Vừa qua, Bộ Công an đã đề xuất tới Bộ Tài nguyên và Môi trường về triển khai thực hiện lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ lưu hành ở Việt Nam.

Một trong các đề xuất đáng chú ý là cấp biển riêng cho xe điện, xe sử dụng năng lượng sạch để phân biệt với xe động cơ đốt trong, phục vụ công tác quản lý lưu thông.

{keywords}
Việt Nam đang bắt đầu bước vào giai đoạn phát triển thị trường xe điện. Tuy vậy, các xe này hiện vẫn chưa có quy định về biển số hay nhận dạng riêng so với các dòng xe khác. (Ảnh: Vinfast)

Nhìn ra thế giới, nhiều nước đang có cách nhận diện riêng cho xe ô tô điện qua quy định về biển số như sau:

Tại Anh: Biển số của ô tô điện được gắn thêm tấm phản quang màu xanh lá cây

Theo trang AutoExpress, xe điện tại Anh bao gồm cả xe cũ và mới đều được gắn thêm một tấm vật liệu phản quang màu màu xanh lá cây vào bên trái biển số. Bảng màu này có thể phát sáng vào ban đêm và rất dễ nhận diện xe điện so với các loại xe khác.

{keywords}
Tấm vật liệu màu xanh lá cây bên trái biển số giúp nhận diện xe điện tại Anh. (Ảnh: AutoExpress)

Người đầu tiên sử dụng tấm phản quang này lên xe chính là Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Anh Grant Shapps khi ông gắn lên chiếc Tesla Model 3 của mình vào tháng 6 năm 2020. Từ tháng 12/2020, tất cả các xe chạy bằng điện tại Anh đều phải gắn dải màu này lên xe.

Với đặc điểm này, xe điện sẽ dễ nhận diện và hưởng nhiều ưu tiên hơn như được đi vào làn riêng, sử dụng các bãi đậu xe điện miễn phí hoặc với chi phí thấp, sử dụng các trạm sạc, được phép vào các khu vực không phát thải,…

Trước đó, Chính phủ Anh tuyên bố chấm dứt bán xe ô tô mới chạy bằng xăng và diesel tại nước này vào năm 2030 và tiến tới loại bỏ toàn hoàn các phương tiện gây phát thải, ô nhiễm không khí vào năm 2050.
 
Tại Hunggary: Xe điện có biển màu xanh lá cây, được miễn phí đỗ xe tại nhiều thành phố

Trong Khối liên minh châu Âu, Hungary là một trong những nước áp dụng đầu tiên việc nhận diện xe điện thông qua biển số, bắt đầu từ năm 2015.

{keywords}
Một chiếc xe điện Tesla có biển số màu xanh, được đỗ xe miễn phí tại Budapest. (Ảnh: Majostock)

Theo tờ Dailymail, xe điện (bao gồm cả xe Hybrid) tại Hungary vẫn có hình dạng và kích thước theo chuẩn của Liên minh châu Âu, nhưng có màu sắc riêng là màu xanh lá cây. Những xe có biển số này được hưởng nhiều lợi ích bao gồm đậu xe miễn phí ở thủ đô Budapest và một số thành phố khác tại Hungary.

Tại Úc: Đính thêm ký hiệu trên biển số, hình dạng do từng bang quyết định.

Theo trang NRMA của Australia, nước này áp dụng bắt buộc các xe điện, bao gồm cả ô tô và mô tô sử dụng động cơ điện (xe thuần điện BEV, xe hybrid và xe sử dụng nhiên liệ hydro) phải đính thêm một ký hiệu nhỏ trên biển số từ 1/1/2019.

{keywords}
Ký hiệu nhỏ được đính trên biển số ô tô điện tại Úc (Ảnh: MyNRMA)

Cách áp dụng nhận diện cụ thể xe ô tô điện tuỳ do từng bang quyết định. Ví dụ, xe hybrid và xe điện được bán ở New South Wales phải có nhãn cảnh báo nhỏ ‘EV’ (xe điện) hình tam giác trên biển số, còn xe chạy bằng hydro có nhãn hình ngũ giác và chữ “H”. Còn bang Victoria, nhãn xe điện vẫn có chữ “EV” nhưng lại có hình thoi.
 
Theo giới chức nước này, việc đính kèm các ký hiệu riêng như vậy với mục đích chính là giúp lực lượng cứu hộ khi tiếp cận một chiếc xe gặp nạn dễ dàng nhận biết đây là chiếc xe có bộ pin lớn nên cần có cách cứu hộ phù hợp.

Trên thực tế, ngoại trừ xe Tesla thì nhiều mẫu ô tô được bán tại Úc có nhiều phiên bản, trong đó có bản chạy xăng/dầu, bản hybrid và bản thuần điện với ngoại hình hao hao nhau.
 
Tại Trung Quốc: Biển số có màu xanh lá cây nhạt, thêm một chữ số

Theo tờ ChinaDaily, từ cuối năm 2016, nhiều thành phố lớn của Trung Quốc đã bắt đầu áp dụng cấp biển số màu xanh lá cây cho các xe sử dụng năng lượng mới thân thiện với môi trường. Biển số này cũng được tăng thêm một chữ số so với xe thường.

