Người Amish đã sinh sống ở Mỹ một thời gian dài. Những người Amish đầu tiên đặt chân lên đất Mỹ vào đầu thế kỷ 18 để tìm đất canh tác, nhằm thoát khỏi cuộc đàn áp tôn giáo ở châu Âu.
Cho tới nay, người Amish vẫn giữ lối sống biệt lập, thuận theo tự nhiên, từ chối công nghệ và thế giới hiện đại.
Họ nói tiếng Đức nhưng cách phát âm không giống tiếng Đức bây giờ. Ngôn ngữ của họ còn bị ảnh hưởng bởi tiếng Anh do môi trường sống xung quanh.
Công việc chủ yếu của người Amish là nghề nông. Sau khi định cư ở Ohio, họ mở rộng dần địa bàn cư trú và hiện nay đã có mặt ở 30 tiểu bang của Mỹ, lan sang cả Canada. Ohio là nơi có người Amish sinh sống nhiều nhất, sau đó đến Pennsylvania và Indiana.
Người Amish là một trong số những nhóm người có dân số tăng nhanh nhất ở Mỹ - từ khoảng 5.000 người vào năm 1920 lên gần 300.000 người tính tới ngày nay.
Phần lớn sự tăng trưởng này diễn ra trong 3 thập kỷ gần đây. Sự bùng nổ dân số là do họ tin rằng những gia đình lớn là một phước lành từ Chúa. Gia đình đông con cũng cung cấp cho họ một lực lượng lao động hùng hậu phục vụ việc làm nông.
Theo truyền thống, nghề nông là công việc chủ yếu của người Amish. |
Nhưng trong khoảng 100 năm qua, càng ngày càng có nhiều người tham gia vào các doanh nghiệp, đáng chú ý nhất là doanh nghiệp mộc và kinh doanh sản phẩm nông nghiệp.
|
Họ cũng tự lập nên những đội xây dựng để xây nhà ở và các công trình khác cho những người ngoài cộng đồng của mình. Đôi khi, họ làm việc ở các nhà máy và công xưởng do người nói tiếng Anh sở hữu.
|
Cũng giống như các công dân khác ở Mỹ, họ vẫn nộp đầy đủ các loại thuế: thuế thu nhập, thuế bất động sản, tài sản, trường học… Thực tế, nhiều người trong số họ phải trả thuế trường học 2 lần – cho cả trường công và trường tư của người Amish. |
Tuy nhiên, họ không nộp và cũng không nhận được tiền bảo hiểm xã hội. Năm 1965, Quốc hội Mỹ đã thông qua việc miễn trừ loại phí này cho người Amish vì họ cho rằng đó là một dạng bảo hiểm thương mại. Người Amish cũng được miễn nghĩa vụ quân sự vì tin vào chủ nghĩa hoà bình. |
Lối sống kỳ lạ của người Amish biểu hiện ở các quy định ngầm: cấm sở hữu ô tô, không dùng đường điện công, không sử dụng các loại máy nông nghiệp tự động, không dùng tivi, đài, máy vi tính, không học phổ thông và đại học, không tham gia quân đội và bài trừ việc ly hôn. |
Việc chụp ảnh cũng bị cấm vì họ cho rằng điều đó nuôi dưỡng cho sự phù phiếm cá nhân. Họ tin rằng công nghệ sẽ khiến văn hoá cộng đồng của mình bị đồng hoá bởi xã hội bên ngoài.
|
Dù biết ô tô sẽ giúp ích cho công việc của mình nhưng người Amish sợ rằng thứ phương tiện này sẽ kéo cộng đồng của họ cách xa nhau. Họ chọn cách vận chuyển bằng ngựa để giữ cho cộng đồng của mình có sự gắn kết chặt chẽ hơn. |
Tuy nhiên, một số quy tắc của người Amish nghe có vẻ mâu thuẫn, ví dụ như họ được phép dùng pin xe hơi loại 12 Vol nhưng lại không được phép sử dụng dòng điện 120 Vol. Hay, hầu hết người Amish không được phép sở hữu xe máy nhưng họ lại được phép đi thuê xe để lái.
Trẻ em trong cộng đồng Amish thường chỉ học đến lớp 8 và hầu hết theo học trường tư của riêng họ. Chỉ có khoảng 10% theo học trường công. Đến năm 14 tuổi, bọn trẻ đã có quyền nghỉ học. Quy định này được xác nhận bởi phán quyết vào năm 1972 của Toà án Tối cao Hoa Kỳ. |
Cộng đồng người Amish trên thế giới không đồng nhất trong mọi quy tắc. Họ cũng chia ra 4 nhánh chính, trong đó có nhánh vẫn sử dụng xe hơi và điện.
Trang phục giản dị, đơn màu là lựa chọn chung của họ. Một số cộng đồng chỉ mặc quần áo đen, trắng, trong khi có những cộng đồng khác mặc cả quần áo màu. Trên trang phục, họ không sử dụng khoá kéo hay cúc bấm vì họ cho rằng chúng có nguy cơ làm lộ cơ thể. Thay vào đó, họ dùng loại ghim cài chắc chắn. Đàn ông Amish thường để râu dài vì họ tin râu càng dài thì càng may mắn. |
Đến năm 16 tuổi, trẻ em sẽ được phép đi chơi với bạn bè vào cuối tuần. Đây là cách tạo điều kiện để chúng tìm được bạn đời và kết hôn. |
Đây cũng là giai đoạn quan trọng để thanh niên Amish quyết định xem họ có muốn gia nhập lâu dài vào cộng đồng hay không. Trong khoảng từ 18 đến 21 tuổi, nếu đồng ý gia nhập, họ sẽ được rửa tội. Nếu không, họ có thể rời khỏi cộng đồng.
Bí mật của người phụ nữ tiếp cận với bộ tộc nguy hiểm nhất thế giới
Năm 1991, một nhà thám hiểm nữ đã tìm cách tiếp cận với bộ tộc biệt lập nhất trên thế giới - người Sentinel.
Nguyễn Thảo (Theo USA Today)