14 món ngon không nên bỏ lỡ ở xứ sở nho Ninh Thuận

Những ai đã từng đi qua vùng đất này đều không thể bỏ lỡ những món ngon đặc sản nơi đây như nho, mực một nắng, tỏi, thịt cừu, thịt dông…

Nho Ninh Thuận

Không đâu trên đất Việt trồng nho đạt và ngon như ở Ninh Thuận. Chính vì thế, nhiều người vẫn cứ nhớ nơi này là quê hương của cây nho tại Việt Nam. Qua đây mùa nho, nhìn từng giàn trĩu trịt những quả, chỉ thế thôi đã no mắt.

Vượt qua khí hậu nắng nhiều mưa ít, đầy gió quanh năm, cây nho ở đây đặc biệt năng suất, lại rất ngọt, an toàn hơn hẳn loại nho dán mác nhập khẩu bị phun thuốc bảo quản.

Cả hai loại nho: nho đỏ và nho xanh trái dài đều căng mọng nước, ngọt đến cháy lòng, khiến nhìn rồi thì không thể cứ thế về tay không. Bởi vậy, nên qua Ninh Thuận, người nào cũng mua cho mình, cho bạn, cho người thân vài giỏ nho, vừa để ủng hộ hàng Việt, vừa để tận hưởng vị chua nhưng ngọt hậu dễ ăn của nho xứ mình.

Mực một nắng

Mực một nắng của Phan Rang có vị thơm, mềm và ngọt bởi cái vị rất riêng của biển Ninh Thuận. Du khách trong và ngoài nước mỗi khi đến đây đều không thể bỏ qua món ăn đặc biệt và mới lạ này. Thưởng thức món mực một nắng nướng, du khách sẽ cảm nhận được cái nắng, cái gió và vị mặn của biển Ninh Thuận.

Khác với các loại mực khô thông thường, để có mực một nắng người ta phải chọn mực từ những con mực vừa mang từ biển về và hãy còn tươi rói, phải rửa mực bằng nước biển sau đó chỉ phơi duy nhất có một lần nắng.

Việc phơi mực cũng thật kỳ công để làm sao thân ngoài con mực đã ráo hẳn nhưng bên trong thịt mực vẫn còn tươi rói và khi nướng, mực vẫn giữ được độ tươi, thịt trắng thơm và dẻo.

Bún mắm nêm

Đây là món phổ biến nhất nhì Phan Rang. Khắp các con đường lớn nhỏ đều dễ thấy quán bún mắm nêm. Chưa đến quán, mới nghe mùi nưng nức đặc trưng là đã chảy nước miếng.

Chính vì có mùi như thế nên nhiều người ngại ăn bún mắm nêm, nhưng ngược lại, nhiều người nghiện nó cũng vì cái mùi tỏa lan và độc nhất ấy. Bún mắm nêm rất đơn giản, chẳng cần nước dùng hay than đỏ lửa, cứ trần trụi cho thẳng các nguyên liệu vào bát, trộn đều là ăn ngon lành.

Một vắt bún tươi cho vào bát, thêm chút rau sống, cà pháo và chén mắm nêm cay cay mặn mặn là xong. Nếu thích bạn có thể cho thêm miếng chả lụa, chả cá… Thật nhanh, thật gọn và thật dân dã.

Bánh tráng nướng mỡ hành

Bánh tráng - đặc sản Ninh Thuận - làm từ bột gạo lúa mùa thơm ngon và mè để sẵn. Khi dùng thì nướng trên than hồng và quệt nhanh ruốc ngon pha chế cùng nhiều gia vị khác, rưới mỡ hành thật đều, thêm chút tương ớt đỏ cay và nhanh tay đập quả trứng lên, quét đều bề mặt bánh.

Cứ thế, người làm phải xoay nhanh để bánh chín đều mà không cháy, giòn và thơm lừng. Khi bánh được thì gập lại làm đôi cho dễ cầm và đầy đặn hơn.

Mỗi miếng bánh là tổng hòa của vị đậm đà mắm ruốc, béo ngậy mỡ hành và trứng, cay ngọt tương ớt, giòn giòn vỏ bánh, bùi bùi vị mè. Người ăn ít khi dừng lại ở một cái vì chẳng mấy ai cưỡng lại được vị ngon đặc biệt của bánh tráng nướng mỡ hành xứ này.

Bánh tráng nướng ngon nhất khi ăn nóng trong buổi chiều tắt nắng, rộn ràng gió và bên bạn bè thân thương.

Các món từ con dông

Con dông hiện nay là đặc sản của vùng đồi cát Ninh Thuận. Cùng với xu hướng thưởng thức các món ăn ngon, lạ thì ngành nuôi dế, nuôi bọ cạp, nuôi dông ngày càng phát triển.

Các món ngon từ con dông gồm có gỏi dông và dông nướng. Gỏi dông khác với những món gỏi sống khác, gỏi dông được làm khá kỳ công. Dông để nguyên con, chế nước sôi vào khoảng vài phút rồi cạo nhẹ cho bong sạch lớp da đất bên ngoài, làm sạch ruột. Sau đó để ráo nước rồi đem luộc chín xé lấy thịt và loại bỏ phần xương. Gỏi dông bằm trộn chung với rau sống xúc với bánh tráng thật là hết ý.