{keywords}
Biển số cho xe điện tại nhiều thành phố của Trung Quốc có màu xanh lá cây nhạt. (Ảnh: ChinaDaily)

Chủ sở hữu các phương tiện bao gồm xe điện BEV, xe plug-in hybrid hoặc dùng pin nhiên liệu có thể nộp đơn lên cơ quan quản lý giao thông để cấp biển số mới. Khác với biển số xe màu xanh lam truyền thống, biển số mới có màu xanh lục nhạt và có thêm một chữ số.

Kể từ năm 2013, các chính sách đã được Chính phủ Trung Quốc đưa ra trên toàn quốc nhằm thúc đẩy sự phát triển của các loại ô tô năng lượng mới. Vào cuối năm 2016, Trung Quốc đã cho "lăn bánh" 1 triệu ô tô điện.

Tại Ấn Độ: Biển số nền màu xanh lá cây, có 2 màu chữ để phân biệt

Tại Ấn Độ hiện nay áp dụng tới 7 loại màu sắc biển số cho các phương tiện, trong đó riêng biển số cho xe điện (bao gồm cả xe lai điện) có nền màu xanh lá cây.

Quy định này được Bộ Giao thông Ấn độ áp dụng từ cuối năm 2019, yêu cầu tất cả các phương tiện chạy bằng điện sẽ đăng ký biển số với nền màu xanh lá cây, nhưng sẽ có 2 loại phông chữ với màu sắc khác nhau là chữ trắng cho xe cá nhân và vàng cho xe thương mại.

{keywords}
Biển số màu xanh lá cây, chữ trắng dành cho xe điện đăng ký tư nhân. (Ảnh: Business Today)

Tờ Business Today dẫn lời một quan chức cấp cao của Ấn Độ cho biết, sở dĩ Chính phủ đưa thêm quy định này là để dễ phân biệt các phương tiện sử dụng năng lượng sạch trên đường, tạo cơ hội để áp dụng một số ưu đãi dành riêng cho xe này trong tương lai.

Chẳng hạn, theo dự thảo chính sách đỗ xe mới, nếu như xe chạy bằng phương tiện sử dụng xăng bị áp mức phí đỗ xe và phí tắc đường cao hơn thì xe thân thiện môi trường lại có thể được giảm/miễn phí. Mấu chốt của chính sách này là khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng xe điện.
 
Tại Hàn Quốc: Biển số màu xanh lam nhạt, có chữ EV

Khác với nhiều quốc gia khác quy định biển số cho xe điện có tông màu xanh lá cây thì Hàn Quốc lại quy định màu xanh lam nhạt, đồng thời có chữ “EV” trên biển số.

Trang KoreaBizwire đưa thông tin, từ tháng 9/2020, Hàn Quốc đã bắt buộc tất cả các xe ô tô điện và xe chạy pin nhiên liệu hydro mới đăng ký phải được gắn biển số riêng, thay vì dùng chung với biển màu trắng như trước đây. 

{keywords}
Biển số xe điện BEV đăng ký tư nhân tại Hàn Quốc có màu xanh lam nhạt cùng ký hiệu EV. (Ảnh:Koreabizwire)

Phông nền có biểu tượng âm dương nhỏ lấy từ quốc kỳ ở bên trái và chữ EV ở bên phải. Các biển số mới còn được phủ một lớp phim phản quang đặc biệt, cho phép nhanh chóng xác định các phương tiện thân thiện với môi trường tại các bãi đậu xe và trạm thu phí, nơi cung cấp mức giá chiết khấu cho xe điện.

Tuy nhiên, các biển số mới chỉ lắp trên xe thuần điện đăng ký tư nhân, không được lắp trên xe thương mại, như xe taxi và các mẫu xe hybrid để tránh nhầm lẫn.

{keywords}
Tại Hàn Quốc, các xe điện Hybrid hoặc xe điện sử dụng với mục đích thương mại như taxi vẫn phải mang biển trắng. (Ảnh: YonhapNews)

Trong khi nhiều nước kể trên đã có quy định cho việc nhận diện xe điện thông qua màu sắc, ký hiệu trên biển số thì một số quốc gia khác như Mỹ, Nhật hay Thái Lan,... vẫn chưa có quy định cụ thể nào cho dòng xe này.

Việc nghiên cứu, thiết kế biển số riêng cho xe điện như thế nào trong thời gian tới phụ thuộc rất nhiều vào chính sách hỗ trợ cũng như tham khảo kinh nghiệm từ các nước trên thế giới, từ đó áp dụng vào thực tế tại Việt Nam một cách phù hợp.

Hoàng Hiệp

Bạn có góc nhìn nào về câu chuyện trên? Hãy gửi ý kiến dưới phần bình luận của bài viết. Mọi câu hỏi tư vấn về sử dụng, mua bán xe xin gửi tới Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Thời cơ vàng làm xe điện, Việt Nam đừng bỏ lỡ

Thời cơ vàng làm xe điện, Việt Nam đừng bỏ lỡ

Việt Nam sẽ có thể có 1 triệu xe điện hoá vào năm 2028 và 4,5 triệu xe điện vào năm 2050. Những quyết tâm mạnh mẽ từ doanh nghiệp đã có. Cơ hội vàng để phát triển xe điện đã thấy rõ nhưng chính sách vẫn còn bỏ ngỏ.