Tuy nhiên đi kèm với đó là một loạt các yêu cầu khắt khe như tư duy cao về phân tích, định lượng và quá trình rèn luyện rất khó khăn mà ít một ai có đủ lòng kiên trì theo đuổi.
Mặc dù bạn có thể không phù hợp với con đường lập trình, tuy nhiên nếu muốn trở thành một dân "công nghệ" thì hiện tại có rất nhiều công việc hoàn toàn không đòi hỏi đến kỹ năng viết code. Và bài viết này sẽ nêu ra 9 công việc IT tốt nhất mà bạn có thể cân nhắc lựa chọn, theo tổng hợp của trang Makeuseof.
Thiết kế đồ họa (Designer)
Từ trước đến nay, lập trình luôn được coi là một sự kết hợp độc đáo giữa nghệ thuật và khoa học bởi "hiểu biết về các thuật toán là khoa học, tưởng tượng về các kiến trúc là nghệ thuật", tuy nhiên đối với thiết kế đồ họa, yếu tố nghệ thuật lại mang tính chất chủ đạo. Đến với ngành này bạn cần phải có một tư duy sáng tạo "trong khuôn khổ", không ngừng học hỏi và chấp nhận làm việc hơn 8 tiếng một ngày. Bạn có thể đi theo hướng chuyên nghiệp về một mảng design, hoặc trở thành chuyên viên thiết kế đa lĩnh vực.
Design là một trong những ngành nghề có thể thành công mà không cần đến bất kỳ đoạn mã nào cả. Mặc dù có kiến thức sơ bộ về lập trình sẽ giúp đỡ nhiều hơn nếu bạn đang đi theo hướng web design, tuy nhiên nếu bạn đang tập trung vào một mảng thiết kế khác, thì yếu tố lập trình cũng không còn mấy quan trọng nữa.
Chuyên gia Trải nghiệm người dùng (UX) và Giao diện người dùng (UI)
Trở thành một chuyên gia UX và UI, bạn sẽ không cần phải có một kho kiến thức đồ sộ về lập trình, mà thay vào đó là những hiểu biết chuyên sâu từ thiết kế, tâm lý học, tương tác giữa con người và máy tính (HCI) và nhiều kỹ năng mềm khác. Mặc dù UX và UI không chỉ gói gọn trong phát triển web, ứng dụng hay chương trình, tuy nhiên ở góc độ liên quan đến lĩnh vực công nghệ thì đó là ba thứ mà chuyên gia UX UI sẽ phải giao tiếp thường xuyên. Khi phát triển một trang web hay ứng dụng, UI, UX designer sẽ có nhiệm vụ thiết kế wireframe (có thể hiểu là khung sườn của website) và các mockup. Trải qua một số bản mẫu thử nghiệm với một số người dùng, họ sẽ chỉnh sửa và nâng cấp thiết kế để tạo ra một giao diện đẹp, phù hợp và dễ sử dụng nhất.
Đa phần các chuyên gia UX UI hiện nay đều có khá nhiều bằng thạc sĩ liên quan đến lĩnh vực mà họ đang theo đuổi, ví dụ như HCI. Và khi được hỏi những kỹ năng nào được cho là hữu ích đối với thiết kế UX UI, hầu hết cho rằng các cách thức nghiên cứu đóng vai trò quan trọng nhất, sau đó là thiết kế web, viết, tâm lý học, thiết kế, và cuối cùng là các kiến thức lập trình cơ bản (không cần quá chuyên sâu).
Chuyên viên phân tích kinh doanh (Business Analyst)
Nhìn từ bên ngoài, có lẽ chúng ta sẽ nghĩ rằng quá trình tạo ra một phần mềm rất đơn giản. Tuy nhiên vấn đề khó khăn nằm ở chỗ các yêu cầu của khách hàng đôi khi quá rắc rối, khiến các nhà phát triển khó có thể chuyển những ý tưởng trên giấy tờ thành một ứng dụng thực tế hoạt động trơn tru.
Chuyên viên phân tích kinh doanh sẽ là người được thuê với nhiệm vụ thu hẹp khoảng cách giữa khách hàng và nhà phát triển. Họ sẽ nghiên cứu một cách kỹ lưỡng các yêu cầu của khách hàng, phân tích và biến các yêu cầu đó thành một chuỗi các công việc con mà nhà phát triển có khả năng giải quyết riêng lẻ. Nhờ đó, nhà phát triển sẽ tạo ra một sản phẩm làm vừa lòng khách hàng.
Chuyên viên BA có thể đến từ nhiều lĩnh vực khác nhau, hoặc những người trong ngành IT, hoặc những người ngoài ngành như kinh doanh, marketing hay những ai vừa có nền tảng về IT, vừa có kiến thức cơ bản ở các lĩnh vực khác.
