Để một mặt hàng được lên kệ của một siêu thị có thể kéo dài vài thới thậm chí cả năm, lên kệ rồi doanh nghiệp (DN) lại phải gánh thêm các khoản phí, hỗ trợ cho siêu thị.

Xem bài khác trên Vef.vn
Quyền đưa lên kệ

"Để đưa được hàng vào siêu thị, các doanh nghiệp (DN) đều phải trải qua các khâu thủ tục, giấy tờ vô cùng khắt khe, rườm rà!", giám đốc một DN hàng tiêu dùng nhanh cho biết. Thủ tục "liên hệ” đầu tiên là DN phải gửi mail, giới thiệu công ty, sản phẩm. Khi mail gửi đi, phải kiên nhẫn chờ phản hồi.

Thông thường các thủ tục phải mất vài tháng, riêng giấy đăng ký hàng hóa có thể bổ sung sau vì phải mất một năm. Chưa hết, với thực phẩm, hàng nhập khẩu phải có hồ sơ công bố chất lượng của Bộ Y tế, tờ khai hải quan, giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa.

Ngay cả khi được cấp mã hàng nhưng sản phẩm của mình vẫn chưa chắc đã nằm trên kệ siêu thị mà rải rác đâu đó trong "vòng thử thách" từ 1 - 3 tháng, nếu có doanh số mới được xếp lên quầy kệ như các nhãn hàng khác. 

{keywords}

Song, những vị trí tốt thì đa số đã được các công ty liên doanh, nước ngoài chiếm hết, thậm chí có tiền cũng không thuê được. Bởi DN nước ngoài có kinh phí quảng cáo nhiều hơn, hàng bán chạy hơn, ổn định hơn".

Bà Lâm Hương, Giám đốc Công ty Hoàng Hương, cũng cho rằng, ngoài kinh phí, siêu thị còn có rất nhiều quyền lực, mối quan hệ khác. Chẳng hạn, hàng nhãn riêng của siêu thị giành hết những vị trí đẹp, ép hàng của DN trong nước vào góc trong, không bắt mắt, không dễ chọn nên khó được người tiêu dùng chú ý.

Đơn cử trước đây, sản phẩm của SG Food thường bị siêu thị dời vào những vị trí khuất nên việc tìm mua rất khó, doanh số bán chậm, nhưng từ ngày gia công nhãn hàng riêng cho siêu thị đến nay, công ty mới được ưu đãi về vị trí.

Quyền thanh lọc

Hiện diện của một mặt hàng tại siêu thị thường rất ngắn ngủi, tối thiểu khoảng ba tháng đã bị... thanh lọc. Lý do đơn giản là có quá nhiều DN đang xếp hàng vào siêu thị mà diện tích lại có hạn.

Vì vậy, để xếp chỗ cho DN mới, siêu thị sẽ phải liên tục thanh lọc, đẩy đi các DN có doanh số bán thấp hoặc ít tổ chức chương trình khuyến mãi, hỗ trợ siêu thị.

Một DN sản xuất thực phẩm bức xúc: "Chạy bở hơi tai mới vào được siêu thị gần bốn tháng, nay đã bị siêu thị loại ra, dù doanh số bán của chúng tôi tại siêu thị khá tốt". Qua tìm hiểu, việc "thanh lọc" doanh số được siêu thị so sánh từ trên xuống dưới với các sản phẩm khác chứ không tính đến chuyện sản phẩm đó đang bán được hoặc có triển vọng bán tốt.

Quyền được công bằng

Ông Ngô Trung Quân, Giám đốc Công ty Đại Việt Hương, lý giải: "Siêu thị không thể nở ra được về không gian trưng bày, trong khi lưu lượng hàng hóa thì lại rất lớn, do đó việc phải loại bỏ một số nhãn hàng là đương nhiên.

Theo tôi, siêu thị cũng phải kinh doanh và sứ mạng của siêu thị cũng là kiếm lời. Vì vậy, họ phải chọn sản phẩm mà hệ thống siêu thị khác ít có nguy cơ đe dọa họ. Ví dụ, kem đánh răng của Unilever đã có thị phần 65% thì siêu thị bán lẻ nào cũng muốn duy trì mặt hàng này để đảm bảo doanh số. Đó là logic tự nhiên".

Nhìn nhận một cách tổng thể, một chuyên gia cho rằng, suy cho cùng, việc các siêu thị mở rộng quyền lực cũng là việc cạnh tranh bình thường. Vấn đề là Nhà nước muốn lợi ích cho toàn xã hội và DN thì phải có văn bản luật rõ ràng.

Theo Doanh nhân Sài Gòn