TS.BS Nguyễn Tiến Đức, Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, BV K cho biết, bệnh nhân Demirel S. (54 tuổi), quốc tịch Nam Phi được chuyển đến cấp cứu trong tình trạng ra máu nhiều ở âm đạo, chóng mặt, buồn nôn, da xanh, niêm mạc nhợt, khó tiểu.
Khai thác bệnh sử, bà S. cho biết, từ cuối tháng 11/2018 bà đã được chẩn đoán mắc ung thư cổ tử cung tại 1 BV ở Việt Nam nhưng không điều trị. Đến khi tình trạng quá nặng, không thể đi lại, bà mới đến BV K thăm khám.
Kết quả xét nghiệm tại BV K cho thấy bà S. đã mắc ung thư cổ tử cung giai đoạn 4. Bệnh nhân bị suy thận do khối u kích cỡ 9,5x9x9,6 cm xâm lấn gây giãn niệu quản 2 bên, creatinin ở mức 1216 (chỉ số giới hạn thường 44-106).
Hình ảnh khối u kích cỡ lớn xâm lấn ra xung quanh |
Chỉ số ure trong máu của bệnh nhân cũng cao vọt lên mức 44, trong khi bình thường chỉ từ 2.5 – 7.5, bệnh nhân thiếu máu trầm trọng.
Ngay lập tức các BS Khoa Hồi sức cấp cứu đã truyền máu, lọc máu, cấp cứu tích cực cho bệnh nhân. Sau 2 lần lọc máu, chỉ số hồng cầu, huyết sắc tố tăng, ure máu giảm còn 9,8 và creatinin giảm xuống hơn 300.
Tuy nhiên BS Đức cho biết, do bệnh nhân nhập viện muộn, khối u đã di căn nhiều bộ phận, xuất hiện nhiều hạch chậu và hạch chủ bụng cũng như hạch ở tuyến thượng thận 2 bên. Do đó, trước mắt bệnh nhân sẽ tiếp tục được theo dõi, chăm sóc giảm nhẹ.
Theo BS Đức, ung thư cổ tử cung là một trong những ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, đặc biệt từ độ tuổi 30 trở lên.
Theo số liệu WHO 2018, ung thư cổ tử cung tại Việt Nam đang xếp vị trí thứ 10 với gần 4.200 ca mắc mới, tuy nhiên tỉ lệ tử vong lên tới trên 50% với trên 2.400 ca.
So với nhiều loại ung thư khác, tiên lượng điều trị ung thư cổ tử cung khá tốt. Ở giai đoạn sớm, tỉ lệ điều trị thành công lên tới 93%, tuy nhiên ở giai đoạn trễ, tỉ lệ này chỉ còn dưới 15%.
Tuỳ từng giai đoạn, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp phẫu thuật, triệt căn, hóa xạ trị triệt căn, hóa xạ trị kết hợp phẫu thuật.
Hiện nay, phẫu thuật là phương pháp phổ biến đối với ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm, khi đó bác sĩ chỉ cần khoét chóp cổ tử cung. Ở giai đoạn muộn hơn, bệnh nhân có thể được chỉ định cắt tử cung toàn bộ, cắt tử cung triệt căn, vét hạch bằng mổ nội soi hoặc mổ mở.
5 dấu hiệu cần nghĩ đến ung thư cổ tử cung
Theo ghi nhận, virus HPV là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư cổ tử cung, chiếm 99 %. Virus này lây truyền qua đường tình dục.
Bình thường, HPV có hơn 100 type nhưng 14 type có nguy cơ cao gây ra loại ung thư này trong đó 2 type nguy cơ cao nhất là type 16 và type 18 (chiếm 70%).
Ngoài ra yếu tố tuổi tác cũng tác động, tuổi càng cao nguy cơ mắc bệnh càng lớn, đặc biệt với phụ nữ trên 35 tuổi; sinh con quá sớm (dưới 17 tuổi) khi cơ quan sinh sản chưa phát triển hết sẽ làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.
Ung thư cổ tử cung có tiên lượng điều trị tốt ở giai đoạn sớm |
Các trường hợp phụ nữ sinh đẻ nhiều lần (từ 3 lần trở lên) cũng có tỉ lệ mắc bệnh cao gấp 2 lần so với những phụ nữ sinh 1 – 2 con.
Một số yếu tố nguy cơ khác gồm béo phì, thuốc lá, quan hệ tình dục bừa bãi, sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài...
Ở giai đoạn sớm, ung thư cổ tử cung không có dấu hiệu rõ ràng, nhưng khi có những dấu hiệu sau, phụ nữ cần đi khám ngay:
- Ra khí hư âm đạo màu vàng, có mùi khó chịu hoặc khí hư có nhầy máu.
- Ra máu âm đạo bất thường.
- Ra máu âm đạo sau quan hệ tình dục.
- Đau tức vùng bụng dưới.
- Đi tiểu, đi ngoài ra máu khi ung thư xâm lấn bàng quang, trực tràng.
Để phát hiện sớm ung thư cung, phụ nữ trên 30 tuổi cần đi khám phụ khoa định kỳ, soi cổ tử cung để phát hiện tổn thương sớm bất thường.
Đặc biệt nên thực hiện xét nghiệm Pap smear và HPV: Xét nghiệm Pap sẽ xác định sự thay đổi trong các tế bào cổ tử cung, là một xét nghiệm rất đơn giản để tìm những biến đổi bất thường của tế bào cổ tử cung; xét nghiệm HPV: rất có giá trị trong sàng lọc ung thư cổ tử cung. Với các trường hợp nghi ngờ, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết cổ tử cung.
Lưu ý, phụ nữ khi đi thăm khám, làm xét nghiệm trong thời kỳ không có kinh nguyệt. 1- 2 ngày trước khi thử Pap không nên quan hệ tình dục, không bôi kem hay đăt thuốc vào âm đạo.
Thúy Hạnh
Giám đốc BV K chỉ sai lầm chết người ngừa ung thư của người Việt
Đi bộ đều đều 30 phút/ngày hay uống thực phẩm chức năng có thể giúp phòng ngừa ung thư hiệu quả không?