Tắm onsen và công dụng bất ngờ cho sức khỏe theo y học cổ truyền

- Từ góc độ chuyên môn, nước khoáng nóng có công dụng gì trong chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp, thưa bác sĩ?

Theo quan điểm y học cổ truyền, tắm khoáng có tác dụng với một số bệnh mạn tính nhờ cộng hưởng 3 phương pháp trị liệu: thủy, nhiệt, khoáng chất.

Khi tắm khoáng nóng, cơ thể chịu tác động của áp lực nước lúc mạnh, lúc nhẹ giống như massage, giúp lưu thông khí huyết, cải thiện đau nhức xương khớp. Trong Đông y “bất thông thì thống”, nếu khí huyết lưu thông thì không có đau, nhức, mỏi, tê bì.

Tác động thứ hai từ onsen là nhiệt. Trong Đông y, nhiệt còn gọi là ôn. Có câu “đắc ôn thì đắc hành”, tức là nóng thì sẽ hành khí, làm khí huyết lưu thông, tinh thần thoải mái. Hơn nữa, nhiệt làm lỗ chân lông mở, toát mồ hôi, đó là quá trình thải độc tuyệt vời.

Yếu tố thứ 3 của onsen là khoáng chất trị liệu. Các khoáng chất thẩm thấu qua da, huyệt vị sẽ giúp điều hòa khí huyết; cân bằng âm dương của cơ thể và các tạng phủ; tăng cường trao đổi chất, thư giãn hệ thần kinh, hệ tiêu hóa; nâng cao chức năng thải độc của gan…

Vì vậy, độ tuổi nào cũng sẽ nhận được lợi ích nếu tắm khoáng nóng thường xuyên. Với người cao tuổi, khoáng nóng không chỉ giúp tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng; mà còn ngăn ngừa bệnh lý tim mạch, hô hấp, giúp giảm đau, đặc biệt với người bị các bệnh: viêm khớp, thoái hóa khớp... mạn tính.

Với người thường xuyên làm việc trí óc, tắm khoáng nóng tạo sự thư thái, giảm căng thẳng.

Đối với phụ nữ, khoáng nóng giúp làn da luôn ẩm mịn, hồng hào, có thể làm chậm quá trình lão hóa nếu duy trì thường xuyên.

- Bác sĩ có thể chia sẻ cụ thể hơn về lợi ích của từng loại khoáng chất trong suối khoáng nóng với sức khỏe không?

Trong khoáng nóng có nhiều ion khoáng chất dưới dạng muối. Ví dụ, natri clorua khi tắm sẽ đọng trên da giúp hạn chế ra mồ hôi, làm ẩm da, làm ấm cơ thể từ bên trong, kích thích tuần hoàn máu, giảm căng cơ, có giá trị điều trị một số bệnh về khớp, tiêu hóa.

Nồng độ pH 7,14 (tính kiềm nhẹ) thể hiện khả năng sát trùng vết thương tốt. Axit metasilic (H2SiO3) và boric (HBO2) có tác dụng điều trị viêm loét đường tiêu hóa, sỏi tiết niệu và nhiều bệnh lý về da; đặc biệt ngăn ngừa, hỗ trợ điều trị bệnh lý ngoài da như: chàm, vảy nến, các sẩn ngứa mạn tính…

Thầy thuốc ưu tú, ThS, Bs. Nguyễn Thị Hằng

Magnesium, lithium, carbon dioxide, sulfur, calcium… trong nước khoáng nóng giúp tăng khả năng miễn dịch, chống một số bệnh lý mạn tính về: xương khớp, tim mạch, hô hấp, làm chậm quá trình lão hóa, giúp tinh thần sảng khoái.

- Tắm khoáng thông thường đã tốt, được biết tắm khoáng nóng theo phong cách onsen của Nhật Bản còn vượt trội hơn bởi quy trình tắm khoa học. Xin bác sĩ chia sẻ rõ hơn về thói quen này của người Nhật?

Nhật Bản là một trong những quốc gia đầu tiên có thói quen tắm khoáng nóng và họ rất coi trọng tắm onsen. Ngoài nguồn nước, họ còn chú trọng không gian tắm. Các khu onsen của Nhật thường đặt trong bối cảnh thiên nhiên thoáng đãng. Họ còn đầu tư nhiều khu onsen cao cấp, 5 - 6 sao, biến nó thành loại hình nghỉ dưỡng đặc sắc thu hút du khách.

Trong quan niệm của người Nhật, tắm onsen thường xuyên, thậm chí hàng ngày, thì công dụng của khoáng nóng mới phát huy tối đa hiệu quả. Vậy nên, giới nhà giàu ở Nhật còn đầu tư những biệt thự riêng với nguồn khoáng nóng trong nhà, phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe gia đình.

- Mô hình onsen nổi tiếng Nhật Bản đã có mặt tại Việt Nam ở dự án Yoko Onsen Quang Hanh ở Cẩm Phả, Quảng Ninh. Bác sĩ đánh giá thế nào về việc mang onsen đến Việt Nam qua những mô hình này?

Như những lợi ích tôi đã phân tích, onsen rất tốt cho sức khỏe, sắc đẹp của con người. Vì vậy, việc đưa văn hóa onsen vào đời sống người Việt là rất cần thiết.

Việt Nam có nhiều mỏ khoáng nóng, nhưng đa phần chưa được khai thác, đầu tư bài bản. Do vậy, tôi đánh giá cao mô hình onsen ở Quảng Ninh, các thành phần, tỷ lệ ion khoáng chất có trong nước khoáng Quang Hanh rất cao, đạt tiêu chuẩn để khai thác, sử dụng. Tôi được biết, mẫu khoáng nóng tại đây đã được gửi sang Tokyo phân tích và được đánh giá cao với tỷ lệ muối, ion khoáng chất như: natri, cali, kẽm và đặc biệt là brom có hàm lượng cao đến 40 mg/l.

Quảng Ninh đã tận dụng được những ưu thế của suối khoáng nóng Quang Hanh để kiến tạo dự án Yoko Onsen Quang Hanh - khu nghỉ dưỡng và tắm onsen với những tiêu chuẩn, dịch vụ và quy trình tắm chuẩn Nhật Bản. Đặc biệt, tại đây sử dụng công nghệ lọc tiên tiến để loại bỏ hết tạp chất không có lợi cho cơ thể. Với công nghệ này, khoáng chất quý của suối khoáng nóng Quang Hanh không chỉ được giữ trọn, mà còn được nâng lên một tầm cao mới với nhiều loại hình bể tắm công dụng đa dạng, mang đến hiệu quả cho sức khỏe.

Tôi hy vọng văn hóa onsen sẽ được nhân rộng ở nước ta. Bên cạnh việc tắm khoáng, văn hóa onsen cũng nhắc nhở chúng ta ý thức hơn với sức khỏe bản thân, cân bằng thói quen sinh hoạt và làm việc, hướng đến lối sống xanh, sạch, khỏe  mạnh trong tương lai.

Tiểu Mộc (thực hiện)