- Sao lại làm ra những tin bài mà bản thân không muốn con em mình xem, nhưng lại mong con em người khác đọc? - ông Đinh Thế Huynh đặt câu hỏi tại Hội nghị báo chí toàn quốc hôm nay.
Phát biểu kết luận Hội nghị báo
chí toàn quốc, tổng kết công tác năm 2015, triển khai nhiệm vụ năm 2016 sáng
nay, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ đồng tình với báo cáo của Bộ TT&TT và tỏ ra tâm đắc với các tham luận.
"Đang diễn ra cuộc cạnh tranh thông tin gay gắt giữa các loại hình báo chí, giữa báo chí chính thức với các mạng xã hội. Chúng ta phải đương đầu với sự hội tụ công nghệ thông tin truyền thông, toàn xã hội có thể làm báo, ở đâu cũng đưa được thông tin lên mạng, kể cả các thông tin không được kiểm chứng, công chúng có thể tiếp cận mọi lúc", ông Huynh ghi nhận những thách thức mà báo chí phải đối mặt.
Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ Đinh Thế Huynh |
Đã không còn gọi 'tàu lạ'
Trưởng Ban Tuyên giáo đánh giá rất cao những việc báo chí đã làm được trong năm qua, đặc biệt trong công tác thông tin tuyên truyền bảo vệ chủ quyền biển đảo.
"Tháng 6/2011, khi tàu TQ cắt cáp tàu Viking, báo chí vẫn còn gọi 'tàu lạ'. Nhưng nay ta đã chỉ thẳng, đích danh tàu nào, quốc tịch nước nào, đã vi phạm chủ quyền VN. Đặc biệt khi TQ đưa trái phép giàn khoan 981 vào vùng biển VN, những người làm báo đã phát huy cao độ lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm, sát cánh cùng cảnh sát biển, kiểm ngư, và đồng nghiệp nước ngoài, góp phần đấu tranh bảo vệ chủ quyền Tổ quốc bằng những thông tin trực tiếp, chân thực, kịp thời, khách quan, trung thực, đúng lương tâm và đạo đức nghề nghiệp, tạo hiệu ứng xã hội, sự đồng tình ủng hộ của quốc tế đối với lập trường chính nghĩa, giải pháp đúng đắn của ta", ông Đinh Thế Huynh nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Trưởng ban Tuyên giáo TƯ nhắc nhở báo chí các vấn đề còn hạn chế như kiểm chứng thông tin, đưa thông tin làm nóng vấn đề, phức tạp tình hình, đặc biệt trong đấu tranh chống tiêu cực như các vụ Năm Cam, PMU18...
"Thông tin phải có trách nhiệm cao, chia sẻ vui buồn với nỗi vui buồn của đất nước, nhân dân, đấu tranh chống tiêu cực với một sự đau xót, mong cho cái thiện, cái tử tế, tốt lành đến với nhân dân, đất nước, con người VN. Chứ không phải nói với sự hả hê, dửng dưng", ông Đinh Thế Huynh cảnh báo.
Phạm trù "nên" và "không nên"
Từ đó, Trưởng Ban Tuyên giáo tiếp tục bày tỏ bức xúc đối với một số hạn chế của báo chí thời gian qua. Đó là những thông tin thiếu nhạy bén chính trị: "Trong báo chí có phạm trù 'cấm' và 'không cấm', nhưng cũng có phạm trù 'nên' và 'không nên'. Đó là lương tâm, trách nhiệm và đạo đức nghề làm báo".
Ông Đinh Thế Huynh phân tích: Cướp, giết, hiếp xảy ra ở mọi nơi trên thế giới, không ai ngăn cản thông tin về những cái xấu, cái ác, cái độc hại. Nhưng thông tin như thế nào, mức độ nào, để giữ cho con người niềm tin vào cái đẹp, cái tốt, cái lương thiện.