Dông nướng thì được tẩm ướp hành băm nhuyễn, hạt nêm, tiêu và nước mắm. Sau khi dông nướng chín vàng hai mặt, bạn có thể ăn với bánh tráng nướng hoặc ăn với rau sống, bún và bánh tráng cuốn.

Cơm gà Phan Rang

Cơm gà Phan Rang được nấu bằng gạo dẻo, thơm. Trước khi nấu, gạo được vo sạch, ướp thêm gừng, tỏi giã nhuyễn để tạo mùi thơm. Muốn có dĩa cơm bắt mắt, thường người nấu trộn thêm vào gạo chút bột nghệ.

Thịt gà để làm món cơm gà Phan Rang cũng khá đặc biệt. Đó phải là loại gà bản xứ nuôi trong điều kiện bốn mùa nắng gắt. Gà thả vườn nên thịt dai, thơm, không bở như gà công nghiệp.

Loại nước chấm tạo thành hương vị riêng của cơm gà Phan Rang đó là: nước mắm thấm pha với ớt tỏi giã nhuyễn hay với muối ớt rang khô.

Thịt cừu

Thịt cừu là loại thực phẩm đặc sản khá độc đáo của người dân Ninh Thuận, có chất lượng cao, được chế biến thành những món ăn ngon miệng hợp khẩu vị như: thịt cừu nướng, luộc, tái, xào lá cà ri, xông khói, cà ri cừu... 

Bộ lòng cừu là sản phẩm mà người dân Ninh Thuận rất ưa thích bởi nó vừa rẻ lại dễ chế biến. Chỉ cần một bộ lòng cừu nướng thì có thể lai rai thoải mái với cả chục người. Ngoài ra, chúng có thể hấp ăn kèm với lá cà ri rừng, đó là một sự kết hợp hoàn hảo của những sản vật địa phương nơi đây. Sườn cừu nướng luôn được đông đảo thực khách yêu thích bởi thịt thơm, ngọt và mềm.

Đến Phan Rang du khách có thể dễ dàng tìm kiếm những miếng cừu nướng thơm lừng ở bãi biển xanh Ninh Chữ hay trên con đường Ngô Gia Tự cạnh bờ hồ 16/4. Lai rai thịt cừu nướng trên chính vùng đất được xem là thủ phủ của loài cừu thì không còn gì thú vị bằng, bởi thịt cừu tươi được mổ xẻ ngay tại chỗ và du khách có thể thưởng thức bất cứ phần thịt nào mà mình thích.

Gỏi ốc nón

Người dân địa phương Ninh Thuận và một số nơi khác còn gọi ốc nón là “ốc vú nàng” bởi hình dáng giống với gò bồng đảo của người phụ nữ. Ốc nón có thể làm thành nhiều món ngon, đơn giản nhất là luộc và nướng. Cầu kỳ hơn một chút là món gỏi. Nguyên liệu trộn gỏi chung với thịt ốc nón là thịt ba rọi, dưa leo cắt mỏng, rau răm và đậu phộng giã nhuyễn, hành phi…

Nước trộn gỏi ốc nón là nước cốt chanh pha đường và một ít nước mắm cá cơm sao cho có vị chua và ngọt đậm đà, thoảng mùi thơm nước mắm đặc sản Cà Ná. Rưới nước cốt chanh lên thịt ốc, thịt ba chỉ, dưa leo, rau mùi… và trộn đều lên cho ốc thấm gia vị rồi rải đậu phộng và hành phi lên trên.

Đĩa gỏi ốc nón được trình bày bắt mắt, thoang thoảng hương thơm khích thích tâm hồn ăn uống”của thực khách. Nước chấm gỏi được làm từ nước mắm nguyên chất từ cá cơm xứ Cà Ná, pha thêm gia vị và tỏi, chanh, ớt cho có vị chua ngọt đậm đà. Ở vùng này, gỏi ít ăn kèm với bánh phồng tôm mà thường dùng kèm với bánh tráng mè. Vị ngon của gỏi ốc nón đi kèm với âm thanh rôm rốp của miếng bánh tráng mè tạo thêm sự kích thích cho món ăn.

Nem chua Phan Rang

Nem chua Phan Rang được xem như một đại diện giản dị nhưng nồng nàn hương vị địa phương và rất đậm tình đời, tình người. 

Vì sao có thể nói như thế, bởi nếu bạn được biết nhiều hơn về cuộc sống thường nhật của người Ninh Thuận, bạn sẽ thấy nem chua là món ăn rất phổ biến. Vào những dịp các gia đình có tiệc lớn nhỏ, hay dịp sum họp hay tết nhất, thể nào trên mâm cơm bàn cỗ cũng có những lát nem chua hồng ngon bắt mắt.

