Từ ngày 1-7, khoảng 70% người nộp thuế thu nhập cá nhân sẽ không phải nộp thuế nữa khi áp dụng Luật thuế thu nhập cá nhân sửa đổi.

Xem bài khác trên Vef.vn
Tuy nhiên, nhiều người băn khoăn cách tính thuế như thế nào để đảm bảo quyền lợi cho người nộp thuế. Các chuyên gia cho rằng nếu cơ quan thuế không có hướng dẫn cách tính rõ ràng, người chịu thuế sẽ thiệt thòi hoặc doanh nghiệp, cá nhân sẽ tìm cách lách hợp pháp.

Tiền thưởng năm nay trả năm sau?

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lãnh đạo Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cho biết sáu tháng đầu năm chúng ta sẽ thực hiện theo luật cũ và sáu tháng cuối năm theo luật sửa đổi. Hiện có một số doanh nghiệp đã cho rằng dồn thu nhập lại để đến qua ngày 1-7 mới chi trả nhằm giúp người lao động được miễn thuế. Hiểu như vậy là không hoàn toàn đúng.

“Vì thuế thu nhập cá nhân là tính theo năm nên hằng tháng cơ quan thuế chỉ tạm thu. Với thuế thu nhập cá nhân của năm nay, đến kỳ quyết toán thuế, cơ quan thuế tính thu nhập của cả năm chia đều ra 12 tháng sẽ tính được thu nhập bình quân của một tháng. Thuế thu nhập sáu tháng đầu năm sẽ tính bằng cách lấy thu nhập bình quân của 1 tháng nhân với 6 và tính theo mức giảm trừ bản thân người nộp thuế 4 triệu đồng/tháng, cộng với mức giảm trừ người phụ thuộc 1,6 triệu đồng/người/tháng. Còn thu nhập sáu tháng cuối năm cũng lấy thu nhập bình quân 1 tháng nhân với 6, rồi tính theo mức giảm trừ bản thân theo quy định mới là 9 triệu đồng/tháng, cộng với mức giảm trừ 3,6 triệu đồng/người/tháng. Tới đây, Bộ Tài chính sẽ hướng dẫn cụ thể” - vị này lưu ý.

{keywords}

Theo luật sư Trương Thanh Đức - Công ty luật BASICO, cách tính thuế như Bộ Tài chính nêu ở trên chỉ thuận lợi cho cơ quan thuế, còn quyền lợi của người dân sẽ được đảm bảo ít hơn. Chắc chắn sẽ không ít cơ quan, doanh nghiệp có cách lách thuế hợp pháp như tạm dừng chi trả một số khoản thưởng vào năm nay mà đợi qua ngày 31-12 năm nay mới phát. Lúc đó, người nộp thuế sẽ được giảm thuế đáng kể, thậm chí là được miễn thuế. “Năm 2009, Chính phủ cũng cho miễn thuế sáu tháng đầu năm. Tôi được biết nhiều doanh nghiệp cũng lách bằng cách một phần lương và thưởng của năm 2009 được trả vào năm 2010 nhằm giúp người lao động giảm tiền thuế”.

Đơn giản thủ tục

Để từ ngày 1-7 triển khai Luật thuế thu nhập cá nhân sửa đổi, Bộ Tài chính đã hoàn tất dự thảo thông tư hướng dẫn. Theo bà Tạ Thị Phương Lan - vụ phó Vụ Quản lý thuế thu nhập cá nhân (Tổng cục Thuế), 22 thông tư hướng dẫn Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành sẽ được gộp lại làm một văn bản nhằm giúp người nộp thuế tiện theo dõi và thực hiện dễ dàng. Một trong những mục tiêu chính khi xây dựng thông tư hướng dẫn thuế thu nhập cá nhân là nhằm đảm bảo cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho người nộp thuế và cơ quan thuế trong quá trình thực hiện. Bà Lan cũng thừa nhận hiện có quá nhiều văn bản hướng dẫn chính sách thuế thu nhập cá nhân. Thậm chí có những nội dung hướng dẫn còn bị chồng chéo, đan xen lẫn nhau khiến thực hiện khó khăn.

