'TQ tảng lờ ý định thiện chí của VN'

- Cả thế giới đã kinh ngạc khi xem đoạn băng ghi hình tàu TQ cố tình đâm chìm tàu cá VN, làm hơn chục ngư dân VN chới với giữa biển. Những hành động gây chết người như vậy là không thể chấp nhận được và vi phạm các chuẩn mực được thừa nhận rộng rãi của quan hệ quốc tế hiện đại.

MỜI BẠN ĐỌC BẢN TIẾNG ANH

LTS: Sau khi tờ The Australian đăng bài của Đại sứ TQ tại Australia “VN không có yêu sách chính đáng tại Hoàng Sa”, ngày 17/6 báo này đăng tải bài viết của Đại sứ VN Lương Thanh Nghị phản bác những lập luận vô căn cứ của phía TQ.

Bài viết của Đại sứ Lương Thanh Nghị có tựa: “Luật biển và giới hạn hành xử của các nước”. VietNamNet trân trọng giới thiệu:

Việc TQ hạ đặt giàn khoan khổng lồ Hải Dương 981 sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN là một hành động khiêu khích và tiếp tục leo thang của TQ ở Biển Đông.

Hành động này đã vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán hợp pháp của VN ấn định bởi Công ước về Luật biển của LHQ, vi phạm Tuyên bố ứng xử của các bên tại Biển Đông được ký giữa TQ và ASEAN năm 2002, đe dọa tự do hàng hải, hòa bình, an ninh khu vực.

Trục vớt tàu cá ĐNa 90152 bị tàu vỏ sắt TQ đâm chìm khi đang đánh bắt trên vùng biển Hoàng Sa của VN hôm 26/5

Theo UNCLOS, Công ước mà cả VN và TQ là thành viên, quốc gia ven biển có vùng đặc quyền kinh tế không được mở rộng ra quá 200 hải lý kể từ đường cơ sở dùng để tính chiều rộng lãnh hải.  

Trong vùng đặc quyền về kinh tế, quốc gia ven biển có quyền chủ quyền về việc thăm dò, khai thác, bảo tồn và quản lý các tài nguyên thiên nhiên, sinh vật hoặc không sinh vật, của vùng nước bên trên đáy biển, của đáy biển và lòng đất dưới đáy biển.

Vì vậy, việc TQ hạ đặt giàn khoan trong  khu vực cách đường cơ sở của VN từ 120 đến150 hải lý rõ ràng đã vi phạm quyền lợi hợp pháp của VN và bất chấp luật pháp quốc tế.

TQ cho rằng khu vực hạ đặt giàn khoan nằm trong vùng tiếp giáp của quần đảo Hoàng Sa do TQ quản lý, chỉ cách đảo Triton 17 hải lý. Tuy nhiên, TQ cố tình lờ đi 3 thực tế quan trọng sau:

Thứ nhất, VN có đầy đủ bằng chứng lịch sử đáng tin cậy và cơ sở pháp lý vững chắc về sự thụ đắc hòa bình và quản lý liên tục, có hiệu quả đối với Hoàng Sa bởi các chính quyền VN ít nhất từ thế kỷ 17.

Thứ hai, quần đảo Hoàng Sa bị TQ chiếm đoạt bằng vũ lực vào năm 1974. VN chưa bao giờ chấp nhận sự chiếm đóng bất hợp pháp của TQ và liên tục khẳng định chủ quyền của mình đối với Hoàng Sa.

Thứ ba, yêu sách về “quyền lịch sử” không phù hợp với các quy định của UNCLOS. Như GS Carlyle A. Thayer chỉ rõ, đề cập của TQ đến vùng tiếp giáp trong bối cảnh giàn khoan là không thích đáng. Vì vậy, lý lẽ bào chữa của TQ đối với vụ việc giàn khoan 981 là không đáng tin cậy cả trên thực tế và pháp lý.  

Lấy cớ để bảo vệ giàn khoan, Bắc Kinh đã huy động hơn 120 tàu lớn, bao gồm tàu hộ vệ tên lửa, tàu săn ngầm, tàu tuần tiễu tấn công nhanh, tàu đổ bộ và nhiều máy bay chiến đấu đến khu vực giàn khoan. Tàu TQ đã cố tình đâm va và phun vòi rồng công suất lớn vào các tàu dân sự VN.

Cả thế giới đã kinh ngạc khi xem đoạn băng ghi hình tàu TQ cố tình đâm chìm tàu cá VN nhỏ hơn rất nhiều, làm hơn chục ngư dân VN chới với giữa biển. Những hành động gây chết người như vậy là không thể chấp nhận được và vi phạm các chuẩn mực được thừa nhận rộng rãi của quan hệ quốc tế hiện đại.

Hơn nữa, TQ tùy tiện cấm tất cả các tàu khác đi vào khu vực cách giàn khoan 3 hải lý. Tàu TQ thậm chí cản trở tàu VN tại khu vực cách giàn khoan 17 hải lý. Đây là một sự vi phạm khác đối với luật pháp quốc tế vì UNCLOS chỉ cho phép khu vực an toàn không quá 500m xung quanh cấu trúc được lắp đặt. Hành động như vậy đã vi phạm tự do hàng hải và đe dọa an toàn các tàu thương mại và đánh cá qua lại trên Biển Đông. 

VN cam kết giải quyết hòa bình tất cả các tranh chấp. Điều này được Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Bộ trưởng Ngoại giao VN nêu rõ. Không một tàu chiến nào của VN được điều đến khu vực giàn khoan. Các tàu chấp pháp của VN được chỉ đạo tránh các hành động nguy hiểm. VN đã cố gắng liên lạc trực tiếp hơn 30 lần với TQ mà chưa nhận được phản hồi phù hợp. 

Vì TQ tảng lờ ý định thiện chí của VN, VN đã phải tiến hành các biện pháp hòa bình khác như nêu vấn đề tại các diễn đàn của ASEAN và LHQ. VN sẵn sàng sử dụng tất cả các biện pháp hòa bình để bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình trong khi bảo đảm hòa bình và ổn định khu vực.

Đại sứ TQ tại Australia Mã Triều Húc đã đúng khi nói rằng “TQ và VN là láng giềng; quan hệ song phương tốt là lợi ích của nhân dân hai nước”. VN luôn mong muốn hợp tác cùng TQ để giải quyết hòa bình và công bằng các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế. Chúng tôi hoan nghênh cam kết của Đại sứ Mã về “cùng nhau hợp tác”.

Hồng Nhì (giới thiệu)

MỜI BẠN ĐỌC BẢN TIẾNG ANH