Ngày 24/9 tới đây, TAND TP.HCM sẽ mở phiên xét xử đối với Nguyễn Minh Hùng (41 tuổi, cựu Chủ tịch HĐQT, kiêm TGĐ công ty VN Pharma), Ngô Anh Quốc (35 tuổi, cựu Phó TGĐ công ty Pharma), Võ Mạnh Cường (41 tuổi, cựu GĐ công ty TNHH thương mại hàng hải quốc tế H&C) và 9 đồng phạm bị truy tố về cùng tội “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh” theo quy định tại điều 157, khoản 4 bộ luật Hình sự năm 1999.
Dự kiến, phiên xét xử sẽ diễn ra từ ngày 24-30/9. Chủ tọa phiên tòa là ông Phạm Lương Toản (chánh tòa Hình sự TAND TPHCM). Đại diện Viện kiểm sát là bà Nguyễn Quỳnh Lan và ông Nguyễn Nhật Tuấn.
Nguyễn Mạnh Hùng tại phiên phúc thẩm lần 1 |
HĐXX triệu tập 9 thành viên trong hội đồng giám định Bộ Y tế. Công ty VN Pharma, Viện kiểm nghiệm thuốc TP.HCM, Cục quản lý dược đến tòa với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Ngoài ra, gần 200 cá nhân khác cũng được triệu tập tới tòa với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và là người làm chứng.
Đặc biệt, trong số những người bị triệu tập có ông Trương Quốc Cường (hiện nay, ông Cường là Thứ trưởng Bộ Y tế và thời điểm vụ án xảy ra vụ án thì ông Cường là Cục trưởng Cục quản lý dược).
Nâng khống giá thuốc, kiếm tiền tỷ
Theo cáo trạng truy tố, từ giữa năm 2013 đến ngày 19/9/2014, Hùng thông qua Võ Mạnh Cường cùng các bị can khác đã làm giả tài liệu, sử dụng giấy tờ giả, hợp đồng giả, con dấu, chứng từ giả để nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita 500mg Caplet chữa bệnh ung thư giả với mục đích bán kiếm lời.
Trị giá lô thuốc là 251.100 USD (tương đương hơn 5,3 tỷ đồng), được các bị can nâng khống thêm giá mua là 320.850 USD (hơn 6,8 tỷ đồng), thành 571.950 USD (hơn 12,1 tỷ đồng).
Số tiền nâng giá thuốc (hơn 6,8 tỷ đồng) được chuyển vào 2 tài khoản dịch vụ chuyển tiền ở nước ngoài của công ty Auspicious Keen Limited và công ty Sigma Holding Corp (có cùng địa chỉ tại 132 Nathan Road, Tsim Sha Tsui, Kowloon, Hồng Kông) rồi các bị can nhận lại tiền tại Việt Nam.
VKSND Tối cao xác định, đây là khoản thu lợi bất chính của các bị can ngay trong giai đoạn mua thuốc.
Toàn bộ lô thuốc H-Capita sau khi nhập khẩu vào Việt Nam đã bị phát hiện, thu giữ nên thiệt hại thực tế của công ty VN Pharma là hơn 6 tỷ đồng (tiền chi thực tế và tiền thuế nhập khẩu).
Theo VKSND Tối cao, 12 bị can trong vụ án này đã đồng phạm thực hiện hành vi buôn bán 9.300 hộp thuốc H-Capita giả, gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Trong đó, Hùng và Cường giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu. Những người còn lại đóng vai trò đồng phạm thực hành tích cực.
Vai trò của Cục quản lý Dược trong vụ án
Tài liệu điều tra có căn cứ xác định, các chuyên gia và cán bộ Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) tham gia thẩm định, cấp phép nhập khẩu lô thuốc đã không làm hết trách nhiệm, bỏ qua các điều kiện để cấp phép nhập khẩu lô thuốc H-Capita cho VN Pharma.
VKSND Tối cao đã yêu cầu CQĐT khởi tố vụ án hình sự về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” để điều tra làm rõ, nhưng CQĐT chưa thực hiện việc khởi tố. Do thời hạn điều tra vụ án đã hết, CQĐT tách hồ sơ, tiếp tục làm rõ trong giai đoạn tiếp theo.
Đến ngày 18/9, Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự: Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Cục Quản lý dược - Bộ Y tế và các cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc thẩm định, xét duyệt, cấp phép và cho thông quan nhập khẩu đối với các thuốc chữa bệnh mang nhãn mác công ty Helix Canada và Health 2000 Canada.
Trước đó, tháng 7/2017, TAND TP.HCM đã tuyên phạt Cường và Hùng mỗi bị cáo 12 năm tù về tội “Buôn lậu”. 7 bị cáo còn lại bị kết án về tội “Buôn lậu” và “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”.
Sau khi án sơ thẩm tuyên, VKS có kháng nghị, đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm hủy án để điều tra lại theo hướng thay đổi tội danh đối với các bị cáo từ tội “Buôn lậu” sang tội “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”.
Tháng 10/2017, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã chấp thuận kháng nghị của VKS, tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, đề nghị điều tra, xác định lại về tội danh, xác định thêm đồng phạm. Tòa phúc thẩm cũng đề nghị làm rõ có hay không việc chi "hoa hồng" cho các bác sĩ...
Quá trình điều tra lại, CQĐT khởi tố thêm 3 bị can: Phan Xuân Thiện (cựu Phó TGĐ VN Pharma), Hoàng Trúc Vy (nhân viên Phòng Nghiên cứu và phát triển, VN Pharma) và Phạm Quỳnh Trang (nhân viên công ty H&C).
Thuốc chữa ung thư giả ở VN Pharma được 'phù phép' như thế nào?
Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Cục Quản lý dược, Bộ Y tế.
Thanh Phương