Có thể ngày lễ kỷ niệm 106 năm thành lập của hạm đội tàu ngầm Nga không diễn ra theo cách hoành tráng nhất. Nhưng vai trò của họ hiện nay quan trọng hơn bao giờ hết.

Tàu ngầm quân sự Nga chính thức trở thành một phần trong Hải quân Nga từ tháng Ba năm 1906, giờ đây, họ đang là xương sống của Hải quân và đứng đầu trong loại vũ khí không đối xứng.

Trước kia, có một thực tế khách quan là Hải quân Xô Viết khó có thể vượt mặt được Hải quân Mỹ.

Hạm đội tàu ngầm của Nga được kế thừa từ thời Xô Viết. Nhưng lực lượng tàu ngầm vẫn duy trì được tiềm năng rất lớn để khôi phục mạnh mẽ hơn so với hạm đội trên mặt biển.

Đô đốc Sergei Gorshkov - người cha của hạm đội biển khơi (tại nhiệm năm 1956-1985) đã xúc tiến khái niệm "lực lượng chống hàng không mẫu hạm": lực lượng tấn công chủ lực của Hải quân Xô viết nhằm trung lập lực lượng hải quân chiến đấu của NATO gồm các nhóm tàu sân bay.

Trong bộ ba lực lượng chống tàu sân bay (gồm có lực lượng trên mặt biển, dưới nước và kỵ binh bay), tàu ngầm được xếp ở một thứ hạng rất trang trọng. Các tàu ngầm được trang bị hạt nhân trở thành lực lượng tấn công chủ lực trên biển.

Các tàu trên mặt biển được trang bị các loại tên lửa chống tàu hạng nặng có ít khả năng chiến đấu hơn so với "người anh họ" dưới mặt nước. Trong khi đó, các tàu sân bay có rang bị tên lửa không nói nhiều về một phương tiện giành quyền kiểm soát biển.

Những năm 60, Hải quân Xô Viết bắt đầu cuộc đua với hạm đội của Mỹ nhằm tranh vị trí thống trị trong các lực lượng hải quân hạt nhân chiến lược.

Các loại tàu ngầm trang bị tên lửa đi tuần tra khắp các khu vực được lên mục tiêu, và chỉ cần chờ lệnh là nổ súng. Họ thường lén đuổi theo sát nút thuyền của đối phương và với nhiệm vụ cản trở chúng.

Khi không thể mang lại các thách thức đáng kể cho các tàu trên mặt biển của Mỹ, Hải quân Nga bị buộc phải di chuyển mạnh dưới mặt biển. Và lúc này thì tầm quan trọng đã có sự thay đổi: với lực lượng trên mặt biển bị tụt lại phía sau, các tàu ngầm hạt nhân bắt đầu nắm lấy vai trò ngày một lớn hơn.

Hiện nay, các thế hệ tàu ngầm mới của Nga vẫn đang được xuất xưởng. Một số kế hoạch đang được thực thi: đó là Dự án 955 nhằm thiết kế lại tàu ngầm lớp Borei và Dự án 885 cho tàu ngầm lớp Yasen.

  • Lê Thu (theo RIA)