Apple toan tính gì khi thay đổi quyền riêng tư?

Tính năng App Tracking Transparency (ATT) buộc các nhà phát triển ứng dụng phải xin phép trước khi thu thập số ID cho nhà quảng cáo (IDFA) trên mọi thiết bị iOS. Dự kiến, tỉ lệ lớn người dùng sẽ “nói không”. Hiện nay, nhà phát triển và nhà quảng cáo dùng IDFA cho quảng cáo mục tiêu và đo lường tính hiệu quả.

Người dùng sẽ nhìn thấy thông báo này khi ứng dụng muốn theo dõi họ. (Ảnh: Apple)

Từ khi công bố thay đổi vào năm ngoái, Apple liên tục khẳng định họ làm vậy vì quyền riêng tư. Tuy nhiên, các chuyên gia quảng cáo kỹ thuật số cho rằng “táo khuyết” cũng được hưởng lợi. Đó là gia tăng quyền lực của hãng với App Store, kiểm soát nhiều hơn các loại ứng dụng phổ biến và thu về hàng triệu USD.

Cụ thể, nó có thể khiến nhà phát triển ứng dụng thu hút người dùng khó hơn thông qua quảng cáo trong ứng dụng. Thay vào đó, Apple sẽ hướng dẫn mọi người tải ứng dụng mà nó lựa chọn thông qua Highlight trên App Store vì mục đích kinh doanh. Chẳng hạn, công ty sẽ quảng bá nhiều game tính phí qua hình thức thuê bao hơn để ăn hoa hồng cao hơn thay vì game kiếm tiền từ mua sắm trong ứng dụng.

Nó cũng bổ sung sức mạnh cho quảng cáo tìm kiếm Search Ads của riêng Apple. Nó là các quảng cáo ứng dụng xuất hiện trực tiếp bên trong App Store.

Quảng cáo và App Store đều được gộp vào mảng Dịch vụ, một cỗ máy tăng trưởng quan trọng của Apple. Trong năm tài khóa 2020, mảng Dịch vụ mang về 53,8 tỷ USD cho Apple.

Cách thức hoạt động của quảng cáo cài đặt ứng dụng

Nhiều ứng dụng đứng đầu bảng xếp hạng App Store được trợ giúp nhờ chiến lược tiếp thị nhằm vào người dùng có xu hướng bỏ tiền nhiều nhất. Các công ty như Facebook, Google và TikTok đều bán quảng cáo cài đặt ứng dụng (app install ads). Chúng xuất hiện bên trong các ứng dụng khác. Khi người dùng bấm vào quảng cáo, họ sẽ được dẫn tới một trang trên App Store để tải về ứng dụng được quảng cáo.

App install ads là một phần cốt lõi trong chiến lược thâu tóm người dùng của nhiều hãng, đặc biệt là các doanh nghiệp thương mại điện tử, game. Theo công ty sản xuất phần mềm tiếp thị AppsFlyer, các nhà phát triển ứng dụng sẽ chi 96,5 tỷ USD cho app install ads trong năm 2021, tương đương 1/3 tổng chi phí cho quảng cáo.

Sở dĩ họ bỏ ra nhiều như vậy là vì tính hiệu quả của nó. Theo báo cáo vừa được công bố của hãng phân tích ứng dụng Sensor Tower, luồng giới thiệu từ các ứng dụng khác mang đến 20% cài đặt mới trên App Store năm 2020, chỉ đứng sau tìm kiếm trực tiếp trên chợ (59%).

Với loại hình này, người mua quảng cáo chỉ mất tiền khi có người cài đặt ứng dụng (price per install), dao động từ vài xu tới hàng chục USD. Họ sẽ ước tính dựa trên một khách hàng trong phân khúc xác định có thể chi bao nhiêu thời gian cho ứng dụng và tự đó đưa ra phép tính cơ bản.

ATT cùng những thay đổi quyền riêng tư khác của Apple đe dọa mô hình trên bằng cách giảm mạnh lượng thông tin mà nhà tiếp thị có được về tính hiệu quả của quảng cáo. Nếu không có thông tin này, nhà tiếp thị không thể nói đã nhắm đúng mục tiêu hay chưa.

Các game phổ thông (casual game), vốn thường đứng đầu bảng xếp hạng Top Grossing (tổng doanh thu cao nhất) của Apple, có khả năng bị ảnh hưởng nặng nhất. 65,8% chi tiêu trên App Store dành cho game, theo Sensor Tower. Với game, luồng giới thiệu là quan trọng nhất, mang về 38% cài đặt mới trong năm 2020, cao hơn cả từ những người trực tiếp tìm kiếm trên App Store.

Unity, công ty chuyên về phần mềm quảng cáo và game cho nhà phát triển nhỏ, cảnh báo thay đổi IDFA sẽ thay đổi cách nhà phát triển game di động thu hút khách hàng và tối ưu hóa giá trị khách hàng trọn đời. Hãng tiếp thị Admiral Media tin rằng nó sẽ buộc nhà sản xuất game đổi mới cách hoạt động của game. Nếu trước đây, họ dựa vào số ít người chi khủng, nay họ có thể hướng tới lượng khách hàng đông đảo hơn nhưng chi ít hơn.

Apple cũng bán quảng cáo

Có hơn 1,8 triệu ứng dụng trên App Store. Các ứng dụng không thể ngồi đó hi vọng người dùng sẽ tìm thấy chúng trên App Store hay đợi Apple đưa lên vị trí tiêu điểm.

Apple thường thích quảng bá ứng dụng đẹp, trang nhã bên trong App Store, phù hợp với hình ảnh thương hiệu, không phải các game phổ thông. Nếu Apple khiến cho hoạt động quảng cáo kém hiệu quả hơn, nhà phát triển phải phụ thuộc vào Apple hơn.

Tuy nhiên, còn một cách khác để chiếm “chỗ đẹp” trên App Store: quảng cáo tìm kiếm (search ads).

Dù chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ trong doanh thu App Store, Sensor Tower cho biết quảng cáo tìm kiếm vẫn đang tăng trưởng. Vào tháng 1, Giám đốc Tài chính Apple Luca Maestri tiết lộ công ty lập kỷ lục về doanh thu quảng cáo nhưng không nói cụ thể. Năm 2018, Thời báo Phố Wall đưa tin doanh thu quảng cáo của hãng đạt 1 tỷ USD/năm.

Quảng cáo tìm kiếm có lợi thế hơn so với các mạng quảng cáo khác vì Apple không cần theo dõi chéo các trang để xác định mọi người muốn mua gì. Với quảng cáo tìm kiếm, người dùng đã bộc lộ ý định tải về một loại ứng dụng cụ thể.

Khi quảng cáo cài đặt ứng dụng kém hấp dẫn hơn, sẽ có thêm nhiều nhà sản xuất ứng dụng muốn mua quảng cáo tìm kiếm của Apple. Họ không chấp nhận sự thực mình mù mờ thông tin trên iOS và Facebook mà thay vào đó phụ thuộc vào thông tin chi tiết do Apple cung cấp.

Du Lam (Theo CNBC)

Apple phải trả hơn 300 triệu USD vi phạm bản quyền

Tòa án yêu cầu Apple trả 308,5 triệu USD cho Personalized Media Communications (PMC) do vi phạm bản quyền.