Với mục tiêu trình diễn sức mạnh với Mỹ và nhân chuyến thăm Trung Quốc của ông chủ Lầu Năm Góc Robert Gates, Trung Quốc dường như đã tiến hành chuyến bay thử đầu tiên của loại máy bay tàng hình mới ngay trong hôm nay (11/1), thời điểm chỉ vài giờ trước khi ông Gates hội kiến với Chủ tịch Hồ Cẩm Đào.

Một chuyên gia nghiên cứu quân sự Trung Quốc ở Hong Kong, Andrei Chang, nói trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại rằng, loại máy bay chiến đấu tránh được sự phát hiện của rađa (còn gọi là máy bay tàng hình) J-20 đã bay khoảng 15 phút tại một sân bay thuộc thành phố Thành Đô, phía tây nam Trung Quốc.

Máy bay tàng hình J-20 của Trung Quốc ở một sân bay tại Thành Đô. Ảnh: Nytimes
Những hình ảnh bay thử của chiếc máy bay tàng hình đầu tiên này đã được đưa lên những trang web quân sự không chính thức.

Quan chức Lầu Năm Góc tháp tùng ông Gates trong chuyến công du tới Trung Quốc chưa có phản ứng lập tức về thông tin bay thử. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ trong chuyến công tác ba ngày đang nỗ lực khôi phục quan hệ quân sự Mỹ - Trung trong bối cảnh lực lượng vũ trang Trung Quốc ngày càng gia tăng sự “quả quyết”.

Không có bình luận của ông Gates hay ông Hồ Cẩm Đào về chuyến bay thử của máy bay tàng hình được đưa tới phóng viên vào thời điểm họ bắt đầu cuộc họp ở Đại lễ đường Nhân dân chiều nay. Thay vào đó, họ có những tuyên bố lạc quan về quan hệ quân sự hai nước.

Ông Hồ Cẩm Đào nói có “tiến triển mới” trong quan hệ hai bên. Còn ông Gates cho hay, trong hai ngày qua, Mỹ và Trung Quốc có thể đạt “những mục tiêu tiến bộ” mà lãnh đạo hai nước đặt ra với nỗ lực cải thiện mối quan hệ.

Những thông tin đầu tiên về chiếc máy bay tàng hình của Trung Quốc được tiết lộ tuần trước. Giới phân tích coi đây không phải là sự ngẫu nhiên trước khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ công du tới Bắc Kinh. Bình luận với phóng viên trên máy bay khi tới Bắc Kinh, ông Gates tỏ ra hoài nghi về “khả năng tàng hình” của máy bay chiến đấu Trung Quốc.

Kế hoạch bay thử có vẻ được lên lịch vào thứ năm trước, khi nhiều quan chức đã có mặt ở sân bay thuộc Học viện Thiết kế hàng không Thành Đô, nhưng sau đó bị hủy bỏ. Không có lý do rõ ràng của quyết định ngừng bay thử. Thời tiết xấu có thể là một nguyên nhân.

Cùng với sự bùng nổ kinh tế, Trung Quốc đã gia tăng đáng kể đầu tư vào quân sự. Họ đã có những tiến bộ nhanh hơn dự đoán trong lĩnh vực tên lửa đạn đạo, máy bay chiến đấu và những chương trình chiến lược khác, khiến Mỹ phải chú tâm theo dõi.

Trên đường tới Trung Quốc, ông Gates thừa nhận rằng, một số tiến bộ của Trung Quốc, nếu được xác nhận, có thể cuối cùng sẽ xói mòn khả năng quân sự truyền thống của Mỹ ở khu vực Thái Bình Dương. “Họ rõ ràng có tiềm năng đặt một số khả năng của chúng ta vào chỗ rủi ro và chúng ta phải để tâm tới điều đó. Chúng ta phải phản ứng thích hợp bằng những chương trình của chính mình”, ông nói.

Quan chức Lầu Năm Góc nhiều lần kêu gọi giới quân sự Trung Quốc cần cởi mở hơn về mục tiêu cũng như các loại vũ khí của họ. Trong khi đó, Trung Quốc khẳng định, không hề có ý đưa ra mối đe dọa với bất cứ quốc gia nào và lực lượng quân sự của họ hoàn toàn phục vụ mục tiêu phòng thủ.

Như một động thái đáp ứng lời kêu gọi cởi mở hơn từ phía Mỹ, lần này, Trung Quốc đã cho phép quay phim, chụp hình loại máy bay tàng hình đầu tiên của họ trên đường băng, những hình ảnh này sau đó được đưa lên mạng.

  • Thụy Phương (Theo Nytimes)