Bạn đọc ở địa chỉ hoahoeklm...@yahoo.com hỏi: Chứng minh được hạt Higgs là có thật phải huy động một cỗ máy trị giá lớn đến thế thì cũng có thể nói hạt Higgs đáng giá 11 tỷ đôla. Đó là chưa kể đến công sức của hàng vạn nhà khoa học, và quá trình truy lùng nó đã “ngốn” đến một nguồn năng lượng khổng lồ. Tôi băn khoăn: Nếu đúng là tìm ra hạt Higgs thì điều này sẽ mang lại những lợi ích gì?
Trả lời
Về mặt kiến thức thì như bạn đã thấy, nếu hạt mới phát hiện đúng là hạt Higgs (mà thời gian gần đây càng thêm nhiều dẫn chứng để khẳng định) thì rõ ràng là công cuộc tìm kiếm mảnh ghép cuối cùng của mô hình chuẩn đã thành công. Một lý thuyết tuyệt đẹp đã vượt qua được các thách thức và được giải mã hoàn toàn.
Việc phát hiện ra hạt Higss có thể mở ra một chương mới trong nghiên cứu Vật lý lý thuyết. |
Mô hình chuẩn sẽ được coi là lý thuyết hoàn chỉnh, làm thế giới quan của chúng ta đầy đủ và khép kín. Còn nếu không, người ta sẽ phải đưa ra các lý thuyết khác để thay thế, chẳng hạn Thuyết siêu đối xứng (supersymetry), hoặc một thuyết nào đó khác xây dựng trên những cơ sở khoa học khác, thậm chí hệ quy chiếu khác.
Tổng Giám đốc Tổ chức Nghiên cứu hạt nhân châu Âu CERN Rolf Heuer cho biết việc phát hiện một hạt có các đặc điểm tương thích với những đặc điểm của hạt Higgs sẽ mở đường cho những nghiên cứu chi tiết hơn nhằm thiết lập những đặc tính của phân tử mới, đồng thời vén màn những bí ẩn khác trong vũ trụ.
Hạt Higgs khẳng định trường vô hướng Higgs tràn ngập trạng thái chân không của vũ trụ ngay từ thủa sơ khai Big Bang. Tương tác đặc biệt của nó với vật chất là để cung cấp khối lượng cho các hạt khác. Càng tương tác mạnh bao nhiêu với trường Higgs, vật chất lại càng được tăng khối lượng bấy nhiêu, tựa như người không biết bơi, càng vùng vẫy mạnh lại càng nặng thêm mà chìm xuống, càng bất động im hơi lại càng nổi bềnh bồng.
Quan niệm về khối lượng có thể từ nay đổi khác, sự tương tác của vật chất với trường Higgs trong chân không lượng tử - một vũ đài náo nhiệt - mới chính là gốc nguồn của khối lượng.
Nếu các nhà vật lý chứng minh được sự tồn tại của hạt Higgs, họ cũng sẽ đập tan những sự hoài nghi về sự tồn tại của vật chất tối - thứ có thể chiếm tới 3/4 (có người cho rằng 5/6) thành phần vũ trụ.
Lợi ích trực tiếp hãy khoan đề cập đến. Chính Peter Higgs khi được hỏi về điều này cũng nói rằng ông chưa hình dung ra một hạt chỉ tồn tại trong một phần rất nhỏ của giây thì có thể dùng vào mục đích gì. Nhưng chúng ta hãy nhớ lại: Khi chà sát miếng hổ phách, thấy nó hút được những sợi lông tơ, từ đó người ta có khái niệm đầu tiên về điện, nào ai đã hình dung được điện có ứng dụng to lớn như ngày nay?
Nhưng hạt Higgs không chỉ có ý nghĩa đối với vũ trụ xa xôi, mà rất có thể, chúng còn mang đến nhiều lợi ích cho cuộc sống thực tế. "Với hạt Higgs, loài người sẽ có thêm một nguồn năng lượng mới và dồi dào. Ngoài ra hạt Higgs còn có thể giúp con người tạo nên những thành tựu công nghệ đột phá trong giao thông và viễn thông", Michio Kaku, một nhà vật lý của Đại học City tại Mỹ, phát biểu.
Nhà vật lý Mohanty, ĐH California quan niệm: “Những thí nghiệm như thế này sẽ đẩy công nghệ hiện đại đến giới hạn của chúng, thường làm nảy sinh ra những công nghệ mới có tầm quan trọng thực tế rất lớn”.
Có thể rất nhiều trong số chúng sẽ được sử dụng để chiếc máy tính bạn chạy với tốc độ chóng mặt hay một cơ chế nào đó cho phép bạn du hành vũ trụ mà chúng ta chưa tưởng tượng ra.
Song dù sao thì riêng việc hoàn chỉnh những kiến thức cho loài người cũng là đóng góp vô giá của việc tìm ra hạt Higgs rồi.
Ban Khoa học