Nhà tù, gánh nặng của kinh tế Mỹ

Bắt giam nhiều tù nhân hơn với án phạt nặng hơn là một phần trong nỗ lực thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật đối với các hành vi phạm pháp. Nhưng điều đó cũng đồng nghĩa, nền kinh tế cường quốc số 1 thế giới sẽ phải gánh thêm nhiều nỗi lo, áp lực hơn.

Điều đáng nói là, trong khi nhà tù tư nhân từ lâu đã trở thành ngành kinh doanh hốt bạc trị giá nhiều tỷ USD thì trung bình mỗi năm chính phủ Mỹ phải chi mất 68 tỷ USD vào sự nghiệp giam giữ và cải tạo công dân phạm pháp của nước mình. Đây là khoản chi quá đắt đỏ trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay.

Nhiều bang đang phải đối mặt với tình trạng nguồn tiền chi cho công tác nhà tù tăng đột biến do áp lực về số lượng phạm nhân. Theo nghiên cứu, tốc độ chi tiêu cho hệ thống nhà tù tăng nhanh gấp 6 lần so với cho mức chi cho bậc giáo dục đại học.

Cựu thống đốc bang California ông Arnold Schwarzenegger cho hay. Cách đây 30 năm trước, 10% tổng ngân sách của bang được sử dụng cho giáo dục đại học, 3% dành cho nhà tù. Nhưng hiện này, ngân sách sử dụng để quản lý tù nhân lên tới 11% trong khi giáo dục đại học chỉ nhận được 7,5%. Điều này thể hiện dấu hiệu không mấy tích cực về xu hướng phát triển kinh tế, xã hội cho tương lai. 

Quá nhiều tù nhân đang trở thành một gánh nặng rất lớn, một thực trạng tốn kém khi “hút” quá nhiều tiền của ngân sách chính phủ. Số lượng phạm nhân hiện nay cũng vượt quá điều kiện cơ sở hạ tầng hiện có. Texas, California, Arizona, và nhiều bang khác đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng chỗ ở cho tù nhân.

Cuộc chiến chống ma túy đã khiến cho lượng tù nhân của Mỹ tăng gấp 4 lần kể từ năm 1980. Tình trạng quá tải kéo theo nhiều hệ lụy là gia tăng bạo lực, mất an toàn và điều kiện sinh hoạt trong trại giam bị xói mòn.

Giới chuyên gia ước tính, phạm nhân phi bạo lực chiếm đến 60% và nếu hệ thống nhà tù quyết định thả một nửa số đó, chính phủ có thể tiết kiệm được gần 17 tỷ USD mỗi năm.

Trên thực tế, tình trạng quá tải tù nhân tại bang California không ngừng gia tăng ngay cả khi trung bình bang này tiến hành xây mới 1 nhà tù mỗi năm trong 23 năm qua. Mỗi nhà tù như vậy tiêu tốn đến 100 triệu USD. Đó là còn chưa kể đến khoản chi cho việc khối lượng thuộc diện khủng các vật dụng sinh hoạt của tù nhân.

Theo nghiên cứu của tổ chức Human Rights Watch, số lượng tù nhân lớn tuổi tại Mỹ đang gia tăng nhanh chóng và điều này khiến cho áp lực chi phí đối với hệ thống nhà tù ngày càng lớn. Nhiều nhà tù không có khả năng chi trả cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cần thiết cho những đối tượng này. Chi phí y tế cho tù nhân cao tuổi tốn kém gấp 9 lần so với tù nhân trẻ.

Ở tiểu bang Michigan, chi phí ý tế trung bình mỗi năm một tù nhân là 5.800 USD, nhưng sẽ vọt lên mức 11.000 USD cho các tù nhân trong độ tuổi từ 55 đến 59 và 40.000 USD cho tù nhân trên 80 tuổi. Hiện số lượng bệnh viện dành cho phạm nhân còn hạn chế thì thực trạng này quả là một vấn đề nên giải khi nhà tù phải cậy nhờ đến các cơ sở y tế.

Đấy là còn chưa kể đến khoản tiền ăn cho tù nhân. Tính trung bình trên cả nước, tiền ăn mỗi ngày cho một tù nhân vào khoảng 2,4 USD. Với con số 2,26 tù nhân, số tiền này quả là không hề nhỏ. Nhiều nhà tù buộc phải giảm thiểu số lượng bữa ăn và thực đơn trong nỗ lực cắt giảm chi phí.

HungNinh