Quản lý chương trình/dự án (Project/ Program manager)
Khác với chuyên viên phân tích, nhà quản lý dự án thường được yêu cầu có mức độ hiểu biết sâu hơn về công ty hoặc dự án đang thực hiện. Nhiệm vụ của họ là lên kế hoạch, tổ chức và quản lý, đồng thời theo sát quá trình phát triển của dự án nhằm đảm bảo hoàn thành đúng kế hoạch, trong phạm vi ngân sách đã được duyệt, đảm bảo chất lượng và hoàn thành đủ các mục tiêu mà dự án đã đề ra.
Các nhà quản lý tầm cỡ thế giới trong lĩnh vực công nghệ có thể hiểu lập trình viên của mình muốn gì và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của nhân viên. Họ không cần quá chuyên sâu về lập trình mà thay vào đó, họ cần phụ trách tốt các dự án được giao, điều phối các công việc ưu tiên và hoạt động của nhóm dự án.
Quản lý chương trình là một mức độ cao hơn của quản lý dự án, ở đó người quản lý sẽ trực tiếp điều hành và quản lý một chuỗi các dự án khác nhau của công ty, tổ chức. Mỗi dự án được thực hiện nhằm tiến gần hơn đến mục tiêu của công ty, vì vậy người quản lý tốt sẽ có thể xác định được hướng đi đúng đắn cho công ty thông qua quá trình phát triển các sản phẩm khác nhau. Thông thường, quản lý chương trình cần phải hợp tác chặt chẽ với quản lý dự án để có thể giám sát tốt sự tiến triển của các dự án đang diễn ra đồng thời.
Chuyên viên viết tài liệu kỹ thuật (Technical Writing)
Nếu bạn có kỹ năng viết văn ngắn gọn, súc tích thì technical writing sẽ là một công việc tuyệt vời mà bạn có thể phát huy hết khả năng của mình. Công việc của nhân viên viết tài liệu kỹ thuật sẽ là biên soạn toàn bộ các tài liệu liên quan đến các sản phẩm công nghệ như chương trình, trang web, script….. Đó có thể là hướng dẫn sử dụng, bản yêu cầu cho lập trình viên, thông cáo báo chí, báo cáo kỹ thuật hay một loạt các loại tài liệu khác.
Để trở thành một technical writter giỏi, bạn cần phải hiểu được những gì mình đang viết, kể cả đó là một ứng dụng đơn giản hay một bản vẽ cơ khí kỹ thuật phức tạp. Ngắn gọn, xúc tích và tổ chức tốt là những kỹ năng cần phải trau dồi nếu muốn theo đuổi và thành công trong lĩnh vực này.
Quản trị hệ thống (System Administrator)
Nhân viên quản trị hệ thống, hay thường được gọi là Sysadmin, được xem là người "toàn năng" trong bộ phận IT của một công ty hay dự án bởi nhiệm vụ của họ là quản lý mọi thứ, từ việc tự tay cài đặt toàn bộ server cho đến việc đưa server email hoạt động trở lại nếu bị sập hay bị tấn công. Họ phải sao sao lưu dữ liệu của toàn bộ công ty, tạo ra tường lửa để bảo vệ hệ thống mạng……Thật sự mà nói, đây là một công việc khó khăn và phức tạp, yêu cầu kinh nghiệm lập trình cơ bản như Visual Basic và cần có hiểu biết sâu rộng về việc chạy một loạt các lệnh thông qua Terminal. Ngoài ra, sysadmin cần phải có rất nhiều kỹ năng mềm khác nhau, bao gồm sự điềm tĩnh và cách xử lý tốt khi làm việc chung với những người dùng giận giữ vì không kiểm tra được email hay không thể nộp được các báo cáo dự án. Tuy nhiên nếu như bạn không muốn phải đụng vào một dòng lệnh nào, hãy thử tìm hiểu thêm các vị trí Desktop Support hoặc Help Desk Operator.
Tiếp thị và bán hàng (Marketing and Sales)
Mục tiêu của tất cả các công ty công nghệ - cũng như những công ty trong các lĩnh vực khác - là để kiếm tiền. Điều này có nghĩa, họ cần phải bán sản phẩm của mình, càng nhiều càng tốt, nhằm thu được mức lợi nhuận lớn nhất. Để làm được điều này, ngay trong mỗi công ty luôn cần phải có một nhân viên tiếp thị và bán hàng.
Hiện nay, chuyên viên tiếp thị và bán hàng đang là ngành nghề có nhu cầu tuyển dụng khá cao. Điều gì khiến tiếp thị và bán hàng trong thế giới công nghệ tách biệt với nhiều lĩnh vực khác? Đó là do các công ty thường điều chỉnh các phương pháp tiếp thị và quảng cáo, và điều này có thể rất hấp dẫn đối với nhiều người muốn làm việc ở lĩnh vực công nghệ mà không cần kỹ năng lập trình.
