- Trong điều kiện nhiệt độ, độ ẩm phù hợp thì thời gian bảo quản của trái cây hoàn toàn có thể kéo dài 6-10 tháng, thậm chí cả năm. Hiện các chất bảo quản trái cây và rau quả là được phép sử dụng ở Việt Nam.

Xem bài khác trên Vef.vn

Ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục BVTV (Bộ NN-PTNT) khẳng định thông tin trên sau khi Bộ trưởng Cao Đức Phát yêu cầu cơ quan này phải thông tin về việc có hay không chất bảo quản độc hại cũng như việc kiểm soát chất lượng hoa quả nhập khẩu hiện nay tại Việt Nam.

Chưa phát hiện chất bảo quản độc hại trên lê, táo

Ông Nguyễn Xuân Hồng cho hay, hiện Việt Nam chủ yếu nhập táo, lê từ Trung Quốc, Mỹ, Newzealand và Úc. Trên thế giới hiện có khoảng 7.500 giống táo và gần 6.000 giống lê, nếu chín sớm thưởng chỉ để được 15-30 ngày, trung bình từ 3-5 tháng và có những giống lê chín muộn, thời gian bảo quản có thể kéo dài 6-10 tháng. Tất nhiên, để tươi lâu cũng cần thêm những yếu tố khác như nhiệt độ, nồng độ CO2, thời điểm thu hoạch...

Muốn cho trái cây tươi lâu mà vẫn giữ được hương vị, màu sắc, chất lượng người ta thường sử dụng các chất có khả năng kìm hãm quá trình sản sinh Etylen - một loại hooc môn thực vật được chính trái cây sản sinh ra để làm quả chín. Nhiều nước hiện nay cho phép sử dụng một số hoá chất rất là an toàn như: Dephenyl amin (DPA), Ethoxiquyn và 1-MCP (1-metycyclopropene). Hiện nay, chất 1-MCP đang được rất nhiều ở các nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc. Khi sử dụng chất này cộng với bảo quản ở điều kiện mát, quả táo có thể giữ được trên 8 tháng và không hề ảnh hưởng đến chất lượng, hương vị, màu sắc.

{keywords}
Mới phát hiện chất BTVT trên táo, lê nhập khẩu chứ không có chất bảo quản

Như vậy, táo, lê có thể giữ được lâu hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố: điều kiện bảo quản; giống táo, lê; việc sử dụng các chất bảo quản an toàn theo nguyên tắc làm chậm quá trình chín.

“Nhiều người khi thấy trái cây tươi lâu thì nghĩ ngay đến chuyện người sản xuất có thể đã sử dụng chất bảo quản độc hại. Trong thực tế, không phải là như vậy. Nếu có ngâm vào dung dịch Phoocmôn hoặc những chất bảo quản độc hại, nó có thể không bị thối, nhưng sẽ hỏng - mất hương vị, màu sắc và không giữ được chất lượng ngon như ban đầu” - ông Hồng cho hay.

Cục BVTV cho biết nhiều năm qua cơ quan này cũng đã tiến hành phân tích các nguy cơ độc hại trên các loại táo, lê nhập vào Việt Nam liên quan đến chất bảo quản, tuy nhiên, đến nay vẫn chưa phát hiện thấy có chất độc hại. “Chúng tôi mới chỉ phát hiện thấy những lô táo, lê, nho, cam, quýt chứa các thuốc BVTV vượt quy định về an toàn thực phẩm”, ông Hồng cam kết.

VN muốn bảo quản bằng thuốc mà chưa có

Thông tin từ Bộ NN-PTNT cho thấy, 8 tháng qua, Việt Nam đã xuất khẩu 40 loại trái cây các loại, đạt hơn 1,3 triệu tấn, trong đó thanh long đạt 697.000 tấn, dưa hấu 300.000 tấn, nhãn hơn 100.000 tấn, vải hơn 70.000 tấn và chôm chôm 6.000 tấn. Dự kiến, năm nay chúng ta xuất khẩu khoảng 1,7 triệu tấn trái cây với kim ngạch ước tính khoảng 1,2 tỷ USD, tăng hơn so với năm ngoái 25%.

Trong khi đó, chúng ta nhập khẩu khoảng 400.000 tấn/năm.

Tuy nhiên, hạn chế của Việt Nam là chưa làm tốt khâu bảo quản nên khi được mùa, thu hoạch rộ thì hoa quả thường mất giá.

Bởi, các chất bảo quản trái cây và rau quả nằm trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam và Cục BVTV là cơ quan của Bộ NN-PTNT xem xét, khảo nghiệm và cho đăng ký. Tuy nhiên, đến nay, gần như trong danh mục thuốc BVTV được phép ở Việt Nam chưa có một chất nào để kéo dài thời gian bảo quản trái cây. Đây là một thiệt thòi đối với người sản xuất ở Việt Nam.

Nếu chúng ta có những chất bảo quản an toàn như 1-MCP, chúng ta xử lý bảo quản để giúp người dân thì hiệu quả kinh tế rất cao.

Vì thế, mới đây, một công ty nông dược Hàn Quốc đã giới thiệu 1-MCP, chỉ là một ống nhỏ như đầu ngón tay nhưng bỏ trong một dung tích khép kín 1m3 là trái cây có thể tươi rất lâu. Ngoài ra, Việt Nam cũng đang thử nghiệm công nghệ CAS (làm lạnh đột ngột trong môi trường từ trường) do Nhật Bản chuyển giao để giữ chất lượng quả vải như ban đầu trong vài tháng.

Để phân biệt được hoa quả vừa mới hái trên đấy xuống hay đã có một thời gian bảo quản dài, ông Hồng khuyến cáo trước hết, phải xem xét về yếu tố mùa vụ và giống hoa quả trồng.

Như táo từ Newzealand, Úc được nhập vào Việt Nam, ta phải biết thời gian thu hoạch bao giờ, nó thuộc giống táo nào. Căn cứ vào thời gian thu hoạch, giống hoa quả và thời gian có ở trên thị trường, chúng ta sẽ biết loại táo đó được bảo quản hay không và thời gian là bao lâu.

Một yếu tố khác có thể nhận biết nữa là vấn đề chất lượng. Quả giữ được thời gian quá dài rồi thì hương vị sẽ bị giảm sút, ăn không giống như lúc mới thu hái. Đáng lưu ý, đối với các loại quả, người ta không đưa ra một hạn sử dụng nào cả. Khi nào sản phẩm bị hỏng, người tiêu dùng nhận biết được là phải loại bỏ. Trong siêu thị, khi thấy quả có thời gian bảo quản dài, có nguy cơ hỏng thì người ta sẽ hạ giá bán, nhiều người tiêu dùng đặt câu hỏi tại sao táo Úc, táo Newzealand, Mỹ... lại rẻ hơn táo Trung Quốc. Bởi vì, đã đến lúc người ta phải bán, kéo dài thêm nữa thì nó sẽ hỏng.

Ngọc Hà