Là một trong những thành viên gia nhập Hiệp hội ASXH Đông Nam Á ngay từ những ngày đầu, 20 năm qua, BHXH Việt Nam luôn chủ động, tích cực hợp tác với các tổ chức ASXH thế giới và khu vực, trên tinh thần học hỏi và chia sẻ các kinh nghiệm tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT với các tổ chức thành viên.
Trước thềm Hội nghị BCH Hiệp hội ASXH Đông Nam Á lần thứ 35 (ASSA 35), cũng là dịp kỷ niệm 20 năm thành lập Hiệp hội và đánh dấu 20 năm BHXH Việt Nam gia nhập tổ chức này, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh đã dành cho PV Báo BHXH cuộc phỏng vấn.
- Hiệp hội ASXH Đông Nam Á là một trong những tổ chức hàng đầu về ASXH trong khu vực. Xin Thứ trưởng, Tổng Giám đốc cho biết về mục đích và ý nghĩa của việc thành lập tổ chức này?
- Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh:
Trước xu thế tuổi thọ trung bình và dân số trong khu vực Đông Nam Á tăng nhanh, việc thành lập một tổ chức về ASXH được coi là giải pháp lâu dài, giúp các nước trao đổi kinh nghiệm về các vấn đề ASXH. Do đó, năm 1998, ASSA đã được thành lập, với mục tiêu thúc đẩy phát triển ASXH trong khu vực phù hợp nguyện vọng, luật pháp và quy định của các nước thành viên. Đồng thời, góp phần thúc đẩy sự hợp tác giữa các tổ chức ASXH trong khu vực và trên thế giới thông qua việc tổ chức đào tạo, hội thảo, tư vấn, đối thoại và các hoạt động khác.
Sau hai thập kỷ hình thành và phát triển, ASSA đã trở thành một diễn đàn hợp tác đa phương về ASXH hàng đầu khu vực, có vị thế và tầm ảnh hưởng ngày càng lớn trong khu vực và trên thế giới. Trong xu thế hội nhập và hợp tác quốc tế ngày càng sâu rộng, ASSA đóng vai trò ngày càng quan trọng hơn trong việc đảm bảo ASXH cho người dân trong khu vực và đóng góp tích cực vào thực hiện mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN thịnh vượng, tiến bộ, văn minh và phát triển.
- Vậy, BHXH Việt Nam đã tham gia, đồng hành cùng ASSA như thế nào, thưa Thứ trưởng, Tổng Giám đốc?
- Được sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ, BHXH Việt Nam chính thức gia nhập ASSA từ năm 1998. Trong suốt quá trình đồng hành cùng ASSA, BHXH Việt Nam luôn chủ động, tích cực tham gia trong mọi hoạt động của Hiệp hội, đóng góp vào việc xây dựng trụ cột Văn hóa - Xã hội của Cộng đồng ASEAN.
Việc tăng cường phát triển các mối quan hệ hợp tác, hỗ trợ, trao đổi thông tin và chia sẻ kinh nghiệm lẫn nhau với các tổ chức thành viên đã giúp BHXH Việt Nam bổ sung các kiến thức và kinh nghiệm quốc tế trong hoàn thiện quy trình nghiệp vụ, hiện đại hóa quản lý ngành BHXH… Trên cơ sở đó, đề xuất và kiến nghị hoàn thiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT của Việt Nam.
Đến nay, BHXH Việt Nam đã 3 lần giữ chức Chủ tịch Hiệp hội và chủ trì tổ chức thành công 4 Hội nghị BCH vào các năm 1999, 2002, 2005 và 2010. Các hội nghị đều được tổ chức hiệu quả, tạo ấn tượng tốt đẹp với các tổ chức ASXH trên thế giới cũng như các thành viên của ASSA; góp phần nâng cao vai trò, vị thế của Việt Nam trong khu vực và quốc tế.
Theo nguyên tắc luân phiên, năm 2018, BHXH Việt Nam chủ trì tổ chức Hội nghị BCH lần thứ 35 tại Việt Nam và tiếp nhận vai trò Chủ tịch ASSA nhiệm kỳ 2018-2019; đồng thời tổ chức kỷ niệm 20 năm thành lập ASSA. Sự kiện lần này đánh dấu một chặng đường dài BHXH Việt Nam đã đồng hành cùng ASSA; là cơ hội để BHXH Việt Nam tiếp tục quảng bá hình ảnh, hội nhập và hợp tác quốc tế trong vấn đề ASXH cũng như khẳng định vị thế của mình trong các hoạt động tại khu vực ASEAN.
- Việc tham gia vào ASSA đã mang lại những giá trị gì cho BHXH Việt Nam, thưa Thứ trưởng, Tổng Giám đốc?
- Thực tiễn 20 năm qua cho thấy, việc tham gia ASSA đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực, góp phần hoàn thiện hệ thống BHXH, BHYT tại Việt Nam- thông qua việc tiếp thu các kinh nghiệm và bài học thực tiễn về công tác quản lý và thực hiện chính sách tại các quốc gia có hệ thống ASXH phát triển cao trong khu vực.
