Theo các chuyên gia xạ trị, máy xạ càng hiện đại thì hiệu quả tiêu diệt tế
bào ung thư càng cao, nguy cơ tác dụng phụ sẽ giảm.
BS. Lee Kim Shang, chuyên gia xạ trị cao cấp đến từ Trung tâm ung thư Parkway
Singapore (PCC) cho rằng TomoTherapy là máy xạ trị hiện đại và thông minh. Dưới
đây là trò chuyện của ông về quá trình xạ trị cũng như tác dụng của máy.
|
| BS. Lee Kim Shang |
Quy trình xạ trị cần cả đội ngũ chuyên viên
- Các bệnh nhân Việt Nam thường xuyên được tư vấn bởi các bác sĩ điều trị
bằng thuốc đến từ Singapore, nhưng với bác sĩ xạ trị thì rất ít. Ông có thể cho
biết lý do?
Các bác sĩ nội ung thư (tức dùng thuốc điều trị) có thể đi công tác khi có người
thay thế chăm sóc bệnh nhân, còn bác sĩ xạ trị không như thế. Do đặc thù công
việc, chúng tôi luôn phải kiểm tra các tia sao cho chính xác về vị trí, liều
lường khi xạ trị. Bởi nếu không kiểm tra kỹ, đưa liều không phù hợp có thể làm
ảnh hưởng đến các bộ phận xung quanh nơi xạ. Để làm được điều đó, các bác sĩ
luôn muốn tự tay mình kiểm tra xem đúng vị trí chưa rồi mới đưa luồng xạ vào. Đó
là lý do chúng tôi rất khó sắp xếp để đi công tác xa.
- Nghe có vẻ rất nghiêm trọng. Vậy ông có thể cho biết, một quy trình của một
bệnh nhân cần xạ trị diễn ra thế nào?
Ví dụ, có một bệnh nhân bị ung thư vòm họng, bác sĩ chỉ định quá trình điều trị
đầu tiên là cần xạ trị. Lúc này, chúng tôi phải giải thích cho họ xạ trị là như
thế nào, kéo dài bao nhiêu lâu, tác dụng phụ khi xạ là gì...
Tiếp đến cần tìm ra khối u nằm ở vị trí nào và lên kế hoạch điều trị khối u đó.
Ví dụ ung thư vòm họng, thuộc ung thư đầu mặt cổ, trước khi xạ chúng tôi phải
làm mặt nạ bằng nhựa dành cho bệnh nhân nhằm giữ cố định mặt cho bệnh nhân trong
quá trình xạ.
Sau đó, chụp citi và cộng hưởng từ để định vị chính xác vị trí khối u. Bác sĩ sẽ
làm việc trên máy tính để xác định khối u nằm gần bộ phận cơ quan nào, từ đó đưa
ra liều lượng, vị trí xạ hợp lý.
Tất cả quá trình này nhằm tránh ảnh hưởng các cơ quan xung quanh trước khi xạ
thực tế. Việc thực hiện xạ không chỉ có mỗi bác sĩ mà phải cả đội ngũ chuyên
viên kỹ thuật làm việc cùng.
- Vậy máy TomoTherapy đóng vai trò thế nào trong quá trình này?
TomoTherapy là máy xạ trị tiên tiến nhất hiện nay. Trong lòng mỗi máy xạ là một
máy chụp citi để định vị khối u, điều này rất tiện lợi. Bởi ngày nào bác sĩ cũng
phải kiểm tra khối u còn vị trí cũ không, bệnh nhân nằm đúng vị trí chưa rồi mới
thực hiện xạ.
Sự thông minh trong liều xạ
- Đối với ung thư thường xạ trị trong bao lâu?
Tùy vào khối ung thư để có các đợt xạ trị. Mỗi đợt xạ với bệnh ung thư vòm họng
khoảng 6 tuần rưỡi. Mỗi ngày, kể từ khi đi vào và ra phòng xạ mất 30 phút. Còn
khối u ở não, tùy thuộc kích thước khối u, nếu nhỏ có thể chỉ xạ một ngày là
xong. Còn bình thường 5-10 ngày. Bác sĩ xạ trị là người quyết định liều lượng,
xạ trong bao lâu… Ngoài ra, tùy vào các máy sẽ có sự điều trị khác biệt.
- Khác biệt thế nào, thưa ông?
Một khối u nằm đằng sau mũi, gần tuyến nước bọt, tủy sống, mắt… tức gần nhiều bộ
phận quan trọng, nếu sử dụng máy xạ ba chiều với liều xạ như nhau trong suốt 6,5
tuần sẽ ảnh hưởng đến các cơ quan lành tính khác. Trong khi máy TomoTherapy
thông minh hơn khi có thể nhận biết được khoảng trống để đưa liều xạ vào nhiều
cũng như không xạ nếu gặp chướng ngại vật như mũi.
TomoTherapy hữu ích nhất cho bộ phận nhạy cảm như u não, u vòm họng, hay u tuyến
nước bọt. Còn với nam giới, ung thư tiền liệt tuyến, xạ trị ảnh hưởng lớn đến
trực tràng hay bàng quang. Khối u vùng bụng thường không nằm yên, nên trước khi
vào xạ TomoTherapy sẽ xác định đúng vị trí.
- Tức tác dụng phụ sẽ giảm đi rất nhiều?
Đối với tác dụng phụ của tia xạ phụ thuộc hai yếu tố là liều lượng và diện tích
vùng xạ. Nếu liều xạ cao, diện tích lớn đồng nghĩa nguy cơ cao hơn. Nếu giữ
nguyên liều xạ, MotoTherapy có tác dụng phụ ít so với các máy khác. Trường hợp
tác dụng phụ ngang nhau thì liều lượng của MotoTherapy lớn, tiêu diệt tế bào ác
tính mạnh hơn.
Có một bệnh nhân ở Hà Nội trước đó đã xạ bằng máy thông thường nhưng sau này anh
ấy bị tái phát đúng vào điểm đã xạ trị. Bác sĩ ở Việt Nam không dám xạ lại, vì
sợ ảnh hưởng đến tủy sống nên gửi anh sang Singapore. Ở đó, người ta đã mổ để
bóc tách khối u sao cho nhỏ nhất, sau đó xạ trị tiếp khối u. Đến nay anh rất
khỏe mạnh.
- Cảm ơn bác sĩ!
Ngày 28/8/2014, bác sỹ Patricia Kho, chuyên gia điều trị ung thư cấp cao, trung tâm ung thư Parkway - Singapore, sẽ tư vấn miễn phí cho 50 bệnh nhân ung thư đăng kí đầu tiên. Đăng ký trước tại: Văn phòng đại diện tập đoàn Y tế Parkway Tầng 5 số 110 Bà Triệu, Hà Nội Điện thoại: 04- 3747 27 29 Hotline: 0988 155 855 Email: info@parkway.com.vn |
Anh Vũ
.svg){kind=icon}
