Hàng trăm ngàn tỷ đồng giá trị cổ phiếu lên sàn từ cuối 2016 và tiếp tục bùng nổ đầu 2017 mang đến một sự lan tỏa về kỳ vọng rất lớn nhưng cũng tiềm ẩn nhiều áp lực, rủi ro.

 

Dồn dập tỷ USD

Trong ngày đầu năm 2017, TTCK đã thông tin sắp đón nhận hàng loạt cổ phiếu của DN lớn lên sàn UPCoM.

Chỉ riêng 3/1 hai "ông lớn" Tổng Công ty Hàng không Việt Nam - CTCP (Vietnam Airlines) và Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) công bố lên sàn. Vietnam Airlines (HVN) có mức giá tham chiếu là 28.000 đồng với lượng cổ phiếu đăng ký giao dịch hơn 1,2 tỷ cổ phiếu. Giá HVN tăng kịch trần 39.200 đồng/cp ngay trong phiên đầu tiên. Như vậy, vốn hóa thị trường của Vietnam Airlines khoảng 46,8 ngàn tỷ đồng tương đương gần 2,1 tỷ USD.

Vinatex với mã chứng khoán VGT có khối lượng niêm yết 500 triệu đơn vị, mức giá tham chiếu 13.500 đồng đưa mức vốn hóa của Vinatex là 6.750 tỷ đồng.

Cũng trong tuần này (ngày 5/1), Công ty cổ phần Hàng tiêu dùng Masan (Masan Consumer) đăng ký giao dịch hơn 538 triệu cổ phiếu với mã MCH, giá tham chiếu 90.000 đồng đưa vốn hóa của Masan Consumer lên tới 48.400 tỷ đồng (hơn 2,1 tỷ USD).

Tuần tới, Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) cũng đưa hơn 564 triệu cổ phiếu giao dịch với giá tham chiếu 17.000 đồng. Vốn hóa của VIB đạt gần 9,6 ngàn tỷ đồng.

Những ngày cuối 2016, Sở Giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE) hôm 28/12 đã dón gần 590 triệu cổ phiếu NVL của Tập đoàn Novaland với giá tham chiếu chào sàn là 50.000 đồng/cp. Phiên đầu tiên, NVL tăng lên 60.000 đồng/cp (+20%) đến 29/12, NVL có lúc lên tới 61.500 đồng/cp. Với mức giá này, Novaland có vốn hóa hơn 35 ngàn tỷ đồng, tương đương gần 1,6 tỷ USD.

Trước đó, ngày 22/12, Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cũng đã chứng kiến hơn 65 triệu cổ phiếu VGC của Tổng công ty Viglacera - CTCP (Viglacera) chào sàn. Với giá tham chiều 15.600 đồng/cp, tổng giá trị niêm yết của riêng một DN này đã lên tới hơn 1 ngàn tỷ đồng.

So với các năm trước, quy mô vốn của một DN mới lên sàn như Viglacera thuộc loại lớn. Tuy nhiên, so với nhiều cổ phiếu lên sàn trong năm 2016, con số trên dưới ngàn tỷ giờ đây trở nên khiêm tốn và có thể còn nhỏ bé.

{keywords}
Thị trường chứng khoán bùng nổ 2016.

 

Hôm 21/11 vừa qua, cổ phiếu ACV của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP đã lên sàn UPCOM với gần 2,18 tỷ cổ phiếu. Cổ phiếu đã liên tục tăng giá, tính tới cuối 2016, tổng giá trị vốn hóa của ACV đã lên tới gần 110.000 tỷ đồng, tương đương gần 5 tỷ USD.

Tổng Công ty Cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) niêm yết hơn 640 triệu cổ phiếu SAB hôm 6/12. Tới cuối năm, cổ phiếu SAB có giá quanh 200.000 đồng/cp. Giá trị vốn hóa của Sabeco lên tới gần 130 ngàn tỷ đồng, tương đương hơn 6 tỷ USD.

HOSE gần đây cũng đã tiếp nhận hồ sơ đăng ký niêm yết gần 232 triệu cổ phiếu của Tổng CTCP Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội - Habeco (BHN). Tới cuối tuần trước, vốn hóa Habeco đạt gần 2,3 tỷ USD.

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam - Petrolimex cũng vừa cho biết sẽ hoàn thành niêm yết cổ phiếu PLX trên sàn giao dịch chứng khoán trong quý 1/2017. DN này hiện có vốn 17,5 ngàn tỷ đồng. Với cổ phiếu hiện đang được giao dịch với mức giá khoảng 30.000 đồng/cp, Petrolimex có thể đạt vốn hóa khoảng 2,3 tỷ USD.

