- Trước tình trạng nhiều nhà xuất bản liên kết với đối tác bên ngoài quá nhiều, nảy sinh sai phạm, thậm chí sai phạm nghiêm trọng, Thứ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn chiều 19/11 nói với báo chí: Bộ sẽ rà soát lại hoạt động liên kết xuất bản.


{keywords}
Thứ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn. Ảnh: T.C

Vài ngày qua, dư luận đang rất xôn xao về hai cuốn sách Bộ Luật Dân sự và Văn bản Hướng dẫn thi hành 2014, với ảnh bìa ghép mặt diễn viên hài Công Lý và cuốn Bộ Luật Hình sự & Văn bản hướng dẫn thi hành năm 2014, sử dụng ảnh minh họa trang bìa là cán cân công lý, với một bên là đồng hồ để bàn và bên kia là một xấp USD. Xin Thứ trưởng cho biết Bộ TT&TT sẽ xử lý hai trường hợp này như thế nào?

Thứ trưởng Trương Minh Tuấn: Gần đây, NXB Lao động & Xã hội đã cho in 2 cuốn sách trên. Đây là 2 cuốn sách có nội dung vi phạm nghiêm trọng luật Xuất bản, mà cụ thể là xúc phạm cơ quan quyền lực cao nhất của Nhà nước là Quốc hội vì chính Quốc hội ban hành ra 2 bộ luật ấy.

Việc cuốn Bộ Luật hình sự & Văn bản hướng dẫn thi hành năm 2014 sử dụng hình ảnh cán cân công lý với một bên là tập tiền có thể coi là một hành vi xúc phạm đến Quốc hội. Cuốn còn lại đã xúc phạm đến cá nhân khi lấy khuôn mặt của diễn viên hài Công Lý để ghép vào cơ thể một người đàn ông ăn mặc phản cảm.

{keywords}
Bìa sách Bộ Luật Dân sự và Văn bản hướng dẫn thi hành 2014 ghép mặt diễn viên hài Công Lý với cơ thể một người đàn ông ăn mặc phản cảm

Sai phạm thứ hai là tiêu đề của 2 cuốn sách dễ làm người ta hiểu lầm về thời điểm ban hành 2 Bộ luật là trong năm 2014. Và sai phạm cuối cùng là NXB đã in bản thảo không phù hợp với bản thảo đã được duyệt. Bản thảo được duyệt không có ảnh bìa, Quốc huy và thời điểm năm 2014 như bản phát hành.

Căn cứ vào những sai phạm này, Bộ đã yêu cầu Cục Xuất bản xử lý nghiêm theo theo điểm B, C khoản 2 điều 20 Nghị định 159. Theo quyết định xử phạt mới nhất thì đơn vị xuất bản sẽ bị phạt trên 250 triệu đồng cho 2 cuốn sách này. 

Đây đều là những đầu sách của NXB liên kết với các đối tác khác.  Thứ trưởng đánh giá thế nào về tình hình liên kết xuất bản của các NXB?

Tình trạng liên kết xuất bản thì hầu như NXB nào cũng có. Thực ra thì chuyện liên kết xuất bản cũng là bình thường, là việc làm cần thiết trong bối cảnh các NXB đang gặp nhiều khó khăn. Nhưng có những vấn đề đáng nói ở đây. Vấn đề đầu tiên là có những NXB liên kết quá nhiều, trên 90%, tức là hoạt động xuất bản của bản thân NXB thì rất ít mà chủ yếu là thông qua đối tác.

{keywords}
Bìa sách cuốn Luật Hình sự và Văn bản hướng dẫn thi hành 2014 với ảnh minh họa là cán cân công lý, một bên là đồng hồ, một bên là xấp USD

Thứ hai nữa là thông qua hoạt động liên kết, nhiều NXB không quản lý được xuất bản phẩm của mình, dẫn tới nhiều sai phạm.

Thứ ba, có hiện tượng thông qua liên kết, có NXB đã bán giấy phép ra bên ngoài nên không quản lý được, dẫn tới sai phạm. Bộ TT&TT đã chỉ đạo Cục Xuất bản xem xét, rà soát lại hoạt động liên kết xuất bản của các NXB để làm trong sạch môi trường xuất bản. Vừa qua, Bộ đã xử lý nhiều trường hợp lợi dụng liên kết để xuất bản lậu ấn phẩm và sắp tới sẽ tiếp tục rà soát, xử lý tiếp.

Ngoài ra, Bộ TT&TT có tăng cường thanh tra, kiểm tra để chấn chỉnh hoạt động xuất bản?

Thanh tra, kiểm tra là hoạt động thường xuyên của Bộ TT&TT. Gần đây, chúng tôi đã tăng cường thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực báo chí và xuất bản. Từ đầu năm đến nay, có thể nói lực lượng thanh tra Bộ và Cục Xuất bản đã tiến hành khá nhiều hoạt động kiểm tra, căng mình xử lý rất nhiều sai phạm, xử lý hàng trăm ấn phẩm...

Hiện chúng tôi đang xem xét xử lý tiếp một số ấn phẩm, một số NXB vi phạm bản quyền tác giả, liên kết xuất bản, giấy phép khi ký kết xuất bản. Thậm chí có xuất bản phẩm đã xuất bản nhưng chưa ký được giấy phép.

Vậy còn hình thức xử lý đối với các đơn vị liên kết với NXB trong trường hợp sai phạm thì sao, thưa ông?

Như trong trường hợp cụ thể của 2 cuốn sách nói trên thì NXB Lao động & Xã hội đã liên kết với Nhà sách Lao Động. Bộ TT&TT một mặt yêu cầu xử phạt nghiêm đối với NXB, yêu cầu cơ quan chủ quản nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân NXB, của người đứng đầu NXB, một mặt làm rõ sai phạm của đối tác liên kiết và sẽ có hình thức xử lý tiếp sau.

Cần khẳng định rằng tất cả các bên liên kết đều phải chịu trách nhiệm trước pháp luật khi có sai phạm. Đối với lỗi nhẹ thì xử phạt hành chính, còn những lỗi nặng sẽ chuyển về các cơ quan chức năng để xử lý. Riêng đối với các lỗi nghiêm trọng, nếu cần thiết sẽ phải chấm dứt hoạt động của đối tác liên kết.

Trọng Cầm (ghi)