- Từ tin đang loan ra về vụ nổ hạt nhân mới, thứ 4, của Triều Tiên nhìn lại thực sự các vụ thử bom “made in Korea” trong gần 10 năm qua…

Ý định vụ thử bom thứ 4?

Đầu năm 2014 này, giữa lúc thế giới chưa dừng quan tâm tiềm năng vũ khí của nước CHDCND Triều Tiên - bom nguyên tử và tên lửa tầm xa sau vụ thử thứ 3, chỉ vừa một năm trước, bỗng rộ lên thông tin về sự kiện nước này đang chuẩn bị vụ thử bom hạt nhân lần thứ 4.

{keywords}

Một vụ phóng tên lửa ở Triều Tiên (Ảnh AP)

Thông tin đưa ra ngày 17/2/2014 bởi một thành viên cao cấp của Ủy ban Tình báo nghị viện Hàn Quốc. Nếu xảy ra đây sẽ là vụ thử hạt nhân của Triều Tiên lần thứ 4. Cho tới nay, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên đã tiến hành 3 vụ thử hạt nhân. Vụ thử đầu tiên vào ngày 08/10/2006, vụ thứ hai vào 25/5/2009 và vụ thứ ba vào 12/2/2013.

Về phương tiện mang bom hủy diệt nguyên tử, Bình Nhưỡng cũng tiến hành phóng thử một loạt tên lửa tầm xa. Trong đó, vụ thử mới nhất vào tháng 12 năm nay được cho là nằm trong chương trình phát triển tên lửa hạt nhân. Với vụ thử này, Triều Tiên lộ rõ ý muốn được thế giới công nhận là "một quốc gia sở hữu tên lửa và vũ khí hạt nhân". Đồng thời muốn bắn tín hiệu đe doạ Mỹ là “hiện đang nằm trong tầm ngắm của các tên lửa chiến lược cũng như vũ khí hạt nhân của Triều Tiên!".

“Đi tìm” vị trí thử bom A

Nhiều nhà phân tích tiếp tục muốn làm sáng tỏ sức mạnh thực của “bộ đôi” răn đe, tên lửa và đặc biệt là bom nguyên tử, của Triều Tiên. Vì vậy, ba vụ thử nổ hạt nhân của Triều Tiên vào các ngày 08/10/2006, 25/5/2009 và 12/2/ 2013 đều đã được nhiều trạm quan sát địa chấn trên thế giới ghi nhận, đặc biệt, đồ thị tín hiệu được ghi tự động bởi Đài quan sát địa chấn NORSAR của Na Uy.

Việc phối hợp số liệu đo khoảng cách từ vị trí của các đài quan sát địa chấn khác nhau đến từng địa điểm nổ bom và sự đồng thời kết hợp hình ảnh chụp từ vệ tinh, vị trí của 3 địa điểm thử bom ở Triều Tiên đã được chính xác hóa.

Các kết quả đo độc lập đều đi đến kết luận rằng vị trí của vụ thử thứ nhất năm 2006 cách vụ thử thứ hai năm 2009 một khoảng 2 km về phía tây và lệch một chút về phía Bắc. Còn vụ nổ thứ ba năm 2013 mới đây, so với vụ nổ thứ hai, nằm trong vòng 500 mét và lệch một chút về phía tây nam.

Sức mạnh bom A “made in Korea”?

Một thông số quan trọng khác là sức mạnh vụ nố. Việc tính thật chính xác sức nổ của bản thân “các cơ cấu nổ” hay các quả “bom A made in Korea” lại không dễ. Để xác định chính xác phải dựa vào một số yếu tố như kích thước vụ nổ, độ lóe sáng, yếu tố địa chấn, và sóng sốc tạo ra. Nhưng với các vụ thử bom của Triều Tiên xảy ra dưới lòng đất, yếu tố gần như duy nhất có trong tay dùng làm cứ liệu để tính toán sức nổ của bom chỉ là thông tin địa chấn, vì vậy sai số của tính toán gặp phải không nhỏ.