CTCP Hàng không VietJet (Vietjet Air) cũng sắp IPO gần 45 triệu cổ phiếu, dự kiến thu về 170 triệu USD, tương đương với mức định giá khoảng 1,2 tỷ USD. Sau IPO, theo Reuters, Vietjet Air dự kiến sẽ niêm yết cổ phiếu trên HOSE vào cuối tháng 2/2017.

{keywords}
Chứng khoán là kênh đầu tư hấp dẫn trong năm 2016 và dự báo cũng hấp dẫn trong 2017.

 

Sắp tới, một số ngân hàng như Techcombank sẽ lưu ký gần 888 triệu cổ phiếu, tương đương gần 9.000 tỷ đồng theo mệnh giá.

Hàng nhiều, chờ tiền mặt

Bên cạnh các cổ phiếu rất lớn đã lên sàn (riêng UPCOM 11 tháng 2016 đã đón hơn 120 DN, HNX 167 DN trong năm 2016), những cổ phiếu sắp niêm yết và đăng ký giao dịch sau nhiều năm chờ đón như: Đường Quảng Ngãi (chủ sở hữu Vinasoy), Vinatex, Vietnam Airlines,...

Tổng giá trị của các cổ phiếu sắp lên sàn, theo tính toán của CTCK Sài Gòn (SSI) có thể lên tới hàng trăm ngàn tỷ đồng, tương đương nhiều tỷ USD. Bên cạnh đó, SCIC cũng có kế hoạch thoái vốn ở 10 DN lớn đã niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán (gần đây đã thoái được 1 phần tại Vinamilk).

Quy mô TTCK được dự báo có thể tăng thêm khoảng 20% trong năm tới. Mục tiêu tăng tỷ lệ vốn hóa TTCK lên 70% GDP vào năm 2020 (từ mức 35-40% hiện nay) có cơ sở để nhanh chóng trở thành hiện thực. Đây là một thông tin rất tốt, tạo ra diện mạo mới cho TTCK.

{keywords}
TTCK 2017 sẽ có nhiều háng hóa và sản phẩm mới.

 

Ông Lê Quang Trí - Giám đốc khối kinh doanh của Công ty CP chứng khoán Trí Việt (TVB) cho rằng, hàng loạt cổ phiếu dồn dập lên sàn trong thời gian qua tạo ra sự đa dạng, mang lại nhiều lựa chọn cho thị trường.

Theo ông Trí, câu chuyện “hàng mới” dồn dập lên sàn và thu hút được sự chú ý của giới đầu tư cũng cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc thoái vốn ở các DN đạt được những thành công bước đầu.

Với quy mô tăng nhanh, TTCK Việt Nam sẽ trở nên hấp dẫn đối với các NĐT nước ngoài. TTCK cũng sẽ dần trở thành một kênh chủ yếu giúp huy động vốn dài hạn cho nền kinh tế, thay vì dựa chính vào dòng vốn ngắn hạn từ hệ thống ngân hàng.

Mặc dù vậy, tốc độ tăng giá rất nhanh của một số cổ phiếu lớn trên sàn, tăng gấp 5-7 cho tới 10-20 lần so với mệnh giá và gấp 3-5 lần so với trước khi lên sàn là một yếu tố tiềm ẩn rủi ro.

Theo ông Trí, điều quan trọng cho sự phát triển của TTCK là sự bền vững. Cổ phiếu mới niêm yết cần cân bằng với dòng tiền tăng trưởng trong thị trường, tỷ lệ thuận thì mới bền vững. Cổ phiếu blue-chips mới lên sàn gần đây hút được dòng tiền có thể một phần do các NĐT nhận thấy cơ hội lướt sóng ngắn hạn. Nếu tăng trưởng lợi nhuận không theo kịp, cổ phiếu có thể sẽ giảm giá sau đó.

Trong năm 2017, nhiều chuyên gia dự báo, TTCK sẽ tiếp tục là một kênh đầu tư hấp dẫn. Dòng tiền đang lan tỏa trên khắp thị trường. Các NĐT nước ngoài cũng đang quay trở lại mua ròng. Tuy nhiên, TTCK sẽ chịu tác động từ những diến biến khó lường trên thị trường tài chính thế giới như đã xảy ra sau sự kiện Brexit và sự kiện ông Donald Trump trúng cử tổng thống Mỹ.

M. Hà