- Kết quả thanh tra vỉa hè, lòng đường tại Hà Nội của Bộ GTVT cho thấy: Vi phạm kinh doanh vỉa hè từ tổ chức thu nộp, quản lý và sử dụng phí, lệ phí liên quan đến khai thác, sử dụng lòng đường, hè phố lộn xộn gây thất thu cho Nhà nước vài chục tỷ đồng/năm.

Cấp phép trông giữ xe sai quy định

Qua công tác thanh tra vỉa hè, lòng đường của Bộ GTVT tại Hà Nội đã nổi lên rất nhiều sai phạm trong việc tổ chức thực hiện của từng cơ quan đơn vị trong quy hoạch sử dụng lòng đường, hè phố, cấp phép các điểm trông giữ phương tiện, mức thu phí và lệ phí trông xe, các công trình xây dựng nhà cao tầng thiếu điểm đỗ và sai quy hoạch, một số lực lượng được giao nhiệm vụ, chức năng xử lý lấn chiếm lòng đường, vỉa hè nhưng lại chưa hoàn thành tốt nhiệm vụ.
 
Trong đó, sai phạm nhiều nhất trong lĩnh vực này vẫn là sử dụng quá diện tích, lấn chiếm lòng đường hè. Cụ thể, Sở GTVT Hà Nội đã từng cấp cho Công ty khai thác điểm đỗ xe Hà Nội được quyền trông xe dưới lòng đường phố Đào Tấn diện tích 174 m2, cách nút giao 10m; hay giấy phép được phép trông giữ xe ôtô dưới lòng đường phố Đội Cung, Cao Đạt khi lòng đường tối thiểu không đủ 10,5 m2.  

 
Hà Nội vi phạm vỉa hè tràn lan (Ảnh: Vũ Điệp)

Ngoài ra, Sở GTVT cũng đã cấp giấy phép cho Công ty Cổ phần Đồng Xuân trông giữ ôtô dưới lòng đường trên các phố Ngõ Gạch, Hàng Bún, Gia Ngư khi lòng đường chỉ rộng từ 5,7 – 5,8 m..; cấp Giấy phép cấp cho Công ty Cổ phần mặt trời mọc; công ty Anh Du; Đệ Nhất; Công ty khai thác điểm đỗ được phép trông giữ, dừng, đỗ xe ôtô dưới lòng đường phố Hồ Xuân Hương, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Tuệ Tĩnh khi lòng đường tối thiểu cũng không đủ 10,5 m.
 
Sở GTVT Hà Nội còn cấp giấy phép thuộc danh mục tuyến đường, phố cấm tổ chức trông giữ phương tiện trên hè phố, lòng đường theo quy định của UBND. Thành phố tại lòng đường phố Đinh Tiên Hoàng, đường Trần Khánh Dư, Trần Nhật Duật, Hai Bà Trưng …
 
Khi tiến hành thanh tra UBND quận Hoàn Kiếm, đoàn thanh tra Bộ GTVT cũng phát hiện đơn vị này cấp giấy phép thuộc danh mục các tuyến đường, phố cấm tổ chức trông giữ phương tiện cho Công ty cổ phần Đồng Xuân diện tích 144 m2 trên hè phố Cầu Gỗ; các điểm trông giữ xe đạp, xe máy trên phố Hàng Buồm, Hàng Bồ; các điểm trông giữ ôtô trên hè phố Hàng Buồm, Hàng Bồ, Lãn Ông, Thuốc Bắc…
 
Thất thoát vài chục tỷ đồng/ năm
 
Qua tiến hành thanh tra, đoàn thanh tra Bộ GTVT còn phát hiện những tồn tại trong việc tổ chức thu nộp, quản lý và sử dụng phí cũng như lệ phí liên quan đến khai thác, sử dụng lòng đường, hè phố.
 
Cụ thể, việc quy định áp dụng không thống nhất mức thu phí sử dụng lòng đường vỉa hè của UBND Thành phố đối với Công ty khai thác điểm đỗ xe được tính bằng 2% trên doanh thu hàng năm, các đơn vị còn lại nộp từ 10.000 đồng/m2/tháng đến 45.000 đồng/m2/tháng tùy theo tuyến phố đã dẫn đến sự thiếu công bằng về nghĩa vụ nộp phí giữa các đợn vị.
 
“Mức phí đã nộp năm 2011 bình quân của Công ty khai thác điểm đỗ xe chỉ trên, dưới 1.000 đ.m2/tháng; các đơn vị khác là trên 30.000đ/m2/tháng; theo đó tỷ lệ lợi nhuận trước thuế trên chi phí của khoản phí sử dụng lòng đường, vỉa hè của Công ty này đạt 50,2% trong khi các đơn vị còn lại chỉ khoảng 10%”, Thanh tra Bộ GTVT chỉ rõ.
 
Từ quy định cho phép nộp theo 2% doanh thu nói trên, ước tính gây thất thu cho ngân sách nhà nước hàng năm ở Công ty khai thác điểm đỗ xe ít nhất từ 20 tỷ đồng/năm trở lên. Tạm tính theo mức thu thấp nhất tại Quyết định 07 và 23 của UBND Thành phố là 10.000 đồng/m2/tháng: 204.448m2 x 10.000 đồng/m2/tháng x12 tháng =24,5 tỷ đồng.
 
Ngoài ra, qua kiểm tra cũng cho thấy UBND quận Hoàn Kiếm đã ban hành quyết định số 1119/QĐ-UBND ngày 11/6/2010 về việc sử dụng nguồn thu phí sử dụng hè đường để trông giữ xe đạp, xe máy, ôtô là không đúng thẩm quyền quy định của Bộ Tài Chính.
 
Trước hàng loạt sai phạm trên, Bộ GTVT yêu cầu Sở GTVT Hà Nội, UBND quận Hoàn Kiếm, quận Hai Bà Trưng sớm thu hồi các giấp phép sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố không phục vụ mục địch giao thông đã cấp không đúng quy định.
 
Khắc phục ngay các tồn tại trong công tác này đồng thời báo cáo Bộ GTVT và UBND TP. Hà Nội kết quả thực hiện trước ngày 15/8/2012.
 
Bộ GTVT cũng yêu cầu UBND TP.Hà Nội sửa đổi, bổ sung quyết định để áp dụng thống nhất mức phí sử dụng lòng đường, vỉa hè với các công ty trên địa bàn thành phố nhằm phù hợp với chủ trương xã hội hóa việc cung cấp các dịch vụ trong đó có dịch vụ trông giữ xe đạp, xe máy, ô tô.

Kết luận của Thành tra Bộ GTVT khẳng định, tình trạng lấn chiếm lòng đường, hè phố để kinh doanh buôn bán, trông giữ phương tiện diễn ra nhiều (4.861 trường hợp) nhưng số vụ chỉ xử lý quá ít (657 vụ chiếm 13,5%).
 
Theo đánh giá của Thanh tra Bộ, các lực lượng chỉ tập trung vào vi phạm dễ xử lý như: dừng đỗ phương tiện không đúng quy định, không đội mũ bảo hiểm, đi vào đường cấm ngược chiều. Công tác xử phạt các hành vi lấn chiếm lòng, lề đường ít được quan tâm vì khó xử phạt và mức phạt cao.

Gia Văn