9 giờ căng thẳng

PGS.TS Nguyễn Hữu Ước, Trưởng khoa Tim mạch và lồng ngực, BV Việt Đức cho biết, nam bệnh nhân Erik Neman, 72 tuổi, quốc tịch Mỹ cách đây 2 tháng bắt đầu phát hiện những cơn đau ngực. Khi đi khám tại Hà Nội, bác sĩ phát hiện ông bị giả phồng quai động mạch chủ - một biến chứng rất phức tạp của bệnh xơ vữa mạch máu.

Do có bảo hiểm quốc tế, ông Erik xin sang Thái Lan để phẫu thuật vá chỗ loét, thủng quai động mạch chủ qua đường mổ tim hở. Sau mổ bệnh nhân quay về Việt Nam, tuy nhiên được  được ít ngày, bệnh nhân xuất hiện đau ngực trở lại.

Khi đến khám tại BV Việt Pháp Hà Nội, bệnh nhân được chẩn đoán lóc động mạch chủ type A cấp tính lan xuống tận chi dưới, bệnh tiến triển từng giờ, nguy cơ tử vong chắc chắn nếu không can thiệp kịp thời. 

{keywords}
Ekip phẫu thuật cho bệnh nhân

 

Ngay sau đó, bệnh nhân được chuyển đến BV Việt Đức xem xét phẫu thuật cấp cứu. PGS Ước cho hay, bệnh nhân chuyển đến khoa Tim mạch và lồng ngực trong tình trạng rất nặng,  khó thở, đau ngực, kích thích, phải kiểm soát huyết áp bằng thuốc truyền tĩnh mạch, thiếu máu chân trái nặng.

Trên phim chụp cắt lớp thấy hình ảnh lóc toàn bộ động mạch chủ, từ gốc xuống tận động mạch chậu trái. Siêu âm tim thấy hở van động mạch chủ nặng. Bệnh nhân được hồi sức tích cực và đưa đi phẫu thuật tim hở cấp cứu ngay trong đêm.

Ca mổ kéo dài 9 tiếng và rất khó khăn do bệnh phức tạp trên nền mới phẫu thuật được 2 tháng. Kíp mổ gồm hơn 15 người, phẫu thuật viên chính là PGS Ước. Ekip đã thay van động mạch chủ và động mạch chủ lên, cắm lại các động mạch vành nuôi tim, bắc cầu động mạch đùi phải - đùi trái bằng mạch nhân tạo. Sau mổ, bệnh nhân hồi phục tốt với các biện pháp lọc máu và hồi sức.

Do có bảo hiểm ở Thái Lan, sau mổ 4 ngày, gia đình xin chuyển sang Bangkok tiếp tục hồi phục sau mổ. Theo thông tin cập nhật, sau 2 tuần phẫu thuật, hiện tình trạng bệnh nhân hiện khá tốt, sắp quay lại Việt Nam để làm việc.

Tỉ lệ tử vong lên tới 90%

Theo PGS Ước, lóc động mạch chủ type A cấp tính là biến chứng tim mạch rất nặng, đe dọa tính mạng người bệnh, nên đòi hỏi phải được chẩn đoán và phẫu thuật cấp cứu kịp thời ngay tại chỗ, không thể vận chuyển bằng máy bay.

Theo thống kê trên thế giới, nếu không được can thiệp thì bệnh nhân lóc động mạch chủ type A cấp tính sẽ tử vong 25% trong ngày đầu tiên, 50% sau 3 ngày, 80% sau 2 tuần và 90% trong tháng đầu sau khởi bệnh.

Bệnh lý lóc động mạch chủ cấp tính thường xảy ra khi thời tiết đang ấm trở lạnh. Các yếu tố nguy cơ chính thường gặp gây lóc tách thành động mạch chủ là: Xơ vữa động mạch, rối loạn bẩm sinh tổ chức cấu tạo nên thành mạch và tăng huyết áp. Khi tăng huyết áp kết hợp thành mạch yếu sẽ khiến động mạch bị lóc tách bất cứ lúc nào.

Triệu chứng lâm sàng gặp nhiều nhất là đau ngực, triệu chứng sốc mất máu khi biến chứng thành mạch vỡ thường khó cứu; mất mạch cảnh, mạch chi khi lỗ vào các mạch này bị thương tổn. Bệnh nhân có thể biểu hiện ở mức độ trầm trọng liệt nửa người, hôn mê, thiếu máu cấp tính chi; thiếu máu các tạng trong ổ bụng gây triệu chứng đau trướng bụng cấp tính - biểu hiện này rất nguy hiểm do tình trạng hoại tử ruột thường dẫn đến tử vong.

Phương pháp điều trị chính của lóc động mạch chủ type A cấp tính là phẫu thuật, đây là loại phẫu thuật rất phức tạp, kéo dài vì phải xử lý nhiều thương tổn nguy hiểm phối hợp.

Hơn nữa, việc khâu nối rất khó khăn do nền động mạch chủ có bệnh lý đã viêm mủn nát. Thời gian để cầm máu các miệng nối khá lâu.

“Kể cả phẫu thuật rồi thì tỉ lệ tử vong, các tai biến của phẫu thuật lóc động mạch chủ cũng thuộc loại cao nhất trong các phẫu thuật tim. Thời gian nằm viện kéo dài và hồi phục lâu, chi phí điều trị lớn”, PGS Ước nhấn mạnh.

Chính vì vậy, việc dự phòng và ngăn ngừa bệnh lý của động mạch chủ rất quan trọng, trong đó đơn giản nhất là kiểm soát tăng huyết áp.

Khi đã chẩn đoán lóc động mạch chủ type A cấp tính, người bệnh cần được chuyển ngay đến các bệnh viện có khả năng phẫu thuật, tránh phải trải qua nhiều tuyến trung gian, kéo dài thời gian làm nguy hiểm đến tính mạng.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi.

Thúy Hạnh

Chàng trai 15 tuổi sống lại từ tim người xa lạ khóc nức nở mong gặp ân nhân

Chàng trai 15 tuổi sống lại từ tim người xa lạ khóc nức nở mong gặp ân nhân

Cứ ngỡ cuộc sống sẽ khép lại, chàng trai Phạm Văn Cơ bất ngờ hồi sinh nhờ trái tim hiến tặng của người xa lạ cách nhau 700km.