Trên diễn đàn lớn nhất thế giới, có một mục tên r/IamA, để một người bất kỳ có thể tự giới thiệu bản thân mình là ai, và cộng đồng người sử dụng Reddit sẽ đặt ra bất kỳ câu hỏi nào cho họ; việc trả lời hay không thì hoàn toàn phụ thuộc vào người hỏi! Rất nhiều cá nhân có tầm ảnh hưởng, là người nổi tiếng thường xuyên tham gia cộng đồng IAmA, mới đây nhất là tỷ phú Bill Gates.
Chúng tôi tổng hợp lại cho bạn những câu hỏi thú vị nhất của cộng đồng Reddit đặt ra cho vị tỷ phú thiện lành. Từ khi về hưu đã dành thời gian và tài sản để cống hiến cho từ thiện, thế nhưng ông vẫn quan tâm sâu sắc tới công nghệ, xu hướng hiện đại và những khía cạnh xã hội vẫn quan tâm.
Để cho bạn tiện theo dõi, câu hỏi sẽ được viết tắt là "H", câu trả lời của Bill Gates sẽ là "TL".
H: Trong thời điểm hiện tại, công nghệ mới chỉ tồn tại trên giả thuyết nào ông muốn biến thành sự thực nhất?
TL: Tôi bị cuốn hút bởi những khó khăn các nhà nghiên cứu đang gặp phải khi dạy máy tính cách đọc, để chúng có thể hiểu được những gì đang có trên trang giấy. Ví dụ đơn giản nhất sẽ là đọc được một quyển sách để vượt qua một bài kiểm tra. Câu hỏi này rất thú vị, chính Microsoft và nhiều hãng khác cũng đang tìm câu trả lời.
Tuy nhiên, nếu như tôi có thể ước, biến hóa ra một công nghệ mới, thì đó sẽ là cách giải quyết nạn suy dinh dưỡng. Phải tới nửa số trẻ em tại các quốc gia nghèo lớn lên nhưng cơ thể và não bộ không phát triển, các em mất đi phần lớn tiềm năng mình có thể có.
Điều ước thứ hai sẽ là vaccine ngừa HIV.
H: Ông có hạnh phúc không?
TL: Có chứ! Khi tôi ở tầm tuổi 30, tôi không nghĩ mấy người già tầm tuổi 60 đủ thông minh hay tìm kiếm được nhiều niềm vui. Giờ tôi mới phát hiện ra điều ngược lại.
20 năm nữa hỏi tôi câu này tiếp nhé, tôi sẽ thể hiện cho bạn thấy một ông già 80 tuổi thông minh tới cỡ nào.
H: Điều gì làm ông hạnh phúc? (Tôi đang tìm kiếm chút ý tưởng để cho mình được hạnh phúc).
TL: Gần đây, một số ý kiến cho rằng một người sẽ có những cảm xúc đặc biệt khi thấy con cái mình thành công, với tư cách là một người cha, tôi hoàn toàn đồng ý.
Đôi khi bạn phải kiếm tìm một cam kết gì đó cho chính bản thân mình, ví dụ như việc tập thể dục cũng có thể cho bạn hạnh phúc, vui vẻ hơn vậy.
H: Ông có nghĩ việc mình là tỷ phú mang tới cho ông nhiều hạnh phúc hơn với những người ở tầng lớp trung lưu không?
TL: Có. Tôi không phải lo lắng về chi phí chăm sóc sức khỏe hay tiền cho con cái ăn học. Việc không cần lo nghĩ về vấn đề tài chính quả thực đem lại hạnh phúc. Hiển nhiên là bạn không cần phải là tỷ phú mới có được những thứ đó. Thế nhưng chúng ta vẫn cần hạn chế việc tăng giá thành tại một số địa phương và lĩnh vực nhất định, cho phép ai cũng có thể được sử dụng những thứ hàng hóa, dịch vụ đó.
H: Ông có nghĩ mình còn có thể nhảy được qua cái ghế đó không?
TL: Chắc tôi phải kiếm cái ghế thấp hơn.
Có thời tôi vẫn nhảy ra và vào một cái thùng rác nhựa, nhưng giờ chắc chắn tôi không làm được nữa rồi.
Ghi chú: có những người bên dưới hỏi xin video Bill Gates nhảy thùng rác, hiển nhiên là không thấy ông Gates trả lời. Một số người chỉ ra một sự thật đáng buồn, "chắc chắn tôi không làm được nữa rồi", nhiều khả năng Bill Gates gần đây mới thử và không thành công.