Thông qua các kỳ Hội nghị, BHXH Việt Nam có cơ hội đẩy mạnh tuyên truyền đối ngoại, góp phần xây dựng, quảng bá hình ảnh, nâng cao vị thế của Ngành. Qua đó, học hỏi được những kinh nghiệm quý của quốc tế, nhằm phát triển sự nghiệp ASXH bền vững, hiệu quả, hướng tới sự hài lòng của người dân và DN. Việc tham gia ASSA cũng giúp BHXH Việt Nam đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ của Ngành, đáp ứng tốt hơn nhiệm vụ được giao...
- “Cơ hội và thách thức của các hệ thống ASXH khu vực ASEAN trong bối cảnh CMCN 4.0 và tự do dịch chuyển lao động” là chủ đề của Hội nghị ASSA 35. Thứ trưởng, Tổng Giám đốc nhận định thế nào về chủ đề này?
- Hệ thống ASXH khu vực ASEAN đang bước sang một giai đoạn phát triển mới, do tác động từ CMCN 4.0 và quá trình tự do dịch chuyển lao động trong khu vực. Đối với Việt Nam, dự báo trong những năm tới, lực lượng lao động tăng bình quân hằng năm 1,28%, tương ứng 723 nghìn người/năm. Quy mô lực lượng lao động tăng từ 55,54 triệu người (năm 2016) lên 62 triệu người (năm 2025). Để đáp ứng nhu cầu việc làm cho NLĐ, hằng năm, nền kinh tế cần tạo thêm khoảng 650 nghìn việc làm và chuyển dịch cơ cấu lao động.
Tuy nhiên, cơ cấu lao động qua đào tạo chưa phù hợp với nhu cầu thực tế, chưa cân đối giữa các ngành đào tạo. Đáng lưu ý, lao động được đào tạo trong các ngành kỹ thuật- công nghệ chiếm tỉ trọng thấp do không đáp ứng được về kỹ năng, sẽ dẫn đến tình trạng thất nghiệp, tạo ra sức ép về việc làm. Điều này đòi hỏi cần đào tạo mới, đào tạo lại, cung cấp các kỹ năng mới cho NLĐ để giảm áp lực lên hệ thống ASXH quốc gia.
ASXH ở Việt Nam đang đứng trước nhiều thử thách, nhất là trước ảnh hưởng của CMCN 4.0. Điều này không chỉ ở Việt Nam, mà còn xảy ra ở nhiều quốc gia khác. Chính vì vậy, với chủ đề trên, ASSA 35 hứa hẹn mang tới nhiều chia sẻ hữu ích từ các chuyên gia và tổ chức quốc tế.
- Với cương vị là Chủ tịch ASSA nhiệm kỳ tới, BHXH Việt Nam đặt ra nhiệm vụ trọng tâm nào để cùng các tổ chức thành viên giải quyết tốt các thách thức, góp phần bảo đảm ASXH trong tương lai?
- Đứng trước những vấn đề như già hóa dân số, thiên tai thảm họa, nghèo đói, ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng từ CMCN 4.0… đòi hỏi các chương trình ASXH phải được hoàn thiện, để đáp ứng với tình hình, nhất là tạo ra được hệ thống dịch vụ dễ tiếp cận đối với các nhóm lao động, nhóm dân cư, nhất là các nhóm dễ bị tổn thương.
Xác định được những vấn đề và thách thức trên, BHXH Việt Nam cũng như các thành viên ASSA đã xác định nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện trong thời gian tới, gồm: Thay đổi, điều chỉnh chính sách; nghiên cứu tổ chức lại hệ thống quản lý và phục vụ người dân; tăng cường ứng dụng CNTT vào quản lý và dịch vụ; nỗ lực hội nhập và hợp tác quốc tế, ký kết các hiệp định song phương và đa phương nhằm đảm bảo quyền lợi cho NLĐ; tăng cường trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ và học hỏi từ các chuyên gia, đối tác và tổ chức quốc tế; đề xuất, kiến nghị các bộ, ban, ngành liên quan chú trọng đào tạo giúp NLĐ nâng cao khả năng thích ứng với nền kinh tế việc làm phi biên giới, gia nhập khu vực việc làm chính thức.
Đồng thời, BHXH Việt Nam sẽ chú trọng tổ chức điều phối, chia sẻ kinh nghiệm quản lý và nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng đối tượng và diện bao phủ, thúc đẩy các mối quan hệ song phương và đa phương giữa các thành viên ASSA; tăng cường kết nối các thành viên của ASSA với Hiệp hội ASXH quốc tế (ISSA) nhằm mục tiêu phát triển ASXH bền vững, vì một tương lai tươi sáng cho mọi người dân.
- Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng, Tổng Giám đốc!
(Nguồn BHXH Việt Nam)