Cô Đỗ Khánh Phượng, giáo viên Ngữ văn Hệ thống Giáo dục HOCMAI cho biết, đề thi vào lớp 10 môn Văn của Sở GD&ĐT Thanh Hóa năm nay có cấu trúc mới mẻ so với những năm trước, gần gũi với cấu trúc thi THPT Quốc gia.
Đề gồm hai phần Đọc - hiểu và Tạo lập văn bản. Phần Tạo lập văn bản có hai câu nghị luận xã hội và nghị luận văn học. Đề kiểm tra toàn diện các kiến thức tiếng Việt, văn và kĩ năng viết các bài văn, đoạn văn nghị luận. Tuy nhiên đề gây bất ngờ khi kết hợp giữa NLXH và NLVH trong câu 5 điểm, phần Tạo lập văn bản.
Cụ thể, ở Phần I, đề thi đưa ra văn bản ngữ liệu mở ngoài chương trình và sách giáo khoa. Đó là một câu chuyện về lòng kiên nhẫn. Câu hỏi đọc – hiểu đưa ra khá cơ bản, quen thuộc, chủ yếu là nhận biết và thông hiểu.
Câu 3 yêu cầu học sinh tìm lời dẫn trực tiếp và chuyển thành lời dẫn gián tiếp không quá khó. Các câu 1, 2, 3 đảm bảo học sinh học lực trung bình có thể hoàn thành dễ dàng vì kiến thức chủ yếu ở lớp 9.
Câu 4, phần trả lời ngắn yêu cầu hình thức là đoạn văn, đoạn từ 7-10 câu, diễn đạt mạch lạc, liên kết. Học sinh có đồng ý hoặc không đồng tình với quan điểm tự học đều được, tuy nhiên phải có lập luận thuyết phục.
Đây là dạng đề mở để học sinh có thể thoải mái bộc lộ quan điểm cá nhân. Nhược điểm, câu chuyện hơi dài, học sinh mất nhiều thời gian đọc hiểu.
Về phần Tạo lập văn bản, ở câu NLXH, thay vì một bài văn nghị luận độc lập, thì học sinh được yêu cầu viết đoạn văn dung lượng 200 chữ, bài văn đã có cơ sở từ nguồn dữ liệu Đọc hiểu nên sẽ không mất quá nhiều thời gian để tìm vấn đề cần nghị luận.
Phần nghị luận không yêu cầu học sinh đánh giá toàn diện về lòng kiên nhẫn, mà chỉ cần tập trung nghị luận làm nổi bật ý nghĩa của lòng kiên nhẫn. Có nghĩa là chỉ một phương diện, phù hợp với dung lượng 200 chữ.
Ở câu NLVH, phạm vi nghị luận yêu cầu học sinh cẩm nhận về hai khổ 4, 5 bài “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải và liên hệ với trách nhiệm của tuổi trẻ trong cuộc sống hiện nay. Đây là điều gây bất ngờ, bởi đề không yêu cầu nghị luận văn học đơn thuần, mà có sự kết hợp với nghị luận xã hội.
Câu này yêu cầu học sinh vận dụng khả năng đọc – hiểu và kiến thức văn học để viết bài nghị luận văn học, nhưng phải có phần liên hệ thực tế. Yếu tố bắt kết giữa NLVH và NLXH là sự cống hiến. Đây cũng là vấn đề khá cập nhật.
Như vậy, đề thi năm nay có nhiều thay đổi so với năm trước về cấu trúc, đề vừa sức với đa số học sinh đã chăm chỉ ôn tập và thuần thục các dạng bài.
Ban Giáo dục
Đáp án chính thức môn Ngữ văn thi lớp 10 của TP.HCM năm 2019
- Sở GD-ĐT TP.HCM đã chính thức công bố đáp án và hướng dẫn chấm thi môn Ngữ văn thi lớp 10 năm 2019.