tuần sẽ trực 3-4 đêm. Những ngày cao điểm sẽ trực liên tục mà không có ngày nghỉ. Trước đây, nhiều người dân tự thành lập tổ an ninh trật tự vì tình hình trộm cắp, đặc biệt là trộm chó rất nhiều trên địa bàn”, ông Linh nói.
Sau khi có kế hoạch của tỉnh, tổ này đã phát triển thành 5 nhiệm vụ chính nhằm góp phần bảo vệ an ninh xã hội. “Niềm vui của tổ đó chính là những món quà nhỏ được bà con mang đến, nhiều người mang gạo, mang mì tôm, cà phê, người thì góp chút ít gây quỹ cho anh em”, ông Linh hồ hởi.
Thiếu tá Trần Thanh Trường, Trưởng Công an xã Tam Thăng cho biết, mô hình “Tổ tự quản 5 trong 1” là mô hình đầu tiên được xây dựng tại Quảng Nam.
“Bắt đầu từ tháng 3/2022, đến nay đã có 6/8 thôn thành lập tổ tự quản với 109 thành viên. Những thành viên là công dân tại địa bàn với mọi lứa tuổi. Mỗi tổ có ban điều hành riêng dưới sự quản lý của Công an và UBND xã”, Thiếu tá Trường nói.
Ông Trường thông tin thêm, trước đây, vì tại địa bàn có khu công nghiệp Tam Thăng nên tình hình an ninh trật tự rất phức tạp. Mỗi tối, công an nhận được khoảng 7-8 trường hợp bị trộm đột nhập vào nhà lấy điện thoại, trộm bia, đến cả đồ trong tủ lạnh cũng bị lấy đi.
“Sau khi thành lập, rất nhiều vụ việc được tổ của các thôn phát hiện. Đã có 5 vụ trộm lớn, trong đó có 2 vụ đã khởi tố. Từ việc tuần tra các ngõ xóm trong đêm liên tục trong thời gian qua, những đột nhập vào nhà dân không xảy ra. Đến nay, mỗi tuần chỉ phát hiện 1-2 vụ trộm vặt...”, ông Trường thông tin.
Trung tá Mai Văn Hiển - Phó Trưởng Công an TP Tam Kỳ cho biết, mô hình “Tổ tự quản 5 trong 1” tại xã Tam Thăng là một mô hình giúp ích nhiều trong việc bảo vệ an ninh trật tự trên địa bàn.
“Chúng tôi đang cố gắng nhân rộng mô hình tự quản trên địa bàn TP. Thời gian tới sẽ có nhiều lớp tập huấn cho đội ngũ này để hiểu rõ hơn về chức năng, nhiệm vụ. Đồng thời bảo vệ cho chính bản thân khi tham gia công tác”, ông Hiển chia sẻ.