Không chỉ có vẻ bắt mắt, nem có dư vị rất riêng, chua vừa đủ, dai giòn, chút cay từ ớt, chút nồng tự vị tiêu. Để làm ra món nem chua mang vị ngon đúng điệu, các nguyên liệu đều được chọn lựa kỹ lưỡng, từ thịt nạc đùi heo thật tươi ngon, từ những miếng da heo vừa không quá mỏng chẳng quá dày, rồi đường phèn, rồi nước mắm ngon,…cùng lá ổi non được rửa thật sạch hong khô, và lá chuối gói cũng được chọn lựa rất kỹ.

Bánh hỏi lòng heo

Món bánh hỏi rất phổ biến, có mặt tại mọi địa phương trong nước ta, nhưng đĩa bánh hỏi kết hợp với lòng heo ngon nhất và tròn vị nhất phải được thưởng thức tại vùng Phước Khánh, cách trung tâm Ninh Thuận 2 cây số. 

Món ăn này cũng được xem là một trong những món ngon đặc sản Ninh Chữ Ninh Thuận, dẫu rất bình dân và dễ tìm. Đĩa bánh hỏi lòng heo thường gồm có bánh hỏi trắng mịn phết chút mỡ hành trông vô cùng hấp dẫn, đĩa lòng heo luộc mềm mềm, béo ngậy, bánh tráng mỏng, thêm phần rau sống đủ loại và chén nước mắm ớt.

Đĩa lòng heo thường gồm đủ tim, gan, cậy, phèo non và nhất định không thể thiếu thịt ba chỉ vừa trắng vừa dai giòn, hấp dẫn. Phần đặc biệt quan trọng của món ăn này chính là nước chấm được pha chế đậm đà, vừa ăn, thêm chút ớt cay cay giúp nâng niu khẩu vị của thực khách.

Tỏi

Tỏi là thứ gia vị không thể thiếu trong mỗi gia đình người Việt, là loại nông sản được trồng khá nhiều ở Phan Rang. Dù đang phải cạnh tranh khốc liệt với tỏi Trung Quốc, Thái Lan nhưng tỏi Phan Rang có giá trị riêng mà bất cứ người nào được thử rồi đều phải công nhận.

Từng củ tỏi tròn trịa, tép nào cũng đều nhau, không lớn như tỏi Trung Quốc nhưng cũng không quá nhỏ, núm rễ nhỏ và dễ lột nhìn ngon mắt vô cùng.

Tỏi này khi cho vào chế biến thức ăn thì thơm khỏi nói. Như thế, cứ đến bữa ăn, nghe mùi tỏi nồng nàn vướng vất lại nhớ đến đất trời nắng cát Phan Rang.

Bánh xèo

Khác với những nơi khách bánh xèo Ninh Thuận được đổ trong những chiếc khuôn làm bằng đất nung, đặt trong chiếc lò tròn (khoảng 4 – 5 khuôn). 

Bánh không cần nhiều dầu để tráng khuôn, lượng bột vừa đủ dày để tạo ra độ giòn mà không mất độ dẻo của bánh. Khi ăn, thêm ít giá tươi. Nước mắm để chấm bánh xèo được pha với đậu phộng giã nhuyễn, hơi nhạt để có thể cho bánh vào ngập chén nước mắm mà không bị mặn.

Nhân bánh xèo gồm có giá đỗ, tôm, mực hoặc thịt. Người Ninh Thuận ăn bánh xèo theo cách khác biệt. Họ không quấn bánh xèo trong bánh tráng cùng rau sống, rau thơm mà cứ thế cho từng chiếc bánh nóng hổi vừa ra lò vào chén nước chấm pha sẵn.

Bánh căn

Nếu có dịp đến Ninh Thuận mà không dùng thử bánh căn thì quả là một thiếu sót, vị chua chua, cay cay, bùi bùi khiến cho những ai đã một lần nếm thử món bánh căn dân dã sẽ không bao giờ quên được.

Bánh căn gần giống bánh khọt, nhưng làm bằng bột gạo pha nếp, trên lò than hồng là khuôn bánh bằng đất nung có đến cả chục khuôn nhỏ giống như khuôn bánh khọt. Người đổ bánh có kinh nghiệm làm sao bánh khi ra khỏi khuôn phải vừa giòn, vừa xốp lại vừa dẻo, vỏ bánh phải có màu trắng vàng nhưng không bị cháy khét, có như thế bánh căn mới đạt yêu cầu.

Hải sản

Ninh Thuận không chỉ có cát và nắng, Ninh Thuận còn có biển, bãi tắm và hải sản ngon không kém bất cứ vùng nào trên cả nước. Đủ các loại ốc, mực, tôm, cua, nhum… với giá khá rẻ bán công khai nhiều nơi, đây là chốn bồng lai cho kẻ khoái ăn uống đồ biển.

Hải sản tươi, cứ thế cho lên hấp hoặc nướng, cầu kì hơn thì cho chút mỡ hành và lạc rang là ngon nhất. Bởi nếu cho quá nhiều các nguyên liệu phụ, sẽ làm mất đi hương vị độc đáo của từng loại.

(Theo Báo Gia đình & Xã hội)