Hội thảo thiên tai lũ quét, sạt lở đất ở Khu vực miền Trung, nguyên nhân và giải pháp giảm thiểu do Tổng hội Xây dựng Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức sáng nay (16/1).
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh cho biết, địa phương năm nào cũng xảy ra thiên tai sạt lở, lũ quét ở khu vực miền núi nhưng 2020 là năm khốc liệt nhất.
Thiên tai đã làm 43 người chết, 17 người mất tích và gây thiệt hại nặng về hoa màu, sản xuất, cơ sở vật chất…ước tính thiệt hại khoảng 11.000 tỷ đồng.
“Sau khi xem những thước phim về sạt lở, chúng ta thấy được sự khốc liệt của thiên tai tàn phá ở khu vực miền núi của các tỉnh miền Trung như thế nào. Nhưng nếu có dịp đi đến tận nơi, chứng kiến hiện trường thì thấy khủng khiếp hơn nhiều", ông Thanh chia sẻ.
Ông mong muốn, hội thảo lần này đặt ra cho tất cả chúng ta - những người có trách nhiệm, các cơ quan nghiên cứu khoa học, các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan và toàn thể cộng đồng là tập trung thảo luận để tìm ra nguyên nhân.
Quan trọng hơn là đưa ra giải pháp để khắc phục thiệt hại do thiên tai, do biến đổi khí hậu càng ngày càng khốc liệt, khó lường...
Ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam |
Hiện trường vụ sạt lở Trà Leng (huyện Nam Trà My, Quảng Nam) làm 9 người, 13 người đang mất tích |
Ông Nguyễn Văn Vỹ, Chi Cục trưởng Chi cục Phòng chống thiên tai miền Trung và Tây Nguyên cho biết, năm 2020 cả nước hứng chịu 576 trận thiên tai.
Lũ lịch sử đã xảy ra trên nhiều sông tại miền trung. Đặc biệt, huyện Lệ Thủy (Quảng Bình) có nơi ngập sâu từ 5-9 m. Thiên tai đã làm 249 người chết và mất tích, trong đó chủ yếu do sạt lở.
Không những miền núi mà vùng ven biển, ven sông cũng xảy ra sạt lở nghiêm trọng. Đặc biệt là bờ biển Hội An, sạt lở nghiêm trọng xảy ra dọc bờ biển với chiều dài 7 km. Trước tình hình sạt lở nghiêm trọng, dự kiến sẽ mất từ 5-10 năm để khắc phục hậu quả.
Nguyên nhân gây sạt lở khủng khiếp ở Quảng Nam
Tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung đánh giá toàn diện tình hình thiên tai lũ quét, sạt lở đất tại khu vực miền Trung; kết quả điều tra nguyên nhân chủ yếu gây lũ quét, sạt lở đất; thực trạng về công tác phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả.
Đồng thời, chia sẻ kinh nghiệm về tổ chức bộ máy, đề xuất các giải pháp phòng chống nhằm giảm thiểu thiệt hại; giới thiệu những kết quả nghiên cứu về ứng dụng công nghệ tiên tiến phục vụ công tác giám sát, cảnh báo lũ quét, sạt lở đất như ảnh vệ tinh, trí tuệ nhân tạo (AI)…
TS Hoàng Ngọc Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học Thủy lợi miền Trung Tây Nguyên cho rằng, nguyên nhân gây sạt lở ở Quảng Nam là do có sự dịch chuyển của khối đá, các mảnh vụn hay đất xuống mái dốc.
Tiến sĩ Hoàng Ngọc Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học Thủy lợi miền Trung Tây Nguyên cho rằng, cần nghiên cứu xây dựng bản đồ nguy cơ sạt lở đất |
Sạt lở đất là tổ hợp của nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Trong đó, các yếu tố độ dốc, địa mạo, lượng mưa, địa chất công trình, thảm phủ thực vật rừng, xây dựng cơ sở hạ tầng là các yếu tố chính.
Theo TS Tuấn, cần nghiên cứu xây dựng bản đồ nguy cơ sạt lở đất và xác định các điểm có nguy cơ xảy ra sạt lở đất tại Quảng Nam cần thực hiện theo nhiều bước.
Cụ thể, xây dựng bản đồ phân vùng nguy cơ sạt lở theo nhiều yếu tố như độ dốc, lượng mưa, địa chất thủy văn, địa chất công trình, thảm phủ và xây dựng bản đồ nguy cơ sạt lở cho toàn tỉnh.
“Cần rà soát, đánh giá mức độ an toàn đối với khu vực dân cư đang sinh sống tại các khu vực có nguy cơ cao bị sạt lở đất, lũ quét trước tình trạng sạt lở diễn ra thường xuyên và có xu hướng tăng trong những năm gần đây”, TS Tuấn nêu giải pháp.
Còn theo ông Vỹ, để chủ động giảm thiểu rủi ro, thiệt hại do thiên tai, các cấp cần hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật phòng chống thiên tai, xây dựng chiến lược, bản đồ cảnh báo phù hợp.
Thực hiện tốt công tác bảo vệ rừng, kiểm soát việc đầu tư xây dựng công trình gắn với biến đổi khí hậu, nâng cao năng lực các lực lượng tham gia phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn...
Miền Trung và một năm gồng mình hứng chịu sạt lở
Hàng loạt vụ sạt lở khủng khiếp xảy ra trong những tháng cuối năm đã khiến hàng chục người bị chôn vùi, đến nay hàng chục nạn nhân vẫn chưa tìm thấy.
Lê Bằng