Bệnh nhân nữ, 66 tuổi, được bệnh viện tuyến dưới chuyển đến Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội) với chẩn đoán u thận trái. Trước mổ, bác sĩ của bệnh viện này cũng chẩn đoán hướng đến khối u thận, sỏi đài bể thận tái phát sau mổ lấy sỏi 14 năm trước.

Bệnh nhân đã được phẫu thuật gỡ dính, cắt thận lấy khối giả u và sỏi thận. Tiến sĩ, bác sĩ Ngô Minh Hạnh, Khoa Giải phẫu bệnh, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết sau mổ, thầy thuốc phân tích giải phẫu bệnh, phát hiện mặt cắt khối u màu vàng, chính giữa mủn, trắng, có chứa dị vật là các đoạn chỉ, sợi ngắn màu trắng như gạc.  

Bệnh nhân cho biết từng phẫu thuật lấy sỏi thận trái cách đây 14 năm theo phương pháp mổ mở. Sau mổ lần đầu, sức khoẻ bệnh nhân ổn định, không có triệu chứng gì đặc biệt. Từ kết quả giải phẫu bệnh và tiền sử phẫu thuật của bệnh nhân, bác sĩ khẳng định đây là khối giả u thận do dị vật là gạc còn sót trong ổ bụng sau cuộc mổ 14 năm trước.

"Đây là trường hợp hi hữu, bệnh cảnh rất hiếm gặp và gây khó khăn trên đánh giá chẩn đoán hình ảnh, đưa ra chẩn đoán không chính xác trước phẫu thuật", bác sĩ Hạnh chia sẻ.  

Tiến sĩ Nguyễn Việt Hải, Chủ nhiệm Khoa Tiết niệu trên, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết trường hợp này gạc không được phát hiện trong thời gian 14 năm, thậm chí bệnh nhân đã được xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh cũng không chẩn đoán chính xác.

"Bệnh nhân đã được lấy sỏi thận thường dễ tái phát. Hơn nữa, tình trạng sỏi gây viêm mạn tính kéo dài có thể hình thành khối ung thư như ung thư đường niệu, ung thư vảy... Mặt khác, khối gạc giả u này đã diễn biến qua nhiều năm, phản ứng viêm, xơ hoá xung quanh, hoại tử, thoái hoá, sợi gạc bị tiêu biến dần nên không dễ dàng phát hiện", bác sĩ Hải phân tích.

Bệnh cảnh lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh này dễ khiến thầy thuốc chẩn đoán là khối ung thư hoặc có sỏi thận. Chỉ khi bệnh nhân được phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn thận mới được giải phẫu bệnh chẩn đoán xác định là khối xơ viêm, thoái hoá, hoại tử giả u do dị vật. 

Trong phẫu thuật, băng gạc rất quan trọng để giúp thấm máu, giúp các phẫu thuật viên quan sát trường mổ (vùng phẫu thuật) được rõ ràng, thuận lợi. Các bác sĩ và điều dưỡng phải tuân thủ quy trình phẫu thuật nghiêm ngặt. Số lượng gạc được đưa vào để thấm máu sẽ được lấy ra, đếm lại số lượng. Trong những cuộc phẫu thuật lớn, kéo dài, số lượng băng gạc sử dụng lớn. Sự căng thẳng của bác sĩ và điều dưỡng trong suốt cuộc mổ có thể khó tránh khỏi thiếu sót.