Chị N.T.T.T. (44 tuổi, ngụ quận 3, TP.HCM) vừa được các y bác sĩ tại Bệnh viện Nguyễn Trãi (TP.HCM) cấp cứu kịp thời vì phình động mạch lách.

Cách đây 6 tháng, chị T. thường xuyên bị đau vùng bụng trái, sau đó nhiều lần thăm khám tại phòng mạch tư nhưng không phát hiện bệnh lý.

Chỉ đến khi chị bị đau bụng dữ dội được người nhà đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Nguyễn Trãi mới phát hiện nguyên nhân gây bệnh.

Các bác sĩ đã siêu âm bụng và mạch máu phát hiện chị T. bị túi phình mạch máu bất thường ở lách. Sau đó, chị T. tiếp tục được chỉ định chụp cắt lớp vi tính có bơm thuốc cản quang và xác định có túi phình ở động mạch lách.

Trước nguy cơ vỡ túi phình có thể xảy ra bất cứ lúc nào đe dọa tính mạng của chị T., ê-kíp đã quyết định hội chẩn để phẫu thuật cho bệnh nhân. 

Theo đó, các bác sĩ đã lựa chọn can thiệp bằng ống thông qua đường mạch máu nhằm tránh nguy cơ phẫu thuật phải cắt lách. Phương pháp này được thực hiện sự hỗ trợ của máy DSA (hệ thống chụp xóa nền mạch máu).

Các bác sĩ mở một lỗ nhỏ ở động mạch đùi, luồn ống thông vào đến lỗ động mạch lách, tới vị trí túi phình và thả 3 coil (vòng xoắn kim loại) bít hoàn toàn túi phình.

{keywords}

Túi phình động mạch trước và sau khi can thiệp bằng ống thông

Ngay sau thủ thuật, hình ảnh chụp lại cho thấy túi phình bị bít hoàn toàn, trong khi đó phần còn lại của động mạch lách vẫn có máu chảy bình thường.

Sau 2 ngày phẫu thuật, chị T. hết đau tức vùng bụng và được xuất viện về nhà.

Bác sĩ Hồ Dũng Tiến, Trưởng Khoa Tim mạch 1, cho biết, giãn phình động mạch lách là tình trạng hiếm gặp trên lâm sàng, thường được phát hiện ngẫu nhiên khi khảo sát hình ảnh ổ bụng hoặc khám nghiệm trên tử thi với những nguyên nhân khác.

Theo thống kê, tỷ lệ mắc phình động mạch lách trung bình khoảng 0,1%. Bệnh có thể gặp ở mọi độ tuổi, phổ biến ở nhóm người trên 50 tuổi. Phụ nữ thường có phình động mạch lách nhiều hơn đàn ông, nhất là nhóm phụ nữ mang thai ở nửa sau thai kỳ.

Biến chứng đáng sợ và thường gặp của phình động mạch lách là vỡ túi phình, gây xuất huyết ồ ạt trong ổ bụng, khiến người bệnh rơi vào trạng thái sốc mất máu. Vỡ túi phình động mạch lách chiếm khoảng 3 đến 10%.

Một số trường hợp vỡ túi phình động mạch lách đã được ghi nhận ở phụ nữ mang thai với tỷ lệ tử vong mẹ và con trên 80%. Phụ nữ mang thai có túi phình động mạch lách cũng có thể gặp biến chứng vỡ túi phình sau khi mang thai. Tăng huyết áp là yếu tố tăng tỷ lệ vỡ túi phình động mạch lách.

Bác sĩ Tiến cho biết, phình động mạch lách có thể xuất hiện do nhiều nhóm nguyên nhân khác nhau mặc dù cơ chế cụ thể chưa được hiểu rõ. Các tình trạng bất thường gây phình động mạch lách như dị dạng mạch máu bẩm sinh, thuyên tắc động tĩnh mạch lách, huyết khối động mạch lách, chứng xơ vữa mạch máu, mang thai, tăng áp hệ tĩnh mạch cửa, một số độc chất gây tổn thương thành mạch…

Nguyên nhân gây phình động mạch lách tuy đa dạng nhưng không phải lúc nào cũng được tìm thấy. Bệnh nhân mắc chứng phình động mạch lách cần được ưu tiên nhận diện và xử trí kịp thời.

Theo bác sĩ Tiến, chứng phình động mạch lách có thể được phẫu thuật hở cắt bỏ túi phình. Tuy nhiên khi cắt bỏ lách, sức đề kháng giảm đi rất nhiều, cơ thể dễ bị nhiễm bệnh và khi đã mắc bệnh thì thường nặng, tỷ lệ tử vong cao. Vì vậy, phẫu thuật cắt phình mạch chỉ được lựa chọn khi phương pháp can thiệp mạch thất bại.

Phương pháp can thiệp bằng ống thông qua đường mạch máu trị phình động mạch lách có ưu điểm là bệnh nhân không cần phẫu thuật hở, không cần gây mê, giữ lại được lách cho bệnh nhân. Bệnh nhân có thể xuất viện sau thủ thuật ít ngày.

Bác sĩ Tiến khuyến cáo, phình động mạch lách nếu không điều trị có thể vỡ bất cứ lúc nào, gây tràn máu toàn bộ ổ bụng và đe doạ tính mạng. Vì vậy khi xuất hiện những cơn đau bụng thường xuyên, đau lưng kéo dài, người dân không nên chủ quan nghĩ là rối loạn tiêu hóa.

Người bệnh nên đi khám tại các cơ sở y tế có đầy đủ phương tiện chẩn đoán như siêu âm, nội soi, chụp CT để phát hiện kịp thời các bệnh lý bất thường, nhất là các túi phình mạch máu nằm trong bụng.

Liên Anh

Người phụ nữ Hà Nội bụng to như sắp đẻ tưởng ăn khoẻ hoá ra ung thư

Người phụ nữ Hà Nội bụng to như sắp đẻ tưởng ăn khoẻ hoá ra ung thư

Bà A. thấy bụng to nhanh nhưng nghĩ do mình ăn khoẻ nên béo. Khi đi khám, bác sĩ phát hiện ung thư ác tính.