H: Ông có đang xem show truyền hình nào trên Netflix hay trên TV không?
TL: Melinda và tôi vẫn ngồi xem Silicon Valley, This is Us và A Million Little Things.
Tôi xem The Americans với con trai mình (vì phim quá bạo lực để Melinda xem cùng).
Tôi hay ngồi xem Narcos một mình. Còn cả Billions, Lie to Me, Friday Night Lights, American Vandal và Black Mirror.
Có quá nhiều show hay để xem, ai cũng khuyên tôi nên xem cái này cái kia nhưng tôi không thể bỏ thời gian ra xem hết được!
H: Nếu ông có thể du hành ngược thời gian và đưa ra lời khuyên cho bản thể hồi trẻ của mình. Ông sẽ nói gì?
TL: Thời trẻ, tôi có ảm xúc quá mãnh liệt nhưng lại lạc lõng trong tập thể.
Tôi sẽ cố gắng làm cho bản thân mình có nhận thức hơn về thế giới, nhưng lại không mất đi mục tiêu và không thui chột mất ham muốn học hỏi.
Bạn có cơ hội nuôi nấng con cái mình, để chúng tránh được những lỗi lầm bạn mắc phải.
H: Tiến bộ nào đáng chú ý nhất trong toàn bộ các quỹ ông đã rót vốn?
TL: Thành tựu lớn nhất của chúng tôi là làm việc với những tổ chức lớn, cố gắng đạt mục tiêu đảm bảo toàn bộ trẻ em trên thế giới tiếp cận được với vaccine. Đó là một trong những lý do chính khiến số trẻ em dưới 5 tuổi tử vong giảm từ 10 triệu – lúc chúng tôi bắt đầu chiến dịch – xuống còn dưới 6 triệu ở thời điểm hiện tại.
Tên nhóm phân phát vaccine toàn cầu chúng tôi lập nên là GAVI.
Ghi chú: Bill Gates đã cứu sống tới 6 triệu trẻ em với tổ chức GAVI mà ông lập nên. Một thành tựu tuyệt vời, khiến chúng ta khó kìm được nước mắt.
H: Chào ngài Gates. Tôi đang làm việc tại một tổ chức chăm sóc sức khỏe tại Nam Phi, chỉ muốn cảm ơn ông vì những nỗ lực mà Quỹ của ông đã làm cho tiến trình nghiên cứu HIV tại đây. Tôi vô cùng ngưỡng mộ lòng sẵn sàng giúp đỡ những người kém may mắn và thực sự được ông truyền cảm hứng.
Câu hỏi của tôi là làm sao để tôi có thể cảm thấy mình đã làm đủ nhiều? Hàng ngày, chứng kiến nỗi đau của bệnh nhân, những giờ phút khổ sơ họ phải chịu đựng, thật khó cảm thấy mình đang giúp cho đại nghĩa. Làm sao để đối mặt với cảm giác bể khổ là vô tận để tự tay làm nên điều khác biệt và giúp đỡ người khác?
TL: Ý hỏi của anh quả thực xuất sắc. Một khi anh bắt tay vào giải quyết vấn đề, anh sẽ phải đối mặt với thực tại khó khăn. Anh cần tập trung vào sự thực mình có thể cải thiện được những gì, và cảm thấy tốt hơn thông qua chính những việc mình có thể làm được. Chúng ta cần thêm người tới Châu Phi để tự mình chứng kiến những tiến bộ, cùng lúc đó nhìn thấy cần phải làm nhiều hơn nữa. Không cảm xúc nào đáng giá hơn việc tận mắt nhìn thấy những người phải sống chung với sốt rét, hoặc HIV, những người phải tự chứng kiến cảnh con cái họ qua đời.
Những người như anh, dốc công sức tại tiền tuyến, xứng đáng nhận được mọi lời khen ngợi có thể có. Qua thời gian, số lượng người bỏ mạng hay chịu khổ sẽ giảm thôi, nhưng sẽ có những lúc anh khó nhận thấy điều đó đang xảy ra.
H: Theo ông, trong thời điểm hiện tại, mối đe dọa lớn nhất với nhân loại là gì?
