- Ông bà nội tôi lập di chúc chia tài sản cho các con, gồm 1 ngôi nhà đang ở, ba mảnh đất nằm rải rác trong thị trấn và 20 cây vàng. Do thấy bố tôi vất vả nhất nên ông bà đã thỏa thuận đồng ý để lại cho bố tôi ngôi nhà đang ở, còn đất và vàng chia đều cho những người còn lại.
Tuy nhiên năm 2010, bố tôi bị tai nạn giao thông đột ngột qua đời. Năm 2014, ông bà tôi lần lượt mất. Họ hàng trong nhà nói rằng vì bố tôi mất trước khi ông bà mất nên không được hưởng theo di chúc để lại.
Xin hỏi luật sư ông bà tôi không thay đổi di chúc thì ngôi nhà mà bố tôi thừa kế sẽ được chia ra sao? Chúng tôi và mẹ có được thừa kế của ông bà và bố không? Cảm ơn luật sư tư vấn.
Bố tôi mất trước ông bà thì có được hưởng thừa kế từ ông bà không? (Ảnh minh họa) |
Do ông bà bạn có lập di chúc nên di sản thừa kế do ông bà nội bạn để lại sẽ được chia theo di chúc nếu di chúc đó hợp pháp, đáp ứng điều kiện theo quy định pháp luật. Bộ luật Dân sự 2015, “Điều 630. Di chúc hợp pháp
1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.”
Về Nội dung của di chúc gồm các nội dung chủ yếu sau: Ngày, tháng, năm lập di chúc; Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc; Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản; Di sản để lại và nơi có di sản. Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu, nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.Trường hợp di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa thì người tự viết di chúc hoặc người làm chứng di chúc phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xoá, sửa chữa. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc.Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.
Nếu di chúc của ông bà hợp pháp thì di sản được chia theo di chúc. Tuy nhiên, Khoản 2 Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015
“2. Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong trường hợp sau đây:
a) Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
b) Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực.”
Theo quy định tại điểm a Khoản 2 Điều 643 nêu trên thì nếu người thừa kế theo di chúc chết trước người để lại di chúc thì phần di chúc đối với người đó không có hiệu lực.
Điểm c Khoản 2 Điều 650 BLDS quy định thừa kế theo pháp luật được áp dụng đối với phần di sản mà người thừa kế theo di chúc chết trước người lập di chúc. Theo đó, sau khi bố bạn chết thì phần tài sản ông bà nội bạn chia cho bố bạn sẽ được chia theo pháp luật – chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của ông bà bạn gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về thừa kế thế vị “Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.”
Theo đó, bố bạn là con của ông bà bạn, bố bạn là người hưởng thừa kế thuộc hàng thừa kế tại hàng thừa kế thứ nhất của ông bà bạn. Nhưng bố của bạn đã mất, vì thế theo pháp luật, bạn được thừa kế thế vị bố bạn.
Tư vấn bởi Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội.
Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ banbandoc@vietnamnet.vn (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)
Ban Bạn đọc