Đứng trước nhiều lựa chọn, không ít doanh nghiệp sẽ đặt câu hỏi, nên thay thế nhựa dùng một lần bằng gì, như thế nào và sẽ làm được trong bao lâu?

Giải pháp thay thế cho nhựa dùng một lần

Theo một số nghiên cứu, nếu đem tiêu hủy, nhựa từ ống hút nhựa có thể gây ô nhiễm không khí dẫn đến nhiều bệnh về đường hô hấp. Còn nếu thải ra môi trường, một chiếc ống hút nhựa phải mất từ 200-500 năm để phân hủy hoàn toàn. Về lâu dài, những chiếc ống hút nhựa nói riêng, và rác thải nhựa dùng một lần nói chung, sẽ gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đến cả môi trường sống và sức khỏe con người. Hưởng ứng các thông điệp về bảo vệ môi trường, nhiều người tiêu dùng đã bắt đầu có ý thức hạn chế sử dụng các sản phẩm từ nhựa dùng một lần, thay vào đó lựa chọn các giải pháp được làm từ thiên nhiên, chất liệu tái chế, có khả năng tự phân hủy trong tự nhiên.

Trong xu hướng sống xanh ngày càng phổ biến này, ngành dịch vụ, ngành hàng tiêu dùng nhanh trong nước và quốc tế cũng đang cho thấy những chuyển biến tích cực khi có những động thái thay thế dần các sản phẩm nhựa dùng một lần. Nhiều cửa hàng thức ăn nhanh, quán cà phê đã bắt cung cấp cho khách hàng ống hút thủy tinh, ống hút inox khi phục vụ tại chỗ, hoặc ống hút giấy khi mua mang đi.

Một cái tên lớn trong ngành hàng tiêu dùng nhanh có sự chuyển dịch “xanh” phải kể đến Nestlé MILO. Nhãn hàng đã tiên phong thử nghiệm sử dụng ống hút giấy cho dòng sản phẩm MILO Bữa Sáng từ tháng 3/2020, thay cho ống hút nhựa thông thường. Kể từ tháng 05/2021, Nestlé MILO chính thức chuyển đổi sang ống hút giấy trên toàn bộ các sản phẩm uống liền. Theo kế hoạch, nhãn hàng sẽ hoàn thành chuyển đổi ít nhất 90% sản lượng sản xuất dùng ống hút giấy vào cuối năm 2021, và hoàn thành chuyển đổi 100% sang ống hút giấy vào tháng 05/2022. 

{keywords}
Ống hút nhựa cần từ 200 đến 500 năm để phân hủy, trong khi ống hút giấy chỉ mất từ 6 đến 12 tuần. Ảnh: Internet

Để phát triển bền vững, cần nỗ lực bền bỉ

Việc thay thế các sản phẩm làm từ nhựa dùng một lần bằng các giải pháp thân thiện hơn với môi trường trong ngành hàng tiêu dùng nhanh được xem là một nỗ lực đáng khích lệ của doanh nghiệp. Tuy nhiên, sự chuyển đổi này là một quá trình không dễ dàng.

Đầu tiên, doanh nghiệp phải đảm bảo nguyên liệu thay thế là an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng, và việc sử dụng nguồn nguyên liệu này không gây hại cho tài nguyên thiên nhiên và môi trường lần nữa. Câu hỏi này dẫn tới một bài toán là chọn nguyên liệu gì ở đây để thay thế nhựa?

Ví dụ với chiếc ống hút, theo một nghiên cứu của ĐH Humboldt State (Mỹ), ống hút làm từ inox và thủy tinh tiêu tốn rất nhiều năng lượng và tài nguyên để sản xuất, lần lượt cao gấp 90 lần và 40 lần so với ống hút nhựa. Ngay cả với ống hút bằng tre, năng lượng và tài nguyên cần đến cũng cao hơn ống hút nhựa gần 30 lần. Xét trên khía cạnh này, ống hút giấy là lựa chọn tối ưu khi chỉ tốn 50% năng lượng và tài nguyên để làm ra so với ống hút nhựa. Tuy nhiên, ống hút giấy lại đang dấy lên nghi ngại về việc có thể làm thay đổi hương vị sản phẩm và giảm đi sự tiện lợi khi sử dụng, thậm chí khiến người tiêu dùng dần quay lưng với sản phẩm.

Là nhãn hàng sữa nước tại Việt Nam tiên phong chuyển đổi từ ống hút nhựa sang ống hút giấy trên các sản phẩm sữa uống liền, Nestlé MILO cũng đang đứng trước những thách thức không nhỏ với sự dịch chuyển “xanh” này. Tại buổi họp báo trực tuyến ngày 16/7 nhằm hưởng ứng chiến dịch ‘Nói không với ống hút nhựa’ của Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Binu Jacob - Tổng giám đốc Nestlé Việt Nam - đã chia sẻ: “Ở vị trí tiên phong, Nestlé hiểu được những thách thức ban đầu trong việc khuyến khích các thói quen tiêu dùng mới và trong việc truyền cảm hứng cho người tiêu dùng quan tâm hơn đến môi trường, đặc biệt là ở thế hệ trẻ. Mặc dù vậy, chúng tôi tin rằng đây vẫn là những bước đi cần thiết để góp phần thay đổi những hiện trạng đáng quan ngại về môi trường tại Việt Nam.”

Nói về bước chuyển đổi này của Nestlé MILO, nhiếp ảnh gia nổi tiếng với bộ ảnh hành trình 7.000km săn rác Nguyễn Việt Hùng (Lekima Hùng) nhận định tại buổi họp báo: “Tôi đánh giá cao bước đi tiên phong này của Nestlé MILO, bởi việc thay đổi là cả một quá trình không hề đơn giản. Đây là việc làm ý nghĩa về nhiều mặt, nhất là khi thay thế hàng chục triệu ống hút mỗi năm (tương đương khoảng 700 tấn rác thải nhựa) là con số không hề nhỏ”.

{keywords}
 Nestlé MILO tiên phong chọn ống hút giấy vì một Việt Nam năng động và xanh. Infographic: Nestlé MILO

Sự chuyển đổi sang ống hút giấy trên sản phẩm MILO uống liền cũng là một bước đi trong lộ trình hiện thực hóa cam kết về phát triển bền vững của Tập đoàn Nestlé: “Đến năm 2025, 100% bao bì của Nestlé sẽ có thể tái chế hoặc tái sử dụng”. Đây là cam kết đi cùng với tầm nhìn “Không bao bì nào của Nestlé, kể cả bao bì nhựa, bị chôn lấp hoặc trở thành rác thải”.

Sự gia nhập vào cuộc chiến giảm rác thải nhựa dùng một lần của các doanh nghiệp sẽ mang lại nhiều giá trị cho cộng đồng, đồng thời đặt ra cho chính doanh nghiệp vô vàn thách thức khi chọn hướng đi khó. Để doanh nghiệp có động lực theo đuổi những điều đúng đắn trong dài hạn, cần đến nhiều sự thấu hiểu và ủng hộ từ chính người tiêu dùng cho các giải pháp “xanh”.

Ngọc Hân