Thu hút nguồn lực kiều bào 

Chiều 8/8/2023, Hội thảo “Thu hút nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển du lịch” đã khai mạc tại Hà Nội. Chương trình do Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao phối hợp với Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức. 

Tham dự chương trình có Đại sứ Ngô Hướng Nam, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao; ông Đinh Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ Thông tin – Văn hóa; ông Nguyễn Quý Phương, Trưởng phòng Xúc tiến du lịch, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam; ông Đoàn Văn Chì, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên; Tiến sĩ Nguyễn Đắc Thủy, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ cùng các kiều bào, đơn vị doanh nghiệp du lịch.

 Đại sứ Ngô Hướng Nam, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (Bộ Ngoại giao).

Tổ chức theo hình thức trực tuyến và trực tiếp, hội thảo có sự tham dự của gần 70 đại biểu từ các bộ, ngành, các sở văn hóa, thể thao và du lịch các địa phương và 15 cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, lãnh đạo các hội, đoàn kiều bào mạnh, có đông thành viên; đại diện một số công ty du lịch của kiều bào ở trong và ngoài nước. 

Hội thảo tập trung trao đổi, thảo luận một số nội dung về những mặt đã làm được, những tồn tại, nguyên nhân và đề xuất những nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để thu hút hơn nữa người Việt Nam ở nước ngoài nói chung và thế hệ trẻ kiều bào nói riêng về nước du lịch, tìm hiểu về văn hóa, đất nước, con người Việt Nam. Qua đó đóng góp vào tăng trưởng khách du lịch, góp phần tăng thu ngoại tệ cho quốc gia.

Đây cũng là dịp để thông tin sâu rộng chiến lược và các chính sách phát triển du lịch Việt Nam ở nước ngoài; nâng cao vai trò của cơ quan đại diện trong việc quảng bá văn hóa và thúc đẩy du lịch, đầu tư giữa Việt Nam với các nước trên thế giới.

Phát biểu tại hội thảo, ông Ngô Hướng Nam, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài khẳng định, du lịch là ngành kinh tế có vai trò, vị trí quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội đất nước, được Đảng và Nhà nước quan tâm đầu tư để trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn.

Tuy nhiên, từ năm 2020 đến nay, cùng với tất cả các ngành, lĩnh vực kinh tế của đất nước, du lịch Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19 cũng như tác động của tình hình kinh tế thế giới và khu vực. Trong thời kỳ hậu Covid, dù du lịch đang trong đà hồi phục nhưng vẫn chưa đạt được như kỳ vọng.

Để góp phần phục hồi ngành du lịch, đóng góp cho vào sự phát triển chung của đất nước, bên cạnh những giải pháp đề ra thời gian qua, ông Ngô Hướng Nam cho rằng, cần có những ý tưởng và cách làm mới.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài chia sẻ: "Hiện nay có hơn 5,3 triệu người Việt Nam ở nước ngoài, đây là một thị trường giàu tiềm năng mà thời gian qua hầu như còn chưa được quan tâm khai thác hiệu quả. Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài luôn hướng về quê hương, mong muốn được quay trở về thăm thân, du lịch, tìm hiểu về văn hóa, truyền thống dân tộc và được tạo điều kiện để góp sức xây dựng và bảo vệ đất nước.

Trong những năm qua, người Việt Nam ở nước ngoài là nguồn lực quan trọng đóng góp cho sự phát triển cho ngành du lịch. Từ năm 2009 đến nay, mỗi năm có khoảng 700 nghìn đến 1 triệu lượt kiều bào về nước, tương đương với lượng du khách Nhật Bản, thị trường khách du lịch lớn thứ 3 của Việt Nam”.

Nhiều đại biểu kiều bào đến tham dự chương trình. 

Cũng theo ông Ngô Hướng Nam, nhu cầu về Việt Nam thăm thân, du lịch của kiều bào ngày càng lớn. Thế hệ kiều bào lớn tuổi hầu hết đã ổn định cuộc sống, có tài sản tích lũy, có thời gian, nhu cầu đi du lịch, nghỉ dưỡng ngày càng tăng.

Bên cạnh đó, thế hệ trẻ được sinh ra, lớn lên, được đào tạo trong môi trường văn hóa, giáo dục của nước ngoài, là thế hệ kế cận sẽ chiếm vai trò chủ đạo trong các hoạt động kinh tế, xã hội của cộng đồng. Xu hướng về Việt Nam làm ăn, thăm thân, du lịch, tìm hiểu cội nguồn… sẽ ngày càng gia tăng.

Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoàicũng chú trọng lồng ghép các hoạt động tham quan với các chương trình tổ chức thường niên khác như Đoàn kiều bào dự Giỗ Tổ Hùng Vương; Lớp tập huấn giảng dạy tiếng Việt; Chương trình Xuân quê hương. Bên cạnh đó, Ủy ban cũng đề xuất ý tưởng tổ chức Năm du lịch kiều bào, nếu đạt hiệu quả cao sẽ hướng tới tổ chức với quy mô cấp quốc gia.

Từ năm 2004 tới nay, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao đã tổ chức Trại hè Việt Nam dành cho thanh thiếu niên kiều bào thăm quê hương, tham gia các chuyến đi xuyên Việt tìm hiểu cội nguồn, tham quan các danh lam thắng cảnh, tìm hiểu về văn hóa, phong tục vùng miền.

Theo Đại sứ Ngô Hướng Nam, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao, sự thành công của chương trình Trại hè Việt Nam trong 20 năm qua đã trở thành thương hiệu đối với người Việt Nam ở nước ngoài. Chính vì vậy, để tiếp nối thành công ấy, đến thời điểm hiện tại chính là giai đoạn chín muồi để xây dựng những chương trình du lịch về nguồn thu hút kiều bào về thăm đất nước. 

Một số hoạt động trong Trại hè Việt Nam 2023 dành cho thanh thiếu niên kiều bào. 

Đây là sự kiện nhằm quảng bá, thu hút khách du lịch kiều bào trở về thăm cội nguồn, đồng thời tăng cường sự hiểu biết về thiên nhiên, văn hóa, bản sắc dân tộc Việt Nam đối với các thế hệ kiều bào. Bên cạnh đó, chương trình còn góp phần gắn kết, thúc đẩy tiềm năng hợp tác, đầu tư giữa kiều bào với các địa phương. 

Trình bày tham luận về “Thực tiễn công tác tổ chức chương trình trại hè cho kiều bào trẻ”, ông Đinh Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ Thông tin - Văn hóa, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, cho biết, chương trình năm nay được chuẩn bị kỹ lưỡng, ý tưởng rõ nét với 40 hoạt động mang tính toàn diện từ tham quan danh lam thắng cảnh, các di tích lịch sử, di sản văn hóa; đến các hoạt động tri ân “uống nước nhớ nguồn” tổ tiên, các thế hệ cha anh có công dựng nước và giữ nước.

Ngoài ra, Đoàn đã quyên góp được số tiền gần 200 triệu đồng trao tặng quà tình nghĩa cho các Mẹ Việt Nam Anh hùng, gia đình chính sách tại Hà Tĩnh, Quảng Trị; thăm, tặng quà cho trẻ em tại các trung tâm bảo trợ xã hội, Trung tâm nuôi dưỡng trẻ mồ côi và trẻ khuyết tật tỉnh Thanh Hóa, Quảng Bình… Các hoạt động đã tạo nên sự kết nối giữa thế hệ trẻ kiều bào và với quê hương, đất nước.

Xuất phát từ thành công của các chương trình này và xuất pháttừ nhu cầu của đất nước, đáp ứng mong mỏi của bà con kiều bào, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài mong muốn cùng Cục Du lịch Quốc gia và các công ty du lịch, lữ hành nghiên cứu, xây dựng mô hình du lịch tập trung phục vụ nhu cầu của kiều bào.

Đề xuất giải pháp phát triển du lịch

Tại Hội thảo, bà Nguyễn Diệu Linh, Tham tán Công sứ, Đại sứ quán Việt Nam tại Czech đưa ra một số giải pháp nhằm thu hút hơn nữa kiều bào tại Czech về Việt Nam du lịch, như sớm thúc đẩy đường bay thẳng Việt Nam - Czech; tạo điều kiện thuận lợi, rút ngắn thời gian xét duyệt trong việc xét cấp miễn thị thực đối với những người nước ngoài gốc Việt Nam; phát triển thêm các chương trình du lịch kết hợp với khám phá về văn hóa, truyền thống, con người Việt Nam.

Bà Nguyễn Diệu Linh chia sẻ: “Qua tìm hiểu, nhu cầu của kiều bào tại Czech trong việc tham gia các chương trình là khá lớn vì đây là cơ hội để họ tìm hiểu về văn hóa, nguồn cội, biển đảo quê hương… Được tổ chức bài bản bởi các cơ quan, tổ chức có uy tín, kinh nghiệm trong nước, các chương trình đều nhận được phản hồi tốt từ những người tham gia, do đó, kiều bào sẵn sàng cùng đóng góp kinh phí để được trải nghiệm. Bên cạnh những hoạt động đang có, Nhà nước nên nghiên cứu để xây dựng các hoạt động mang tính xã hội hóa, qua đó thu hút nhiều hơn sự tham gia của kiều bào”.