Để trở thành một nhân viên marketing và bán hàng giỏi, bạn cần phải có những kỹ năng sau:
Tối ưu hóa các công cụ tìm kiếm (SEO)
Tiếp thị công cụ tìm kiếm (SEM)
Quảng cáo Pay-per-click
Tiếp thị nội dung
Web production
Tiếp thị trên nền tảng mạng xã hội (Social media marketing).
Một vài kỹ năng trên sẽ yêu cầu bạn phải có kiến thức về kỹ thuật cơ bản, nhưng việc hiểu rõ về thị trường kinh doanh mà công ty đang tham gia mới chính là yếu tố quyết định đến thành công của bạn và công ty.
Báo chí, Blogger và Youtuber công nghệ
Nếu bạn muốn "dấn thân" sâu hơn nữa vào thế giới công nghệ khi trong tay đã có những kỹ năng cần thiết của một technical writing và một trí óc nhạy bén, giỏi phân tích thì hãy cân nhắc đến lĩnh vực báo chí công nghệ. Công việc này đòi hỏi bạn phải có một kho kiến thức khá sâu rộng về công nghệ hiện nay, cập nhật nhanh chóng các thông tin nóng hổi trong và ngoài nước như sản phẩm mới phát hành, đánh giá sản phẩm trên tay, so sánh thiết bị….
Đồng thời, công việc báo chí công nghệ cũng yêu cầu những kỹ năng mềm trong quan hệ và giao tiếp khi thường xuyên phỏng vấn các nhà khởi nghiệp (startup) và nhà tài trợ, tham gia các diễn đàn, sự kiện trong và ngoài nước.
Tuy nhiên, kỹ năng viết và kỹ năng mềm không thôi là chưa đủ, bạn còn phải chứng minh trình độ chuyên môn của mình có liên quan đến ngành báo chí – như bằng cấp chẳng hạn. Hoặc hãy cân nhắc đến việc trở thành một blogger công nghệ nếu bạn không đáp ứng được điều kiện trên.
Ngoài ra, mảng Youtuber công nghệ ở thời điểm hiện tại cũng được coi là một hướng đi mới của khá nhiều bạn trẻ với đa dạng những nội dung từ chơi game, các tutorial đến cập nhật thông tin công nghệ và những phát triển từng ngày. Tất cả những gì mà bạn cần với công việc này là kỹ năng quay phim và biên tập cơ bản, nội dung phong phú cùng với niềm đam mê về công nghệ và lòng kiên trì trước khó khăn vào những buổi đầu thành lập và phát triển kênh.
Nhân viên kiểm tra game và phần mềm (Software and Game Testing)
Thoạt nhìn qua, chúng ta sẽ tưởng việc kiểm tra game và phần mềm là một nghề khá "nhàn rỗi". Chỉ cần chơi thử game hoặc dùng thử phần mềm để kiểm tra lỗi, ưu nhược điểm, sau đó phản hồi lại cho nhà phát triển, khá đơn giản, phải không? Tuy nhiên việc làm này đòi hỏi một nền tảng vững chắc về máy tính như hệ điều hành, database, lập trình, mạng…. và bổ trợ thêm các kiến thức chuyên ngành testing (tạo test plan, thiết kế test case, các kỹ thuật test…..). Có thể sẽ phải mất khá nhiều thời gian để trở thành một tester giỏi, tuy nhiên những lợi ích mà bạn nhận được cũng sẽ xứng đáng với công sức mà bạn đã bỏ ra.
Hiện nay tại Việt Nam vẫn có khá nhiều công ty xem nhẹ vai trò của tester và cho rằng việc chịu trách nhiệm chất lượng phần mềm là công việc đơn giản, nên họ đưa ra chính sách về lương cho tester thấp hơn developer rất nhiều mặc dù vai trò của hai bên tương đương nhau. Tuy vậy trong tương lai nghề test sẽ phát triển ngày một mạnh mẽ, các dự án ngày càng cần nhiều tester hơn và vai trò cũng dần được nâng cao và xem trọng hơn, vì vậy những ai đang và sẽ đi theo con đường này thì đừng vội nản chí, hãy cố gắng nhiều hơn nữa, thành công chắc chắn sẽ đến với bạn.
Cuối cùng, hãy chọn cho mình một công việc thích hợp
Chỉ vì bạn không thích lập trình không có nghĩa bạn không thể theo đuổi lĩnh vực công nghệ.
Ngoài 9 công việc kể trên còn có nhiều cơ hội đang mở ra trước mắt nếu bạn sẵn sàng làm việc chăm chỉ và chứng tỏ được năng lực bản thân. Một số các công việc sẽ trở nên dễ dàng hơn nếu bạn có những kiến thức nền tảng về lập trình. Tuy nhiên như đã nói trước đó, mức độ hiểu biết của bạn chỉ cần ở mức cơ bản mà thôi, không hơn không kém.
Quang Minh