Nhóm an ninh quốc gia của Tổng thống Barack Obama đang cố gắng thuyết phục các nghị sĩ Mỹ tấn công chống chính phủ Syria vì cáo buộc dùng vũ khí hóa học hôm 21/8.

Dưới đây là chi tiết những vụ tấn công tên lửa và hành động quân sự giới hạn mà Mỹ đã thực hiện trong hơn 30 năm qua và những gì diễn ra sau đó:

{keywords} 

Lebanon 1983

Tháng 9/1983, tàu chiến Mỹ thả neo ở biển Địa Trung Hải, ngoài khơi Lebanon, đã nã pháo vào lực lượng Syria, Palestine và Druze ở núi Shouf, ngoại ô Beirut để ủng hộ quân đội Lebanon trong cuộc nội chiến phức tạp, bùng phát vào năm 1975.

Đây là một trong vài hành động tạo nhận thức rằng Mỹ đứng về một phía trong cuộc chiến. Một tháng sau, một kẻ đánh bom liều chết Hồi giáo Shiite đã thổi bay doanh trại của Mỹ và Pháp tại Beirut, giết chết 241 lính thủy đánh bộ và 58 lính dù Pháp. Tổng thống Ronald Reagan đã rút quân Mỹ khỏi Lebanon vào tháng 2/1984.

Libya 1986

Máy bay ném bom Mỹ tấn công các địa điểm ở thành phố Tripoli và Benghazi của Libya 10 ngày sau vụ đánh bom chết chóc tại hộp đêm La Belle ở Tây Berlin, nơi có nhiều lính Mỹ thường xuyên lui tới. Mỹ cáo buộc Libya gây ra vụ tấn công hộp đêm. Cuộc không kích của Mỹ làm con gái nuôi của nhà lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi chết và các con trai của nhà lãnh đạo này bị thương.

Libya không bị gắn với vụ tấn công khủng bố lớn nào mãi tới vụ đánh bom chuyến bay Pan Am 103 trên bầu trời Lockebie, Scotland vào năm 1988. Vụ đánh bom làm 259 người và phi hành đoàn thiệt mạng, 11 người trên mặt đất bỏ mạng. Abdel Basset al-Megrahi phủ nhận liên quan tới vụ đánh bom chuyến bay song nhân vật này vẫn bị kết tội tại một tòa án ở Hà Lan năm 2001. Gaddafi lãnh đạo Libya mãi tới khi bị lật đổ vào tháng 8/2011.

Afghanistan và Sudan, 1988

Tổng thống Bill Clinton đáp trả vụ đánh bom của Al Qaeda vào sứ quán Mỹ tại Kenya và Tanzania bằng việc tấn công tên lửa vào các căn cứ của Al Qaeda tại Afghanistan và nhà máy dược Al-Shifa ở Sudan. Lãnh đạo Al Qaeda là Osama Bin Laden sống ở Khartoum vào những năm 1990 và tình báo Mỹ tin rằng nhà máy trên sản xuất vũ khí hóa học. Sau đó, các nhà ngoại giao châu Âu nói, nhà máy trên là nguồn cung cấp dược phẩm chính ở Sudan.

Các nhà phân tích và sử gia nói, "Chiến dịch Tầm với vô tận" (tên gọi của chiến dịch đánh bom của Mỹ) được Bin Laden hiểu rằng đó là bằng chứng cho thấy Mỹ không hào hứng đương đầu với lực lượng của mình. Bin Laden từng nói đùa cuộc tấn công của Mỹ chỉ giết được lạc đà và gà.

Tháng 10/2000, tàu khu trục có tên lửa dẫn đường USS Cole bị tấn công khi tiếp nhiên liệu ở một cảng ở Aden, Yemen, làm 17 thủy thủ Mỹ thiệt mạng. Một năm sau đó, các vụ tấn công khủng bố ở New York và Washington vào 11/9/2001 làm gần 3.000 người chết.

Iraq 1993, 1996 và 1998

Năm 1993, Tổng thống Clinton ra lệnh bắn tên lửa Tomahawk vào trụ sở chính cơ quan tình báo Iraq nhằm đáp trả âm mưu ám sát hụt cựu Tổng thống Mỹ George H.W Bush của người Iraq.

Năm 1996, tên lửa hành trình Mỹ bắn trúng hệ thống phòng không ở nam Iraq nhằm đáp trả vụ tấn công của Iraq vào người thiểu số Kurd cũng như việc nước này thách thức khu vực cấm bay đã được nghị quyết của LHQ phê chuẩn.

Năm 1998, chiến dịch đánh bom dài 4 ngày mang tên "Chiến dịch cáo sa mạc" đã tấn công cơ sở nghiên cứu và lưu giữ vũ khí của người Iraq để trả đũa việc Tổng thống Iraq Saddam Hussein từ chối hợp tác đầy đủ với các thanh tra vũ khí LHQ.

Quan chức Mỹ nói, cuộc tấn công đã ảnh hưởng tới quyền lực của Saddam Hussein song ông này vẫn là lãnh đạo Iraq mãi tới khi bị Mỹ tấn công và lật đổ năm 2003.

  • Hoài Linh (Theo Reuters, BI)