Bà Erin Phương (kiều bào Mỹ) chia sẻ nhu cầu của kiều bào về du lịch cội nguồn. 

Chia sẻ về nhu cầu của kiều bào, đặc biệt là người Việt trẻ tại Mỹ đối với du lịch nguồn cội, bà Erin Phương (kiều bào Mỹ), Chủ tịch Vietnam Society cho biết, có một câu hỏi đơn giản về danh tính đang được nhiều thanh niên Mỹ gốc Việt đặt ra là “Tôi là người Việt hay người Mỹ?” và du lịch cội người sẽ giải đáp cho băn khoăn của họ.

Để du lịch cội nguồn phát triển, bà Phương gợi ý một số giải pháp như phát triển đội ngũ tình nguyện viên, hỗ trợ phiên dịch tiếng Anh… Ngoài ra, việc lựa chọn địa điểm du lịch cần cho thế hệ trẻ người Việt tại Mỹ hiểu được nguồn gốc, về nơi họ sinh ra cũng như gợi mở sự khám phá của họ về di sản văn hoá từ ẩm thực, văn học, âm nhạc đến lễ hội, nghệ thuật, kiến trúc…

Đại biểu Shurani Hồng (kiều bào Israel) chia sẻ về kinh nghiệm phát triển du lịch của  Israel.

Chia sẻ kinh nghiệm thu hút du lịch kiều bào từ Israel, bà Shurani Hồng cho biết: “Chính phủ Israel luôn quan tâm và khuyến khích thế hệ trẻ từ 18 - 25 tuổi đang ở nước ngoài hướng về đất nước, cũng như tìm kiếm tài năng trẻ về phát triển quê hương. Bên cạnh đó, Israel cũng phát triển về du lịch sinh thái và nông nghiệp – những lĩnh vực mà Việt Nam giàu tiềm năng để thúc đẩy”.

Một số đơn vị lữ hành cũng đã có cơ hội chia sẻ về triển vọng trong việc xây dựng và tổ chức các chương trình du lịch về nguồn nhằm thu hút kiều bào về nước thăm thân, du lịch và đầu tư; hình thức du lịch khám, chữa bệnh.

Đại diện các tỉnh Điện Biên, Phú Thọ chia sẻ về tiềm năng du lịch tại các địa phương và những chính sách ưu đãi, hỗ trợ của các tỉnh nhằm thu hút khách du lịch là kiều bào…

Đoàn kiều bào trẻ thăm Khu Di tích lịch sử đặc biệt Quốc gia Đền Hùng ở Phú Thọ. 

Ông Nguyễn Đắc Thủy, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phú Thọ cho biết: Tỉnh Phú Thọ là cội nguồn của dân tộc Việt Nam. Các sản phẩm du lịch trên địa bàn tỉnh rất phong phú nhưng tiêu biểu là các giá trị văn hóa tâm linh. Đặc biệt là các di sản văn hóa được UNESSCO công nhận như Tín ngưỡng thờ cũng Hùng vương và Hát xoan Phú Thọ. 

Bên cạnh đó, tỉnh cũng có những sản phẩm du lịch khác như du lịch trải nghiệm, tắm khoáng nóng ở Thanh Thủy hay Vườn Quốc gia Xuân Sơn... phục vụ du khách trong và ngoài nước. Đặc biệt là kiều bào về thăm quê. 

"Người Việt Nam ở nước ngoài là một bộ phận không thể tách rời và là nguồn lực rất quan trọng để phát triển đất nước. Trong đó, thông qua du lịch cũng là kênh để khai thác, phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là giúp cho kiều bào có điều kiện để tìm hiểu thêm về quê hương đất nước. 

Phú Thọ cũng là địa điểm rất hấp dẫn để đưa chương trình du lịch kiều bào với chủ đề: "Du lịch về nguồn cội" vào khai thác. Chúng tôi sẽ phối hợp cùng các hãng lữ hành, các đơn vị du lịch, xây dựng sản phẩm du lịch về nguồn cội hấp dẫn, giúp các thế hệ kiều bào ở nước ngoài có điều kiện khi trở về Việt Nam, sẽ trải nghiệm toàn bộ hoạt động văn hóa tâm linh đó tại Khu Di tích lịch sử đặc biệt Quốc gia Đền Hùng để cảm nhận rõ ràng hơn về quốc gia, dân tộc, phong tục tập quán...", ông Nguyễn Đắc Thủy nói. 

Nhân dịp này, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam và Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài đã ký kết Quy chế phối hợp nhằm tạo thuận lợi và thu hút nguồn lực kiều bào đóng góp phát triển ngành du lịch nói riêng, phát triển đất nước nói chung.

Văn Giáp và nhóm PV, BTV