Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống mà các ứng viên của cả hai Đảng đều đổ lỗi cho toàn cầu hóa khiến tầng lớp trung lưu bị thu hẹp thì nhà kinh tế 36 tuổi, sinh ra ở Ấn Độ lại có một quan điểm khác.

{keywords}
Nhà kinh tế Raj Chetty

Ông cho rằng khu dân cư tồi và giáo viên tồi mới là yếu tố cướp đi của những đứa trẻ nghèo cơ hội chen chân vào tầng lớp trung lưu.

Giải pháp của ông là gì? Giúp đứa trẻ và gia đình chúng chuyển tới những khu dân cư tốt hơn.

Thứ làm nên danh tiếng của nhà kinh tế Raj Chetty tới từ ĐH Harvard không phải chỉ là quan điểm của ông, mà là vị trí của ông. Ông là cố vấn cho cả người của Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ, trong đó có cựu Thống đốc bang Florida Jeb Bush, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton và ông chủ Nhà Trắng Obama.

Ông Chetty có một lý lịch rất “đáng gờm”: nhận bằng Tiến sĩ Harvard năm 23 tuổi, trở thành giáo sư chính thức của Harvard năm 27 tuổi, nhận tài trợ của quỹ MacArthur năm 33 tuổi. Cũng trong năm này ông nhận huy chương John Bates Clark dành cho nhà kinh tế Mỹ xuất sắc nhất dưới 40 tuổi.

Nhà kinh tế học Harvard Lawrence Katz – từng làm việc cho chính quyền Clinton, người đã quen biết ông Chetty từ khi ông còn là nghiên cứu sinh Harvard – nhận xét: “Ông ấy biết tìm dữ liệu đúng ở đâu và phải làm gì để trả lời những câu hỏi quan trọng với những dữ liệu đó. Nhưng không giống nhiều nhà kinh tế kỹ thuật khác, ông ấy quan tâm tới con người thực và những người có hoàn cảnh khó khăn”. Ông Chetty cho rằng đó là một lời khen dành cho ông.

Xem xét giải quyết vấn đề bất bình đẳng về kinh tế, ông Chetty đưa ra các giải pháp gián tiếp. Ông cho rằng những giáo viên có khả năng nâng điểm số của học sinh có ảnh hưởng sâu sắc tới thu nhập trong tương lai của họ. Tuy nhiên, nhiều giáo viên phản đối việc bị đánh giá bằng điểm số.

“Hậu quả không lường trước được trong nghiên cứu của ông Chetty là sự phá hoại đạo đức cao quý của các giáo viên” – nhà sử học giáo dục Diane Ravitch tới từ ĐH New York nhận định. “Nó khiến điểm số không phải là một thước đo của giáo dục mà là mục đích giáo dục”.

Ông Chetty cho rằng đó không phải là ý định của ông.

Ông cũng cho biết đã tư vấn cho chiến dịch tranh cử của bà Clinton chương trình phiếu nhà ở để giúp các gia đình nghèo có con nhỏ chuyển tới những thị trấn có tính lưu động cao hơn. Những đứa trẻ đã di chuyển - theo nghiên cứu của Chetty – có nhiều khả năng vào đại học và có thu nhập cao hơn về sau.

  • Nguyễn Thảo (Theo WSJ)