Xuống lòng đất tập thể dục và chuyện bãi đỗ xe

- Trong khi Hà Nội đang thiếu trầm trọng giao thông tĩnh, thì xét trên toàn TP, chưa có một bãi đỗ ô tô ngầm nào được triển khai. Và nhìn từ hầm chui nút giao Ngã tư Sở, có thể thấy sự lãng phí và bất hợp lý về qui hoạch, cơ chế cho lĩnh vực này.

Sở dĩ, nói là lãng phí, bởi, TP Hà Nội đã bỏ ra hàng trăm tỷ đồng để đầu tư, mà nay hầm chui Ngã tư Sở chỉ để người dân đi tập thể dục...

Lãng phí từ hệ thống hầm chui dân sinh Ngã Tư Sở

Dự án cầu vượt Ngã Tư Sở (NTS) được TP. Hà Nội đầu tư với tổng mức đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng, trong đó, đầu tư cho hệ thống hầm chui đi bộ cũng lên tới cả trăm tỷ đồng, nhưng hiệu quả đem lại cho thấy rất thấp nếu như không muốn nói là không đem lại hiệu quả.

Hàng ngày, TP phải đầu tư một lượng điện chiếu sáng khổng lồ, nhưng hầu như không có người đi.

Hầm chui NTS trở thành tụ điểm của các tệ nạn xã hội, chính vì thế lại càng làm cho dân chúng không dám đi xuống hầm chui, mà thường qua đường bằng cách... thông thường nhất là băng qua đường, mà bất chấp rủi ro tai nạn có thể xảy ra bất kỳ lúc nào.

Hệ thống hầm chui Ngã Tư Sở đi bộ với mức đầu tư hàng trăm tỷ đồng chỉ để cho người dân khu vực xung quanh tập thể dục - (Ảnh: Lê Anh Dũng).

Có thể thấy người dân thường thích sự “tiện lợi”, thích nhanh mà quên đi trách nhiệm của người đi bộ là phải đi qua hầm chui để đảm bảo an toàn cho chính mình và đảm bảo giao thông chung.

Bên cạnh đó, sự bất hợp lý trong thiết kế hầm cũng là tác nhân không nhỏ.

Ở các thủ đô của các nước gần Việt Nam như Băng Cốc, Bắc Kinh, các hầm chui tại những vị trí đắc địa như hầm chui NTS, hầm sẽ được thiết kế rộng hơn, tại các vị trí dọc theo hầm, thường được thiết kế mở rộng, để trở thành một ki ốt (Kios) bán hàng, thậm chí là siêu thị mini.

Việc này vừa tăng thêm nguồn thu cho thành phố, nhưng quan trọng hơn, thu hút người dân tham gia giao thông vào hầm chui.

Đôi khi, người ta cũng thiết kế hầm chui kết hợp với bãi đỗ xe ngầm, kết hợp ki ốt bán hàng, điều này  rất quan trọng, vì nó giải quyết được nhu cầu đỗ xe chính đáng của người dân, đồng thời thu hút được sự đầu tư của các đối tác tư nhân, theo hình thức PPP (hợp tác công tư).

Trong quá trình thi công dự án NTS, người viết bài này cũng đã có ý kiến phản biện về việc đề nghị chủ đầu tư mở rộng tại một số vị trí trong hệ thống hầm để làm Ki ốt, nhằm thu hút người dân đi vào hầm, ý kiến này cũng đã được Tư vấn trưởng người Nhật Bản rất ủng hộ.

Nhưng rất tiếc, chủ đầu tư đã phớt lờ.

Giải pháp tức thời

Để thu hút người dân đi vào hầm, tạo thói quen, từng bước thay đổi cách mà người dân tham gia giao thông hiện nay đi vào nền nếp, kiến nghị nên tổ chức đấu giá cho một số cửa hàng bán lẻ, hoặc các Ki ốt sửa chữa điện thoại... trong hầm.

Trước mắt, do người tham gia giao thông còn ít, có thể cho phép nhà đầu tư miễn phí trong 2 năm đầu tiên khi tham gia bán hàng ở trong hầm chui, sau đó khi lượng người đi bộ vào hầm chui đông dần lên lúc đó có thể tiến hành thu phí cũng chưa muộn. 

Làm thế nào để "triệt tiêu" được thói quen xấu khi tham gia giao thông của người dân đang là một câu hỏi không dễ trả lời - (Ảnh: NLĐ)

Đối với các nút giao khác sắp thi công, cần hết sức chú ý tới sự hợp tác công tư trong việc kết hợp đầu tư hầm cho người đi bộ và siêu thị, bãi đỗ xe ngầm.

Bởi, giả sử toàn bộ tiền Nhà nước đầu tư vào hầm đường bộ mà để làm “vốn mồi” cho các nhà đầu tư tư nhân kết hợp mở rộng không gian ngầm làm bãi đỗ xe, thì chắc chắn sẽ có không ít nhà đầu tư tham gia vào lĩnh vực này. Khi đó, bài toán về giao thông tĩnh sẽ được giải quyết một phần. 

Ngay cả dự án mà TP. Hà Nội đang có ý định triển khai 6 bãi đỗ xe trong công viên Thống Nhất đang gây tranh cãi cũng có thể tham khảo cách làm này. Có nghĩa là TP.Hà Nội nên đầu tư các hầm chui tại các nút giao đang quá tải, kết hợp các bãi đỗ xe ngầm, có thể cũng là một giải pháp hay.

Hà An