Ông Huynh lấy bài học từ truyền thông thế giới qua việc thông tin những thảm họa như vụ 11/9 ở Mỹ, sóng thần động đất ở Nhật Bản, chỉ có hình ảnh tai họa, thiên tai chứ không hề có đầu rơi, máu chảy, tan tác, mà là hình ảnh đoàn kết, tương trợ, hướng tới tương lai...
"Không phải ở nước ta không xảy ra những chuyện như thế, nhưng đưa tin tự nhiên chủ nghĩa, chạy đua về cái độc, cái ác, cái rùng rợn để tỏ ra nhạy bén, ăn khách, mô tả tội ác trần trụi, vô độ, vô trách nhiệm, không dám để con em mình đọc, nhưng mời con em cả làng đọc. Sao ác thế, sao ích kỷ thế?", Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ gay gắt.
Ông Huynh qua đó nhắc nhở báo chí tập trung hơn thông tin một cách phù hợp, thỏa đáng gương người tốt việc tốt, những việc tử tế vẫn chiếm đa số trong xã hội.
Toàn cảnh hội nghị báo chí toàn quốc hôm nay |
Xử lý nạn ăn cắp báo chí đang vướng ở đâu?
Ông Đinh Thế Huynh cũng chưa hài lòng việc xử lý các trang thông tin điện tử tổng hợp trá hình, các phụ trương: "Các nhà báo chân chính đau đớn lắm về tình trạng đưa thông tin độc ác, nhầy nhụa trên một số phụ trương, cốt để bán báo, thu quảng cáo. Năm nay đã xử lý một số nhưng vẫn còn nhiều".
Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ quay sang hỏi ngay Thứ trưởng TT&TT: "Đó là thứ báo lá cải mà đông đảo lòng dân và người làm báo không muốn có. Giấy phép Bộ cấp ghi rõ tôn chỉ mục đích, thì việc xử lý còn mắc mớ ở đâu?"
Những trang tin tổng hợp trá hình thì khiến ông Huynh giận dữ vì "cướp cạn mồ hôi nước mắt của người làm báo".
"Trang tin tổng hợp có tiêu chí của nó, nhưng xào xáo, ăn cắp bản quyền, trở thành một tờ báo trá hình, thì có sai pháp luật không, cớ gì mà không xử lý được?".
Việc một số kênh truyền hình liên kết vì nguồn lợi quảng cáo mà sa đà vào việc chiếu phim nước ngoài cũng khiến ông Đinh Thế Huynh không hài lòng.
"Báo chí 'làm ầm' lên việc cho nước ngoài thuê đất, thuê rừng, thương lái ngoại quốc lũng đoạn..., nhưng truyền hình suốt ngày đêm chiếu phim TQ. Ta lo trẻ em VN không thuộc Sử nhưng có dám mời thầy lên giảng Sử trên truyền hình dù biết làm vậy không thể thu hút quảng cáo bằng chiếu phim Tàu?", Trưởng Ban Tuyên giáo nhấn mạnh lời nói phải đi đôi với hành động.
Để tạo điều kiện cho báo chí chính thống trước những thách thức nêu trên, ông Đinh Thế Huynh nhấn mạnh đến nguồn lực cho in ấn, phát hành, truyền tải thông tin, tạo ảnh hưởng xã hội tích cực, đúng định hướng. Đó là các giải pháp về ưu đãi thuế, yêu cầu các cơ quan nhà nước tăng cường thông tin cho báo đài...
Trưởng Ban Tuyên giáo lưu ý báo chí những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2016 là tuyên truyền ĐH Đảng 12 và bầu cử QH, HĐND các cấp, trong đó có việc chủ động đấu tranh phản bác các thế lực thù địch chống phá ta; đồng thời triển khai đề án Quy hoạch báo chí đến 2025, trong đó chú ý giải quyết việc làm cho những người làm báo sau khi sắp xếp.
Chung Hoàng