Ngày 19/9, hội thảo khoa học “Đánh giá chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016 - 2020, đề xuất chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2021 - 2025” do Bộ Lao động - Thương Binh & Xã hội tổ chức đã diễn ra tại Bạc Liêu.

Tham dự Hội thảo có ông Ngô Trường Thi, Vụ trưởng, Chánh văn phòng quốc gia về giảm nghèo (Bộ LĐTB&XH), đại diện lãnh đạo tỉnh Bạc Liêu và Sở LĐ,TB&XH các tỉnh thành lân cận.

Theo bà Phạm Minh Thu, Viện KHLĐ&XH, giai đoạn 2016 - 2020 tỷ lệ nghèo chung cả nước chiếm 5,23%, cận nghèo là 4,59%. Trong đó, miền núi Tây Bắc có tỷ lệ nghèo cao nhất, gấp 4,63 lần tỷ lệ nghèo chung, tiếp theo là miền núi Đông Bắc và Tây Nguyên.

Nguyên nhân nghèo chủ yếu tập trung ở điều kiện kinh tế, điều kiện tự nhiên, nguồn vốn tài chính, nguồn vốn vật chất, nguồn vốn con người với các hình thức nghèo phát sinh như: Hộ nghèo tách ra từ hộ nghèo cũ; hộ nghèo tách ra từ hộ nghèo, hộ cận nghèo; hộ không nghèo trở thành nghèo do biến cố, rủi ro.

{keywords}
Cần xây dựng chuẩn nghèo theo hướng tiếp cận quốc tế cho giai đoạn 2021 - 2025. Ảnh minh họa

Trên cơ sở các thực tế đó, bà Phạm Minh Thu đưa ra một số khuyến nghị chuẩn nghèo giai đoạn 2021-2025.

Về xây dựng chuẩn nghèo, theo bà Thu, cần hướng tới cách tiếp cận quốc tế; rà soát, bổ sung, sửa đổi đa chiều và chỉ số để đảm bảo phản ánh các quyền cơ bản; cân nhắc về chiều, chỉ số thích ứng với thiên tai, biến đổi khí hậu; sửa đổi ngưỡng thiếu hụt các chiều, chỉ số cũ để phù hợp với bối cảnh mới.

Về đo lường, giám sát, cần công bố các chỉ số, độ sâu, bất bình đẳng trong nghèo đa chiều; phát triển cơ sở dữ liệu có tính cập nhật, chia sẻ, thống nhất trên toàn quốc.

Đối với việc xác định đối tượng, theo bà Thu, cần mở rộng phạm vi và nâng cao chất lượng tập huấn cho điều tra viên; tạo nền tảng ứng dụng để người dân chủ động đăng ký tham gia khảo sát, đăng ký thoát nghèo.

Về chính sách, bà Phạm Minh Thu chỉ ra, không nên phân tích theo nhóm đối tượng nghèo thu nhận, nghèo đa chiều; từng bộ ngành có liên quan cần xác định mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể về giảm tỷ lệ thiếu hụt các chiều nghèo; quá trình lồng ghép chính sách giảm nghèo vào chính sách KT-XH cần được xây dựng thành quy trình và hướng dẫn cụ thể cho địa phương; đưa tỷ lệ nghèo đa chiều, tỷ lệ thiếu hụt các chiều nghèo làm tiêu chí phân bổ ngân sách; thúc đẩy hoạt động giám sát, đánh giá.

Đồng thời cần tăng cường truyền thông cho cán bộ và người dân vấn đề nhận thức về nghèo đa chiều, giảm nghèo bền vững, nhận thức về chuẩn nghèo đa chiều, chiều và chỉ số đo lường; mục tiêu giảm nghèo và tư tưởng chủ động thoát nghèo…

Phát biểu tại hội thảo, bà Lò Thị Đức, Vụ Thống kê Xã hội và Môi trường (Tổng cục Thống kê) đề xuất thước đo, điều kiện và tiêu chí nghèo đa chiều cần thỏa mãn một số tiêu chí. Đó là: đơn giản, dễ dàng trong xác định và đo lường; khả thi trong thu nhập thông tin, kể cả với quy mô lớn; có thể xác định, đo lường, đánh giá và phân tích bằng phương pháp định lượng; chỉ tiêu lựa chọn trong mỗi chiều nên bao gồm cả chỉ tiêu khả năng tiếp cận hay tính sẵn có của các dịch vụ KT-XH và cả các chỉ tiêu phản ánh được kết quả.

Mặt khác, theo bà Đức, giai đoạn 2021 - 2025, các giải pháp giảm nghèo cần tập trung vào: Chiều giáo dục; chiều y tế; nhà ở; nước sạch và vệ sinh; tiếp cận thông tin; an sinh xã hội.

Bài: Nguyễn Duy Tuấn - nhóm PV
Ảnh: Nguyễn Thị Diệu Bình - Nhóm PV