Toàn thể nội các Nhật Bản ngày 1/10 đã từ chức, báo trước việc Thủ tướng Yoshihiko Noda sẽ cải tổ nội các trong bối cảnh ông đang tìm cách xoa dịu mối bất đồng gây tổn thất với Trung Quốc, đồng thời tăng cường tín nhiệm trước công chúng.

Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda
Phát biểu trước báo giới, Chánh văn phòng Nội các Osamu Fujimura cho biết: "Trong phiên họp nội các đặc biệt hôm nay, Thủ tướng (Noda) đã thông báo với chúng tôi rằng ông sẽ tiến hành cải tổ nội các. Và toàn bộ các bộ trưởng nội các đã từ chức".

Thủ tướng Noda đã chấp nhận đơn từ chức của tất cả các bộ trưởng nội các.

Ông bổ nhiệm cựu Ngoại trưởng thẳng tính Seiji Maehara làm Bộ trưởng Chính sách quốc gia. Một vị cựu Ngoại trưởng khác là Makiko Tanaka được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Giáo dục.

Theo tờ Asahi Shimbun, bà Makiko Tanaka từng rất nổi tiếng với đường lối và ngôn từ cứng rắn nhưng cũng là người khá 'thân thiện' với Bắc Kinh. Bà là con gái của cựu Thủ tướng Kakuei Tanaka - người đã tiến hành bình thường hóa quan hệ với Bắc Kinh 40 năm trước.

Tờ Asahi cũng nói thêm rằng việc ông Noda bổ nhiệm bà Tanaka lần này để tỏ cho Bắc Kinh thấy ý định hàn gắn quan hệ sau các tranh cãi vừa qua liên quan tới quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Động thái này của ông Noda được cho là nhằm tăng cường sự ủng hộ của công chúng đối với ông, cũng như tiếp thêm sinh lực cho chính phủ sau một cuộc chiến tốn kém để thông qua luật về thuế.

Bên cạnh đó, các nhà quan sát nước ngoài cho rằng việc cải tổ nội các lần này còn nhằm làm hạ nhiệt các căng thẳng biển đảo với quốc gia láng giềng hiện nay.

Thủ tướng Noda vẫn giữ lại Ngoại trưởng Koichiro Gemba và Bộ trưởng Quốc phòng Satoshi Morimoto.

Một điểm nhấn nữa trong đợt cải tổ lần này là vị trí Bộ trưởng Tài chính. Ông Jun Azumi sẽ trở về ghế lãnh đạo cấp cao của đảng cầm quyền. Các nguồn tin thân cận với Thủ tướng Noda cho biết thêm ông Koriki Jojima sẽ trở thành Bộ trưởng Tài chính thay ông Azumi.

Mặc dù ông Azumi không nổi bật trong bộ máy tài chính, nhưng có những lo ngại về một lỗ hổng trong chính sách nếu như ông rời khỏi vị trí này.

Ông Noda bổ nhiệm ông Goshi Hosono - Bộ trưởng Môi trường - làm người đứng đầu bộ phận chính sách của đảng Tự do Nhật Bản (JDP). Đây được coi là một nỗ lực để củng cố uy tín của đảng cầm quyền trong kỳ bầu cử tới.

Hiện nay, ông Noda đang chịu sức ép nghiêm trọng trước lời kêu gọi tiến hành bầu cử vào năm nay sau khi ông hứa với đảng đối lập rằng 'sớm' giải tán quốc hội, đổi lấy sự ủng hộ của họ đối với kế hoạch tăng thuế doanh thu.

Tuy nhiên, các con số thống kê đã khiến cho đảng cầm quyền của ông Noda đứng trước nhiều thách thức vì đảng đối lập Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) có vẻ như sẽ thắng trong kỳ bỏ phiếu toàn quốc.

LPD đã quyết định chọn cựu Thủ tướng Shinzo Abe làm lãnh đạo mới của đảng này vào tuần trước. Nếu đảng Dân chủ Tự do thắng cử, nhiều khả năng ông Abe - một người bảo thủ theo chủ nghĩa dân tộc - sẽ trở lại ghế Thủ tướng Nhật.

Lê Thu (theo Kyodo/ CNA)