Theo Tờ trình của Chính phủ, vốn ngân sách nhà nước năm 2022 ước thanh toán đến 31/3 là 61.536 tỷ đồng, đạt 11,88% kế hoạch. Còn 38.686 tỷ đồng chưa phân bổ chi tiết cho các nhiệm vụ, bằng 7,5%.
Chính phủ cho biết, theo Nghị quyết 43 của Quốc hội (về chính sách tài khóa tiền tệ hỗ trợ phục hồi, phát triển kinh tế) cho phép điều hòa nguồn vốn đầu tư công trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và nguồn vốn trong gói phục hồi phát triển kinh tế cho các dự án trọng điểm, có tác dụng lan tỏa, liên kết vùng.
Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung kế hoạch đầu tư vốn với tổng số vốn là 18.349 tỷ đồng cho 265 dự án, trong đó có 7 nhiệm vụ, dự án hoàn thành, đã bàn giao; 126 dự án chuyển tiếp, 106 dự án khởi công mới.
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho rằng, số vốn này nằm trong giới hạn cho phép của nghị quyết Quốc hội.
Tuy nhiên, số vốn đề nghị điều hòa, bổ sung vốn đầu tư cho năm 2022 này chỉ tương đương 16% tổng số vốn dành cho đầu tư phát triển của chương trình cần được phân bổ, bổ sung dự toán, dẫn đến áp lực phải giải ngân, tăng bội chi rất lớn trong năm 2023.
Ngoài ra, Nghị quyết số 43 của Quốc hội ban hành từ tháng 1/2022 nhưng đến nay Chính phủ mới đề nghị bổ sung dự toán cho các dự án đã có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, mà chưa hoàn thiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội danh mục các dự án sử dụng nguồn vốn của chương trình là quá chậm, làm giảm hiệu quả, ý nghĩa của chương trình.
Do vậy, đề nghị Chính phủ khẩn trương rà soát hoàn thiện danh mục dự án sử dụng nguồn vốn của chương trình, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hôi xem xét, cho ý kiến.
Đến 30/6 chưa thực hiện được sẽ điều chuyển cho bộ, ngành khác
Cho ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu, vốn ngân sách Trung ương năm 2022 còn hơn 38.000 tỷ đồng tại các bộ, ngành, địa phương hiện chưa phân bổ, lý do là chưa chuẩn bị xong thủ tục đầu tư.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ báo cáo rõ địa chỉ nào, ngành nào, ở đâu và công bố công khai để người dân biết.
"Trách nhiệm các bộ phụ trách công tác này khi xây dựng kế hoạch đầu tư công trình Chính phủ có trách nhiệm thế nào, nhất là Bộ KH-ĐT, Tài chính vì trình đưa vào kế hoạch thì theo nguyên tắc đầu tư công phải có quyết định đầu tư, danh mục rồi", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói.
Chủ tịch Quốc hội cho hay, trong khi 38.000 tỷ đồng này chưa phân bổ được thì giờ lại đề nghị phân bổ bổ sung 18.000 tỷ đồng.
Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, theo tờ trình, 18.000 tỷ đồng này là vốn điều hoà, phân bổ cho 265 nhiệm vụ chi và mỗi dự án, nhiệm vụ bình quân là 69 tỷ thì “manh mún, phân tán, dàn trải rất rõ”.
Ông nói thêm nguyên tắc gói kích thích kinh tế phải có nguồn vốn kích hoạt nền kinh tế lên và trong Nghị quyết 43 của Quốc hội cũng không có câu nào bố trí thu hồi vốn tạm ứng nhưng giờ khi Chính phủ trình lên 18.000 tỷ đồng lại có cả thu hồi tạm ứng.
"Cá nhân tôi không đồng tình. Thường vụ Quốc hội biểu quyết tập thể tôi chấp hành nhưng cá nhân tôi không đồng tình. Cứ theo Nghị quyết mà làm, không có nhân nhượng gì chỗ ấy", Chủ tịch Quốc hội nêu ý kiến.
Theo Chủ tịch Quốc hội mục tiêu năm 2022 - 2023 phải giải quyết phần lớn gói 347.000 tỷ đồng liên quan nhiều chính sách trong đó có đầu tư công và muốn thúc đẩy cần có điều hòa nhưng điều hòa 18.000 tỷ đồng thì như "muối bỏ bể, không giải quyết được vấn đề gì kích thích kinh tế".
“Do đó, tôi đề nghị chưa xem xét vấn đề này. Mặc dù là gấp nhưng với cách thức này, chưa đủ điều kiện, chưa đáp ứng yêu cầu thì chưa xem xét, rồi trình lại”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh.
Giải trình một số nội dung được Chủ tịch Quốc hội nêu ra, Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Trần Duy Đông cho biết, trong kế hoạch vốn đầu tư công Trung ương giao năm 2022 còn hơn 38.000 tỷ đồng. Trong đó, vốn ngân sách Trung ương là hơn 11.000 tỷ thuộc 11 bộ, cơ quan Trung ương và 3 địa phương.
11 bộ, cơ quan gồm: Văn phòng TƯ Đảng, TAND tối cao, Bộ Tư pháp, Bộ KH-ĐT, Bộ GTVT, Bộ KH-CN, Bộ GD-ĐT, Bộ Y tế, Thanh tra Chính phủ, TƯ Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam. 3 địa phương gồm Cao Bằng, Đồng Nai và Quảng Nam.
Theo ông Đông, báo cáo của Chính phủ nêu rõ, đến 31/3 nếu bộ, ngành, địa phương nào chưa phân bổ thì điều chuyển cho các bộ, ngành, địa phương khác tốt hơn, tuy nhiên, đến ngày 31/3, các bộ ngành, địa phương chưa rà soát được.
Đồng thời, theo Nghị định 40 cho phép đến trước 30/6, nếu các bộ, ngành, địa phương chưa rà soát được thì phối hợp với các bộ, ngành rà soát báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyển sang các bộ, ngành, cơ quan tốt hơn.
“Chúng tôi kiên quyết đến 30/6 chưa thực hiện được sẽ điều chuyển cho các bộ, ngành khác”, ông Đông nói.
Hương Quỳnh
.svg){kind=icon}