Theo Vụ Quản lý thuế thu nhập cá nhân, một trong những bất cập hiện nay mà người nộp thuế hay kêu là công tác quản lý thuế như hoàn thuế, quyết toán thuế... Do vậy, để tạo thuận lợi cho người nộp thuế, từ ngày 1-7 Bộ Tài chính sẽ bổ sung các hướng dẫn thủ tục liên quan đến công tác thuế. Cụ thể, về quyết toán thuế, để hạn chế tình trạng ùn tắc, quá tải ở các địa điểm cơ quan thuế vào những ngày cuối kỳ quyết toán thuế, số thuế nộp thừa sẽ được bù trừ vào kỳ khai thuế tiếp theo.

Ngay cả thủ tục hoàn thuế, Vụ Quản lý thuế thu nhập cá nhân cho biết cũng sẽ được giảm bớt tối đa bằng việc người nộp thuế chỉ cần nộp hồ sơ quyết toán thuế. Còn cơ quan thuế sẽ thực hiện các thủ tục hoàn thuế theo quy định mà không yêu cầu người nộp thuế phải làm các hồ sơ hoàn thuế như hiện nay. Việc thực hiện hoàn thuế sẽ thực hiện theo các hình thức hoàn trực tiếp bằng tiền mặt hoặc bù trừ vào số thuế phát sinh kỳ sau. Còn về việc cấp mã số thuế cho người nộp thuế và người phụ thuộc, cơ quan thuế sẽ chủ động cấp mã số thuế đối với người phụ thuộc đã đăng ký giảm trừ gia cảnh, người nộp thuế là cá nhân chuyển nhượng bất động sản. Chỉ cần dựa trên các thông tin sẵn có tại hồ sơ đăng ký giảm trừ gia cảnh và hồ sơ chuyển nhượng bất động sản là cơ quan thuế có thể cấp mã số thuế cho người dân.

Về quy định khai thuế theo tháng như hiện nay, bà Đỗ Thị Thìn, phó chủ tịch Hội Tư vấn thuế, cho rằng hoàn toàn không phù hợp, gây khó khăn cho đơn vị sử dụng lao động, nhất là các doanh nghiệp có hàng ngàn lao động. Vì thuế thu nhập cá nhân là quyết toán thuế theo năm, nên việc khai thuế theo tháng chỉ làm tốn thêm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Khắc phục việc này, Vụ Quản lý thuế thu nhập cá nhân cho biết tới đây chỉ những tổ chức trả thu nhập có số thuế khấu trừ theo từng loại tờ khai trong tháng từ 50 triệu đồng trở lên mới thực hiện khai thuế theo tháng.

Biểu thuế lũy tiến từng phần đối với thu nhập từ tiền công, tiền lương và kinh doanh được thực hiện từ ngày 1-7:

{keywords}

Bà Nguyễn Thị Cúc (nguyên phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế):

Cách lách hợp lý

Đối với thuế thu nhập cá nhân, nguyên tắc là thu nhập được nhận lúc nào thì tính thuế vào thời điểm đó. Đơn cử tiền thưởng của năm 2012 nhưng người nộp thuế nhận được vào năm 2013 thì tính thuế năm đó chứ không xác định nguồn thu nhập. Thông thường, phần lớn khoản tiền thưởng gồm thưởng tết, thưởng quý 4... của năm trước sẽ được chi trả vào năm sau. Do vậy, phần thu nhập từ thưởng được tính thuế vào năm sau. Để giảm tiền thuế phải đóng của năm 2013, việc người lao động để dành phần lớn tiền thưởng của cả năm 2013 để rồi nhận vào năm 2014 cũng là một cách hợp lý.

Lại “bùng nổ” hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân

Bà Lê Thị Thu Hương, cục phó Cục Thuế TP.HCM, cho biết tính đến cuối tháng 5 Cục Thuế TP.HCM và các chi cục thuế quận, huyện đã nhận hơn 14.000 hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân, cao hơn nhiều so với số hồ sơ hoàn thuế của cả năm 2012. Trong số này phần lớn là hồ sơ hoàn thuế từ những người lao động vãng lai, có thu nhập chưa đến mức phải chịu thuế nhưng đơn vị chi trả không cho làm cam kết.

Theo bà Hương, số hồ sơ hoàn thuế tăng cao khiến công việc của cơ quan thuế đình trệ do phần lớn lực lượng dồn vào việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế. Tuy nhiên đến cuối tháng 4 cơ quan thuế mới giải quyết được một nửa số hồ sơ đã nhận (khoảng 7.000 hồ sơ) với tổng số tiền hoàn 28 tỉ đồng. Đa số hồ sơ hoàn thuế không lớn, nhiều trường hợp số tiền hoàn chỉ có 20.000 đồng. 

(Theo Tuoitre)