Đài quan sát NORSAR cho biết sức nổ của quả bom thứ ba có cường độ khoảng 5,0 kiloton (nghìn tấn thuốc nổ TNT), lớn hơn sức nổ của hai quả bom trước với cường độ là 4,7 và 4,2, tương ứng. Còn Cơ quan quan trắc địa chất Mỹ USGS cho con số sức nổ của quả bom thứ ba khoảng 7 đến 10 kiloton . Theo TechNewsDaily Contributo, thì con số đó thấp hơn một ít, khoảng 6 đến 7 kiloton, hoặc tương đương các quả bom Mỹ thả xuống Hiroshima và Nagasaki năm 1945.

Riêng các chuyên gia phân tích của Không lực Mỹ và Pháp lại ước tính sức mạnh của quả bom thấp hơn nữa, chỉ khoảng 5 kiloton, tức nhỏ hơn hai quả bom của Mỹ năm 1945.

Như vậy, sự đánh giá của các nhà quan sát và phân tích trên thế giới về sức mạnh của bản thân các quả bom Triều Tiên có sự chênh lệch nhau ít nhiều. Dù vậy, họ cũng đã thống nhất về hai điều.

Một là, lời tuyên bố của Triều Tiên về các vụ nổ hạt nhân dưới lòng đất trong những năm 2006, 2009 và 2013 là hoàn toàn xác thực. Hai là, các “cơ cấu nổ hạt nhân” của Triều Tiên hay các quả “bom A made in Korea” thuộc loại nhỏ và sức nổ của chúng nằm trong khoảng cùng cỡ hay non hơn một ít so với những quả bom đầu tay mà Mỹ chế tạo từ thời Thế chiến II hơn nửa thế kỷ trước.

Tính “cơ động” bom A Triều Tiên?

Trong thời đại hiện nay, sức mạnh nguyên tử của một quốc gia không chỉ dựa vào một hai quả bom nguyên tử cất giấu trong kho, càng không phải là một “cơ cấu nổ” chứa nhiên liệu hạt nhân giản đơn và cồng kềnh.

Sức mạnh vũ khí hạt nhân thực sự phải dựa vào cả “bộ đôi” gồm bom nguyên tử và tên lửa mang. Đối với một nước đang trong bước đầu “nguyên tử hóa” như Triều Tiên, lại muốn gửi đi thông điệp đe doạ đối với các địch thủ gần và xa, yêu cầu tối thiểu là các quả bom đó phải đủ gọn nhẹ, tương thích với tên lửa họ có trong tay.

{keywords}
Một loại tên lửa Triều Tiên trình diễn hồi tháng 4/2012.

Các nhà phân tích, vì vậy, đang cố gắng tìm hiểu tính chất và tính năng các quả bom Triều Tiên, cụ thể là muốn biết mức độ tối ưu về kích thước và trọng lượng của nó. Nhưng trả lời các câu hỏi trên hoàn toàn không đơn giản, mặc dù cơ quan phát ngôn của Triều Tiên tuyên bố bom nguyên tử của họ đã đạt độ gọn nhẹ cần thiết.

Ngay cả loại nhiên liệu - Pu (plutonium) hay HEU (uranium làm giàu cao) - dùng trong các loại bom đã thử, đặc biệt ở vụ nổ thứ ba của Triều Tiên cũng chưa dễ dàng được làm sáng tỏ.    

Đáng tiếc, cho đến nay chưa có nguồn thông tin phân tích khoa học và kết luận chính thức nào khẳng định bản chất quả bom của Triều Tiên đã thử năm trước.

Điều Triều Tiên ước muốn hiện nay là được nước Mỹ tin là mình đang bị đe doạ bởi “các tên lửa chiến lược cũng như vũ khí hạt nhân của Triều Tiên" và được thế giới công nhận là một quốc gia thành viên của “câu lạc bộ vũ khí hạt nhân”. “Niềm tin” đó cần cho mọi cuộc mặc cả trên bàn thương lượng với các đối thủ.

Nhưng lòng tin và sự thật không phải là một. Ước muốn đó của Triều Tiên hiện nay vẫn chỉ là ước vọng. Họ còn phải “lên bờ xuống ruộng” với các “đòn phạt” của quốc tế, trước hết là các đối thủ như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản v.v…

Trần Minh