Căn bệnh đáng sợ này thường tăng ca từ tháng 3 đến tháng 5 sau đó giảm dần. Riêng năm 2011, đến cuối tháng 6 biểu đồ bệnh tay chân miệng vẫn ở phương thẳng đứng.

Theo báo cáo của Trung tâm Y tế Dự phòng TP.HCM, trong tháng 5/2011, thành phố có hơn 1400 trẻ mắc bệnh và đến tháng 6 có tới 2100 trẻ nhập viện. Tính đến ngày 18/7, chỉ riêng Tp.HCM đã có tới 21 trẻ em tử vong vì biến chứng của căn bệnh này.

Số liệu của Cục Y tế dự phòng (Bộ y tế) cho thấy từ 2008 -2010, mỗi năm Việt Nam ghi nhận trên 10.000 trường hợp mắc bệnh chân tay miệng. Thông thường, bệnh chân tay miệng tăng ca từ tháng 3 đến tháng 5 sau đó giảm dần. Tuy nhiên, năm nay, số lượng bệnh nhân trong 6 tháng đầu năm đã tăng gấp đôi so với cùng thời điểm năm ngoái. 50 trong số 56 trường hợp tử vong tập trung tại khu vực phía Nam. Đã có 1 trẻ 13 tuổi tử vong và 2 trường hợp bệnh nhân trưởng thành có các triệu chứng bệnh chân tay miệng trong khi căn bệnh này lâu nay được cho chỉ xảy ra với trẻ em.


TS. Nguyễn Văn Bình - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) nhận định: “Có thể số ca tử vong vì tay chân miệng tăng là do số bệnh nhân mắc bệnh tăng cao hơn so với mọi năm. Đáng lo lắng là số người bệnh vẫn ở mức cao trong khi tháng 9 tới tháng 11 mới là cao điểm mùa dịch. Quả thực rất khó nhận định về tình hình dịch trong thời gian tới".

Theo BS. Nguyễn Đắc Thọ - Phó giám đốc Trung tâm y tế dự phòng TP.HCM: Bệnh chân-tay-miệng xuất hiện từ năm 2003 và xuất hiện hàng năm cho đến nay. Mùa dịch 2011 xảy ra với số ca mắc bệnh tăng kỷ lục so với 2 mùa dịch lớn trước (vào năm 2003, 2007). Chẩn đoán virus xác định đó là EV 71 chủng C4 là chủng lần đầu có tại Việt Nam. Chủng này đã gây dịch lớn tại Trung Quốc năm 2008. Điều này giải thích mùa dịch năm nay đặc biệt số trẻ lứa tuổi 1-3 tuổi mắc bệnh và gặp biến chứng nặng nhiều hơn so với những năm trước.

Thực tế có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh tay chân miệng nhưng các chuyên gia y tế cho rằng EV71 thường gây ra bệnh cảnh lâm sàng nặng, dễ khiến trẻ tử vong. Giám sát của Viện Pasteur TPHCM, trong các đợt dịch, trung bình có khoảng 20% trẻ mắc bệnh tay chân miệng tử vong do EV71.

Cũng theo TS. Nguyễn Văn Bình, sự phức tạp của bệnh năm nay do nhiều yếu tố, đặc biệt là đường lây phong phú, tác nhân gây bệnh khác nhau... nên việc phát hiện trẻ bệnh và cách ly ngay chưa được làm tốt ở cộng đồng. Ngay cả việc vệ sinh dụng cụ học tập, đồ chơi và các vật dụng khác chưa được quản lý, xử lý triệt để trong khi nhận thức của người dân về phòng bệnh tay chân miệng còn hạn chế.

Ngay chính với thói quen rửa tay với xà phòng để phòng tránh bệnh - Bộ Y Tế, Unicef đã nhiều lần khuyến cáo nhưng tỉ lệ thực hành của người dân còn rất thấp. Unicef cho biết rửa tay với xà phòng có thể giảm 30% - 47% nguy cơ nhiễm bệnh tay truyền qua tay. Vậy mà, theo khảo sát của Unicef tại Việt Nam, có tới 88% dân số không rửa tay với xà phòng trước khi ăn ; 84% không rửa tay sau khi đại tiện. Trong khi đó, đôi tay là một trong những vật trung gian lây truyền vi khuẩn nhiều nhất từ bên ngoài vào cơ thể. Và 80% các bệnh có tỷ lệ mắc cao nhất hiện nay như tiêu chảy, tay chân miệng, thương hàn… đều có liên quan đến hành vi không rửa tay bằng xà phòng.

Đến nay, vẫn chưa có thuốc điều trị hay vắc-xin phòng ngừa bệnh tay chân miệng. Để phòng bệnh, BS. Trần Đình Khả, (Bệnh viện Nhân dân Gia Định) đưa ra lời khuyên: “Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Chính vì vậy, chúng ta chỉ có cách tập cho trẻ có những thói quen tốt để ngắt nguồn lây bệnh. Hãy nhắc trẻ rửa tay thường xuyên bằng xà phòng diệt khuẩn, chẳng hạn như Lifebuoy dưới vòi nước chảy sau khi chơi đùa, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, khi tắm...

Với bà mẹ, cần rửa tay trước khi chế biến thức ăn, trước khi chăm sóc trẻ dù rằng chỉ là thay tã hay chùi miệng bé bằng khăn. Khi không có sẵn xà phòng và nước, có thể dùng gel có tẩm cồn diệt khuẩn hoặc tiện lợi hơn là các loại gel diệt khuẩn khô.”

  • Huyền My

Muốn biết những nguy hiểm tiềm ẩn từ những vật dụng nhỏ thường ngày như thế nào?
Kỳ 2: Ổ dịch trong nhà