Nghệ An: Lan toả phong trào vườn mẫu, vườn chuẩn nông thôn mới

Nhiều kết quả tích cực 

Thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, diện mạo nông thôn của tỉnh Nghệ An đã có nhiều đổi thay và chuyển biến tích cực. 

Sau 3 năm thực hiện Kế hoạch số 410 của UBND tỉnh về thực hiện xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Nghệ An, Quyết định số 1541 về việc ban hành Bộ tiêu chí thôn, xóm, bản đạt chuẩn nông thôn mới, vườn đạt chuẩn nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2022 - 2025, tính đến tháng 12/2022, ngành nông nghiệp, Hội Nông dân, Hội Làm vườn các cấp đã chỉ đạo xây dựng 880 vườn chuẩn nông thôn mới và 2.125 vườn mẫu nông dân theo hướng vườn chuẩn nông thôn mới. Trong đó, đã cấp giấy chứng nhận vườn chuẩn nông thôn mới cho 300 vườn và đang thẩm định, xét công nhận hơn 700 vườn.

Để nâng cao hiệu quả phong trào xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới, đáp ứng yêu cầu xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn tiếp theo, năm 2022, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 114 về Tổ chức Cuộc thi “Vườn chuẩn nông thôn mới đẹp” trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Cuộc thi nhằm biểu dương, suy tôn những vườn đẹp, có giá trị kinh tế cao, góp phần tạo cảnh quan môi trường nông thôn xanh, sạch, đẹp; giữ gìn, phát huy vẻ đẹp yên bình của làng quê truyền thống ở các địa phương. Đồng thời, thông qua cuộc thi đã tìm ra được những khu vườn tiêu biểu để giới thiệu cho các hộ dân và địa phương khác tới tham quan, học tập nhân rộng.

Ngay khi phát động, phong trào đã nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ của các cấp chính quyền và người dân. Từ phong trào xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới đã xuất hiện nhiều hộ gia đình nông dân tiêu biểu với những cách làm hay.

Điển hình như gia đình bà Cao Thị Hợi, xã Nghi Long huyện Nghi Lộc, với quy mô diện tích vườn 1.073 m2, thu nhập từ vườn bình quân đạt 60 triệu đồng/năm. 

Theo chia sẻ của bà Hợi, trước đây, vườn của gia đình bà chưa có đường đi lối lại, chưa có hệ thống tưới tự động, cây cối trồng nhiều loại đan xen nhiều giống cây khác nên năng suất rất thấp.

Thế nhưng, từ khi bắt tay vào xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới, gia đình được tập huấn khoa học kỹ thuật, được giới thiệu áp dụng các giống cây trồng cho năng suất cao, quy hoạch vườn theo các phân khu chức năng nên hiệu quả của vườn tăng lên rất nhiều, đạt trung bình 40 - 60 triệu/ năm.

Ngoài ra, gia đình bà cũng xây dựng được hệ thống tưới tiêu được tự động hoá, điều khiển thông qua điện thoại thông minh. Xây dựng 1 bể xử lý rác thải hữu cơ sử dụng vi sinh để xử lý đảm bảo cảnh quan, môi trường xanh sạch đẹp, bổ sung thêm nhiều giống cây trồng cho năng suất cao.

Có thể nói, thông qua Cuộc thi “ Vườn chuẩn nông thôn mới đẹp” đã giúp người nông dân có động lực quy hoạch cải tạo khuôn viên, đầu tư ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật và giống cây có giá trị kinh tế cao vào trồng ở vườn nhà, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế, góp phần thay đổi bộ mặt vùng quê nông thôn mới.

Đẩy mạnh xây dựng vườn mẫu, vườn chuẩn nông thôn mới 

Để xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, nhiều địa phương của tỉnh Nghệ An đang triển khai theo hướng “bắt đầu từ xây dựng hộ, vườn, thôn kiểu mẫu rồi đến xã nông thôn mới kiểu mẫu”. Trong đó, vườn kiểu mẫu, vườn chuẩn vừa là tiêu chí bắt buộc, vừa là cú hích để nâng cao thu nhập cho người dân.

Thực tế, tại tỉnh Nghệ An, bên cạnh những kết quả đạt được, phong trào xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới và việc tổ chức cuộc thi vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Kết quả thực hiện phong trào ở một số địa phương chưa đồng đều, nhất là vùng miền núi cao. Công tác chỉ đạo, hướng dẫn, phối hợp tuyên truyền phong trào xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới của một số huyện chưa quyết liệt, chưa sâu sát.

Sản phẩm từ vườn còn manh mún, giá trị thu nhập từ vườn còn chưa vượt trội; số vườn có sản phẩm chủ lực của địa phương, sản phẩm có chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, có truy xuất nguồn gốc và đạt các tiêu chuẩn sản phẩm nông nghệp sach chưa nhiều (VietGAP, GlobalG.A.P, tiêu chuẩn hữu cơ, tiêu chẩn ASC, MSC, 4C..). Sự liên kết trong sản xuất và hàm lượng ứng dụng công nghệ thông tin, thương mại điện tử còn thấp.

Vì vậy, trong thời gian tới, các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn phong trào xây dựng vườn mẫu, vườn chuẩn nông thôn mới, xem đây là tiêu chí quan trọng trong công nhận xã nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

Bổ sung, điều chỉnh tiêu chí công nhận vườn chuẩn nông thôn mới phù hợp với yêu cầu thực tiễn; ưu tiên phát triển các tiêu chí phát triển kinh tế vườn theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao. 

Chú trọng phát triển kinh tế vườn gắn với xây dựng mỗi xã một sản phẩm. Phát triển vườn theo hướng sản xuất VietGap, nông nghiệp hữu cơ và có liên kết với doanh nghiệp, tổ hợp tác, hợp tác xã kể cả trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

Song song đó, cần đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền phải kịp thời, liên tục, sâu rộng để thu hút sự quan tâm, chú ý của nhân dân. Có cơ chế khen thưởng theo kết quả đầu ra của việc thực hiện xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới để tạo động lực phấn đấu giữa các hộ dân và địa phương, tạo sự lan tỏa rộng lớn phong trào.

Tiếp tục nghiên cứu, điều chỉnh các tiêu chí xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới theo hướng vừa kế thừa, phát huy mẫu hình, giá trị những khu vườn truyền thống, đồng thời khuyến khích phát triển các khu vườn có kiến trúc hiện đại, ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ cao, trong quá trình quản lý, chăm sóc, thu hoạch, chế biến, bảo quản….