Bệnh ung thư phổi là căn bệnh gây tử vong cao hàng đầu trong các căn bệnh ung thư ở cả nam và nữ giới. Trong những năm tới, ở châu Á căn bệnh này sẽ ngày một trầm trọng thêm, bởi số lượng những người hút thuốc lá đang tiếp tục gia tăng không ngừng.
Sự gia tăng đột biến
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm thế giới có khoảng 1,6 triệu người chết vì bệnh ung thư phổi và con số này sẽ tiếp tục tăng khi vẫn còn rất nhiều người sử dụng thuốc lá và hít phải khói thuốc. Số người mắc ung thu phổi tử vong lớn nhất trong các bệnh ung thư ở nam giới. 28% ca tử ung thư bị tử vong tại khu vực này do ung thư phổi, tỷ lệ ung thư phổi cao ở các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ,… trong đó tại Việt Nam là 16,1% ở nam giới và 5,8% ở nữ giới.
Bệnh nhân thường bắt đầu bằng những cơn ho dai dẳng, không dứt, kể cả khi đã uống thuốc ho.Tiếp theo, người bệnh thở rất khó khăn, thở gấp, nhất là khi nằm ngửa, giọng nói khàn, sụt cân, thường xuyên bị viêm phổi. Nếu không được chữa trị kịp thời, khối u trong phổi sẽ lớn dần và di căn đến những bộ phận khác, người bệnh sẽ ho ra máu, suy kiệt, đau đớn và tử vong...
![]() |
Các số liệu nghiên cứu về bệnh ung thư phổi đã cho biết: có dưới 50% những người mắc bệnh ung thư phổi đã phát triển có thể sống quá một năm, và chỉ có 15% bệnh nhân có cơ hội sống lâu hơn 5 năm kể từ khi bệnh được phát hiện ở những trường hợp bệnh đã phát triển.
Theo GS. Keunchil Park, ĐH Sungkyunkwan, Hàn Quốc, có tới 2/3 các trường hợp bệnh ung thư phổi được phát hiện ở các giai đoạn muộn của bệnh, vì vậy phần lớn các trường này đều không thể chữa trị được. Xét trên góc độ tế bào, ung thư phổi ở châu Á biểu hiện thành 2 dạng là ung thư phổi tế bào nhỏ chiếm 14%, ung thư phổi không tế bào nhỏ chiếm 85%, còn lại là các loại ung thư khác. Có nhiều loại ung thư không tế bào nhỏ như: ung thử biểu mô tuyến, ung thư biểu mô tế bào vẩy,… Theo thống kê trên 200 mẫu bệnh nhân châu Á gặp ung thư biểu mô tuyến thì có đến 60.5% gặp đột biến gen EGFR.
Nghiên cứu ở các quốc gia châu Á người ta thấy, trong khi tỷ lệ đột biến gen EGFR gây ung thư phổi ở Ấn Độ là 22,2%, Philipin 52,3%, ở các nước phương tây phần lớn là dưới 20% thì ở Việt Nam là 64%.
Can thiệp kịp thời
Tại hội nghị ung thư phổi châu Á - Thái Bình Dương 2014, hãng dược phẩm Boehringer Ingelheim vừa công bố các dữ liệu từ một phân tích phân nhóm đã định trước của thử nghiệm then chốt Giai Đoạn III LUX-Lung 3. Các quốc gia Châu Á sau đây có tham gia thử nghiệm LUX-Lung 3: Hồng Kông, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Philipin, Đài Loan và Thái Lan.
Phân tích phân nhóm mới cho thấy các bệnh nhân Châu Á mắc bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) với đột biến gen EGFR phổ biến nhất (del19) sống lâu hơn đáng kể khi được điều trị bằng liệu pháp bước một là GIOTRIF® (afatinib) so với khi được điều trị bằng hóa trị liệu. Khoảng thời gian lâu hơn đáng kể sau khi nhận điều trị bước một bằng afatinib so với điều trị bằng hóa trị liệu lần lượt là 33,3 so với 22,9 tháng. Điều này tương đương với việc giảm đáng kể 43% nguy cơ tử vong.
Giáo sư Yi-Long Wu đến từ Viện nghiên cứu ung thư phổi Quảng Đông, Bệnh viện đa khoa Quảng Đông, Học viện Y học Quảng Đông (Trung Quốc) và là nghiên cứu viên chính của thử nghiệm LUX-Lung 6 cho biết: “Afatinib là phương pháp điều trị đầu tiên chứng minh lợi ích tăng thời gian sống thêm toàn bộ lên đáng kể dành cho các bệnh nhân mắc NSCLC có đột biến del19, là loại đột biến EGFR phổ biến nhất. Hơn một nửa trường hợp ung thư phổi trên thế giới xảy ra ở Châu Á. Do đó, thử nghiệm EGFR cho các bệnh nhân mắc NSCLC là một việc làm hết sức quan trọng nhằm xác định các bệnh nhân phù hợp cho liệu pháp nhắm trúng đích.”
Giáo Sư James Chih-Hsin Yang, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu ung thư, Cao đẳng Y khoa, Đại học quốc gia Đài Loan, nhận xét: “Những dữ liệu từ các thử nghiệm LUX-Lung 3 và LUX-Lung 6 chứng minh lợi ích về thời gian sống thêm toàn bộ kéo dài hơn 12 tháng ở phân nhóm các bệnh nhân mắc NSCLC có đột biến del19 đang dùng afatinib so với hóa trị liệu có ý nghĩa rất khích lệ. Những nghiên cứu này cho thấy các đột biến EGFR khác nhau cần được nghiên cứu hoặc điều trị khác nhau trong tương lai.”
Theo thống kê ử châu Á, mỗi năm có hơn 900.000 ca mới được chẩn đoán mắc ung thư phổi. Tỉ lệ mắc đột biến EGFR hiện hành ở các bệnh nhân mắc NSCLC ở châu Á là khoảng 40%,5 và del19 chiếm 50% những trường hợp đột biến này, cho thấy một nhóm với số lượng đáng kể các bệnh nhân mắc bệnh ung thư phổi có thể được hưởng lợi từ việc điều trị bằng afatinib. Các nhà khoa học hy vọng, nghiên cứu vừa nêu sẽ mở ra hướng kiểm soát sự phát triển các căn bệnh ung thư khác và có thể kéo dài sự sống cho bệnh nhân.
Theo kế hoạch, thuốc afatinib có thể có mặt tại Việt Nam vào năm 2016.
Gia Hân