Mỗi khi đi sửa tóc và gội đầu ngoài tiệm, tôi thường thấy nhân viên phục vụ hay day bấm huyệt một số nơi ở vùng đầu và mặt hoặc làm một số động tác như vặn cổ, kéo tóc... Có người nói làm như vậy rất tốt, giúp giảm đau đầu, thêm thư giãn. Làm vậy có đúng không, thưa bác sĩ? (Lê Anh, Hà Nam).

Thạc sĩ, bác sĩ Hoàng Khánh Toàn, nguyên Chủ nhiệm Khoa Y học Cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội), tư vấn:

Việc day bấm các huyệt vị châm cứu hay tiến hành các động tác xoa bóp ở vùng đầu cổ rất có ích, nhất là khi cơ thể mệt mỏi sau một ngày làm việc căng thẳng hoặc khi có những bức xúc quá mức về tinh thần.

Ngay cả khi không có bệnh, tự mình hoặc được người khác day bấm, xoa bóp đều đặn hằng ngày theo một quy trình đã được khẳng định thì hiệu quả phục hồi, bảo vệ và nâng cao sức khoẻ không phải là nhỏ.

Đặc biệt, những thủ thuật day bấm và xoa bóp vùng đầu mặt cổ có ý nghĩa rất lớn trong việc cải thiện tuần hoàn não, lập lại sự cân bằng giữa hưng phấn và ức chế, tăng cường khả năng chịu đựng của vỏ não trong điều kiện thiếu dưỡng khí.

Dù xoa day là động tác tự nhiên và đơn giản nhưng thực hiện ở vị trí nào, kỹ thuật ra sao để đạt được hiệu quả cao nhất và dự phòng phản ứng phụ lại không đơn giản.

Trên thực tế, không hiếm những trường hợp tương đối khỏe mạnh nhưng khi thực hành các thủ thuật bấm huyệt và xoa bóp lại bị "say kim". Trạng thái này biểu hiện bằng các triệu chứng như toàn thân toát lạnh, vã mồ hôi, đầu choáng mắt hoa, tay chân run rẩy, thậm chí có thể ngừng tim, co giật và sùi bọt mép giống như bệnh cảnh của một cơn động kinh điển hình.

Vì thế, day bấm nhất thiết phải tuân thủ các nguyên tắc tối thiểu:

- Xác định chính xác vị trí của huyệt vị châm cứu.

- Thực hiện các động tác đúng kỹ thuật, lựa chọn cường độ, kỹ thuật và thời gian tác động phù hợp, tuân thủ đúng nguyên tắc "hư thì bổ, thực thì tả" của y học cổ truyền.

- Trang bị đầy đủ phương tiện và thuốc men cấp cứu để xử lý nhanh chóng khi có phản ứng phụ xảy ra.

- Có sự hướng dẫn hoặc tư vấn của người có chuyên môn, có chỉ định và chống chỉ định chi tiết và rõ ràng.

Việc day bấm và xoa bóp hiện nay được thực hiện ở những cơ sở được phép của cơ quan quản lý y tế, cả ở những cửa hàng làm tóc, gội đầu, xông hơi, massage... Không ít nơi nhân viên không có đào tạo bài bản và chất lượng, những thao tác day bấm, xoa bóp không đảm bảo hiệu quả và an toàn.

Việc thực hành những thao tác day bấm, xoa bóp khi gội đầu là hữu ích nhưng phải lựa chọn cơ sở phục vụ có chất lượng, nhân viên được đào tạo cơ bản, khiến bạn cảm thấy thoải mái, nhẹ nhõm.