Nói đến tiêu chí số 17 về môi trường không thể không nhắc đến Hà Tĩnh – một trong những địa phương đi đầu trong các tiêu chí, đặc biệt là tiêu chí môi trường.

Theo đó, trong quá trình thực hiện chương trình xây dựng NTM, Trung tâm ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ Hà Tĩnh và Văn phòng điều phối NTM Hà Tĩnh đã thực hiện thành công mô hình thu gom, xử lý rác thải đầu nguồn tại một số địa phương.

Từ hiệu quả thiết thực, thời gian tới, Trung tâm sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình trên toàn tỉnh. Ông Dương Kim Huy - Chủ tịch UBND xã Tượng Sơn (Hà Tĩnh) - đơn vị đã về đích NTM không dấu nổi niềm tự hào: “Để hoàn thành được 19 tiêu chí NTM đã khó nhưng việc giữ và nâng cao chất lượng các tiêu chí đó lại còn khó hơn.”

Ông Huy chia sẻ, trên lộ trình đạt chuẩn NTM, không phải tiêu chí nào cũng dễ dàng làm được, nhưng Tượng Sơn đã làm “ngon” 3 tiêu chí đó là môi trường, giao thông, vườn mẫu.

{keywords}
Nhiều địa phương thực hiện tiêu chí môi trường rất tốt khi tiến hành phân loại rác thải (ảnh: LAD)

Chỉ về những con đường liên xã ông Huy khoe, ở xã Tượng Sơn hầu như các tuyến đường đều sạch sẽ và không hề có rác. Song, để được như vậy, xã luôn coi công tác thu gom và xử lý rác thải là một trong những tiêu chí gắn liền với công tác xây dựng NTM. Bên cạnh đó, phối hợp với các đoàn thể như hội phụ nữ, hội nông dân, tổ liên gia tăng cường tập huấn, hướng dẫn nhân dân phân biệt các loại rác hữu cơ, vô cơ và có quy chế thưởng phạt rõ ràng nếu không chấp hành nghiêm...

“Nhờ đó, lượng rác trong dân giảm nhiều, trước đây lượng rác toàn xã 1 tháng có 12 xe 6 tấn nhưng nhờ phân loại nên hiện tại mỗi tháng chỉ còn 3 xe, xã cũng tiết kiệm được chi phí vận chuyển”, ông chia sẻ.

Tương tự, ở huyện Nghi Xuân, để giảm lượng rác thải trên địa bàn, công tác triển khai phân loại rác thải tại nguồn và xử lý rác hữu cơ tại gia đình được thực hiện từ năm 2016 bằng phương pháp ủ phân vi sinh, trộn lẫn cùng phân chuồng để bón đồng ruộng. Trong gần 2 năm, huyện đã cung cấp cho các xã gần 200 xe thu gom rác và 120 thùng rác trang trí đặt tại trường mầm non và nơi công cộng, hỗ trợ 180 thùng để người dân ủ phân hữu cơ tại hộ gia đình.

Theo ước tính, mỗi ngày, lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh khoảng 647 tấn. Toàn tỉnh hiện có 211 đơn vị thu gom, vận chuyển rác thải, tỷ lệ thu gom rác thải năm 2018 ở khu vực nông thôn đạt 70%, khu vực thành thị đạt 90% trong khi đó các nhà máy mới chỉ xử lý được khoảng 220 tấn/ngày đêm.

Không chỉ ở Hà Tĩnh, Tây Ninh cũng là một điểm sáng trong việc xử lý rác thải rắn sinh hoạt để hoàn thành tiêu chí 17 trong xây dựng NTM.

Theo lãnh đạo tỉnh Tây Ninh, nhờ sự tuyên truyền tích cực của chính quyền các cấp mà người dân nông thôn dần nhận thức được việc phân loại rác thải tại nguồn sẽ giúp tái sử dụng hiệu quả các phế liệu. Các loại rác thải hữu cơ được xử lý thành phân bón cho cây trồng thay thế phân hoá học hoặc tận dụng làm thức ăn chăn nuôi.

Ông Huỳnh Hưng Thời - Phó Chủ tịch UBND xã Bàu Năng (Tây Ninh) cho biết, để việc phân loại rác tại nguồn có hiệu quả, cần có sự đồng thuận, thống nhất giữa người dân và các tổ thu gom rác. UBND xã cũng đã tích cực tuyên truyền việc phân loại chất thải tại gia đình.

Theo đó, rác hữu cơ phải được thu gom hằng ngày tránh gây mùi hôi. Còn chất thải rắn phải được phân loại và bỏ đúng nơi quy định. Đơn vị thu gom phải bố trí xe chứa riêng từng loại rác để tránh gây rơi vãi, làm ô nhiễm môi trường khi lưu thông trên đường.

Hay như, ở huyện Yên Châu tỉnh Sơn La, người dân cũng thực hiện tốt tiêu chí thứ 17 về môi trường khi tiến hành tham gia mô hình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trách nhiệm, hiệu quả. Trong đó có xây các bể chứa để làm nơi gom các loại bao bì thuốc bảo vệ thực vật.

Từ những điển hình trên có thể thấy, việc phân loại rác không hề khó nếu chính quyền và người dân cùng quyết tâm, làm bài bản, có sự vào  cuộc của các doanh nghiệp, sự hỗ trợ của các Đoàn thể. Nhờ phân loại rác mà nhiều nơi, công cuộc xây dựng NTM bền vững hơn rất nhiều khi thực hiện được tiêu chí 17 về môi trường.

Bài: Đỗ Thị Thanh Bình - nhóm PV
Ảnh: Vũ Việt Bảo Phùng - nhóm PV