Sự thật giật mình về thức uống detox

Các thức uống giải độc cơ thể, hay còn được gọi là detox hoặc cleanse, đang là mốt tại Việt Nam. Nhiều cửa hàng bán thức uống detox đang mọc lên như nấm, các công thức pha chế nước detox cũng được cộng đồng mạng chia sẻ rộng rãi trên Internet và mạng xã hội.

Theo lời quảng cáo, detox là cách "nhanh, an toàn và dễ dàng" để giảm cân chỉ trong vài ngày mà người uống không cần phải tốn sức gì nhiều. Nhưng liệu có bằng chứng khoa học nào hậu thuẫn cho những tuyên bố này hay không? Liệu giải độc có thần thánh như bạn vẫn nghe nói?

Trên thực tế, có những sự thật mà bạn nên biết trước khi tham gia vào trào lưu này:

1. Cơ thể bạn không thực sự cần phải "giải độc"

Detox đang được rất nhiều người áp dụng với niềm tin mãnh liệt vào tác dụng và lợi ích của việc loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, nhiều độc tố như u-rê hay acid lactic được sản sinh ra thông qua các quy trình và phản ứng sinh học thông thường. Chính vì thế, cơ thể đã được trang bị một hệ thống tương ứng để giải độc và loại bỏ các hợp chất có hại này rồi. Hệ thống đó gồm có gan, thận, ruột... Ngoài ra còn có hàng loạt loại enzyme và protein để giúp lọc các độc/tạp chất và chế phẩm phụ ra khỏi cơ thể nữa.

2. Thức uống giải độc có hàm lượng protein thấp

Hầu hết các loại thức uống giải độc đều chứa rất ít, thậm chí là không chứa chút protein nào. Đây thực sự là một vấn đề nghiêm trọng nếu bạn uống chúng trong thời gian dài (vài tuần). Protein là chất dinh dưỡng thiết yếu để tạo cơ và mang đến cảm giác no cho cơ thể, ngoài ra, nó còn giữ vai trò quyết định đối với khả năng đề kháng của cơ thể. Chính vì thế, chỉ uống nước detox mà không ăn thịt để bổ sung protein vào giữa mùa cảm cúm, giao thời hoàn toàn không phải là ý tưởng hay chút nào.

3. Cơ thể thiếu hụt năng lượng

Cơ thể có khả năng dự trữ năng lượng, khoảng 600 gram (dưới dạng thức glycogen), do đó, trong vài ngày đầu thải độc, lượng glycogen dự trữ này sẽ được huy động và phân rã để cơ thể có thể vận động bình thường. Nhưng khi glycogen trong cơ thể bị đốt cháy hết mà bạn vẫn tiếp tục detox, không nạp thêm năng lượng mới thì hiển nhiên, cơ thể sẽ mất sức, suy nhược, thiếu chất. Đó là chưa kể bạn còn cảm thấy đau đầu, chóng mặt vì đường huyết không ổn định.

4. Các sao detox không có nghĩa là giới chuyên gia về sức khỏe khuyên dùng

Nhiều sao cũng chạy theo mốt detox

Nhiều nhân vật nổi tiếng như Gwyneth Paltrow hay nữ ca sĩ Beyonce đã lăng xê cho nước giải độc như một thức uống của mọi nhà, nhưng bạn có nên nhận lời khuyên về chăm sóc sức khỏe từ họ hay không? Thay vào đó, hãy tư vấn với những chuyên gia dinh dưỡng giàu kinh nghiệm và có bằng cấp đàng hoàng trước khi bạn định thay đổi bất cứ điểm nào trong chế độ ăn uống của mình. Chỉ có họ mới hiểu các nguyên lý khoa học và đưa ra những lời khuyên phù hợp nhất với thể trạng, sức khỏe của bạn, thay vì một cô diễn viên ở tận đẩu tận đâu. "Tôi rất khuyến khích các bạn uống nước quả ép như một cách bổ sung vitamin và khoáng chất quan trọng, nhưng thức uống giải độc thì chẳng có tác dụng gì cả", Tiến sĩ Dinh dưỡng Sarah Romotsky tuyên bố.

5. Không phải giải pháp giảm cân lâu dài

Việc đốt cháy glycogen để lấy năng lượng cũng khiến cơ thể bị khô cạn, mất nước, vì thế mà bạn giảm cân nhất thời. Tuy nhiên, trạng thái lý tưởng của cơ thể yêu cầu phải có lượng glycogen vừa phải để dự trữ, nên ngay khi bạn nối lại chế độ ăn bình thường, cơ thể sẽ lại tích trữ glycogen, tích nước và cân nặng của bạn lại tăng trở lại.

6. Nên ăn uống cân bằng, kết hợp tập luyện vừa sức

Đây có thể không phải là một lời khuyên sành điệu, nhưng chắc chắn là hiệu quả. Hãy áp dụng một chế độ ăn tập trung vào các thực phẩm giàu dinh dưỡng, cung cấp 3 loại dinh dưỡng vĩ mô là protein, carbohydrate và mỡ, đồng thời bổ sung đầy đủ các vi chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin, khoáng chất... Tuy nhiên, nguyên tắc tối thượng phải là đảm bảo cân bằng, hài hòa giữa các chất để cơ thể có đủ năng lượng, nhờ đó mà bạn mới kiểm soát được cân nặng của mình.

Cân bằng năng lượng là gì? Hiểu đơn giản là lượng calo mà cơ thể đốt cháy trong ngày phải tương ứng với lượng calo mà cơ thể nạp vào thông qua các loại đồ ăn, thức uống. Nói cách khác, bạn chỉ nên ăn "vừa đủ" với nhu cầu của cơ thể, sau đó tập luyện thể thao để đốt cháy nguồn năng lượng nạp vào đó. Đấy chính là cách duy trì quan hệ bền vững, lâu dài giữa bạn với thực phẩm, chứ không phải là uống nước giải độc liên tục rồi trông chờ phép màu.

Thiên Ý