TL: Có những thứ sẽ khó xảy ra nhưng chúng ta vẫn nên để mắt lo lắng tới chúng – chẳng hạn như bom nguyên tử hay khủng bố sinh học, hoặc là một đại dịch mới. Năm nay kỷ niệm 100 năm đại dịch Cúm Tây Ban Nha đó, tưởng tượng nếu nó quay trở lại, việc chúng ta di chuyển giữa các nước ngày một nhiều sẽ khiến nó lây lan khủng khiếp tới đâu.
Một khi ta vượt qua những mối nguy trên, khúc mắc lớn nhất sẽ là các nước sẽ hợp tác ra sao để chống biến đổi khí hậu và giảm thiểu khả năng dẫn tới chiến tranh. Tôi hơi bối rối khi thấy ngày một nhiều nước hạn chế quan hệ với các nước khác, không tham gia vào các liên minh – điều đã khiến chúng ta tránh được những cuộc chiến tranh lớn tính từ Thế chiến Thứ hai.
Việc biến đổi khí hậu là một bài toán thực sự khó về cách chúng ta hợp tác, vấn đề biến đổi khí hậu cực kỳ phức tạp, cần thực hiện tốt những thay đổi lớn để tránh hậu quả.
H: Theo ông, ta có thể làm gì để chống lại nạn bài vaccine đang ngày một nghiêm trọng?
TL: Quỹ của chúng tôi đã bỏ ra nhiều công sức để trẻ em trên toàn thế giới có thẻ tiếp cận được vaccine, chúng tôi đã có được những bước tiến lớn. Đáng ngạc nhiên thay, những nước có thu nhập cao lại quên mất việc phải bảo vệ trẻ em. Điều này sẽ gây ra những cái chết không đáng có liên quan tới chứng sởi và ho lâu ngày. Mong rằng những gì chúng tôi làm được sẽ đánh bật những câu chuyện bôi xấu vaccine đang được lan truyền.
Vaccine cứu sống người nhiều hơn bất kỳ công cụ chăm sóc sức khỏe nào. Quỹ của chúng tôi đang nghiên cứu phát triển vaccine sốt rét, HIV và lao phổi. Chúng sẽ tạo nên khác biệt rất lớn.
H: Sở thích của ông là gì? Phải không liên quan đến công việc nhé.
TL: Tôi chơi tennis và trò xếp bài bridge. Trò bridge không còn phổ biến với giới trẻ hiện nay như xưa nữa, tôi cũng đọc nhiều sách nhưng không rõ nó có phải sở thích không.
H: Có điều gì ông mong muốn đạt được nhưng vẫn chưa thành công?
TL: Mục tiêu của Quỹ là mọi trẻ em được lớn lên trong khỏe mạnh – không quan trọng các em được sinh ra ở đâu. Điều đó đồng nghĩa với xóa bỏ được sốt rét và những chứng bệnh vẫn ám ảnh những nước nghèo. Tôi sẽ đạt được mục tiêu này trong quãng đời của mình.
H: Thu nhập cơ bản toàn cầu. Liệu khái niệm này có thể hiệu quả không? Liệu nó có nên là tương lai ta cần hướng tới? Nếu không, làm sao để ta thích ứng được với việc mọi thứ thay đổi, khi có tự động hóa ngày càng thiết yếu?
TL: Khi thế giới ngày một năng suất hơn, tầm quan trọng của công việc sẽ giảm sút, người sẽ sẽ phải quyết định điều gì quan trọng, người trẻ nên làm gì để xác định được mục đích tương lai.
Tuy nhiên, thế giới ta đang sống vẫn ở xa điểm đó lắm. Ta vẫn cần nhân lực để làm ra hàng hóa cũng như cung cấp dịch vụ xã hội. Nhân loại chưa đủ giàu để loại bỏ hoàn toàn động cơ làm việc.
Chúng ta vẫn có thể tính toán ra chi phí sinh sống là bao nhiêu. Tôi nghĩ ta cần tập trung lợi ích vào những người cần nó nhất – những người không thể làm việc hoặc những cá nhân cần được đào tạo lại để trở nên có ích. Phải công nhận, những gì tôi vừa nói mang ý nghĩa xác định từng người có khả năng gì, chứ không phải chỉ đưa cho những người đó một số tiền trợ cấp.
Và như một sự thật hiển nhiên, Bill Gates mở AMA thì phải có người hỏi câu này:
Có tin tức gì về Age of Empires 4 – AoE 4 không bác?
Không có câu trả lời, dù người dùng Reddit có than khóc bao lâu.