Đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị giao Bộ Dân tộc và Tôn giáo chủ trì hợp phần chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035, làm đầu mối thống nhất.
Sáng nay, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026-2035.
Chương trình hướng tới mục tiêu đến năm 2030, thu nhập bình quân của người dân nông thôn tăng gấp 2,5-3 lần so với năm 2020. Đến năm 2035, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn phấn đấu tăng ít nhất 1,6 lần so với năm 2030. Thu nhập của người dân dân tộc thiểu số đạt bằng 1/2 mức bình quân chung cả nước.
Chương trình đặt trọng tâm đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội vùng nông thôn, vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi... Ngoài ra, chương trình còn hướng tới đẩy mạnh phát triển kinh tế xã hội ở vùng nông thôn, vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Tổng nguồn vốn ngân sách nhà nước bố trí cho Chương trình giai đoạn 2026-2030 là khoảng 423.000 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn ngân sách trung ương 100.000 tỷ đồng (vốn đầu tư phát triển là 70.000 tỷ đồng, kinh phí thường xuyên là 30.000 tỷ đồng). Nguồn vốn ngân sách địa phương 300.000 tỷ đồng. Nguồn vốn tín dụng chính sách (nguồn ngân sách nhà nước) là 23.000 tỷ đồng.
Trong quá trình điều hành, Chính phủ tiếp tục cân đối nguồn vốn ngân sách trung ương, bao gồm cả nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội, để ưu tiên hỗ trợ thêm cho Chương trình phù hợp với điều kiện thực tế để có đủ nguồn lực thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ được giao.
Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Dân tộc và Tôn giáo, các bộ, ngành có liên quan quyết định đầu tư Chương trình và tổ chức thực hiện.
Chính phủ cân đối nguồn vốn ngân sách trung ương để ưu tiên hỗ trợ thêm cho chương trình, bao gồm cả nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của chương trình. Hằng năm, Chính phủ báo cáo Quốc hội kết quả thực hiện Chương trình tại thời điểm cuối năm hoặc theo thời gian yêu cầu của Quốc hội.
Năm 2030, Chính phủ tổng kết việc thực hiện Chương trình giai đoạn 2026-2030 và đề xuất Chương trình cũng như nguồn lực thực hiện cho giai đoạn 2031-2035.
Thủ tướng quy định tỷ lệ vốn đối ứng
Quốc hội giao Thủ tướng triển khai, thực hiện việc quy định cụ thể nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ nguồn vốn ngân sách trung ương và tỷ lệ đối ứng của nguồn vốn ngân sách địa phương thực hiện Chương trình giai đoạn 2026-2030, theo mức độ khó khăn, ưu tiên xã, thôn đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng an toàn khu, vùng biên giới và hải đảo.
Thủ tướng xác định và giao mục tiêu 5 năm và hằng năm cho các tỉnh, thành phố để thực hiện.
Bên cạnh đó, Thủ tướng được giao nhiệm vụ ban hành bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn 2026-2030; bộ tiêu chí đánh giá và phân hạng sản phẩm OCOP theo hướng kế thừa, phù hợp và đồng bộ, nâng cao chất lượng, đặc trưng, thương hiệu gắn với yêu cầu thị trường, thúc đẩy theo hướng xanh, bền vững.
Thủ tướng chỉ đạo tổ chức thực hiện, theo dõi, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện Chương trình; chỉ đạo các tỉnh, thành phố cân đối, bố trí nguồn vốn đối ứng, huy động, lồng ghép và sử dụng các nguồn lực để thực hiện hiệu quả Chương trình...
Xem xét, xác định bộ, ngành chủ trì từng hợp phần
Trước khi tiến hành biểu quyết, Quốc hội nghe Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng trình bày báo cáo tóm tắt việc tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu và chỉnh lý dự thảo nghị quyết.
Theo ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong quá trình nghiên cứu và phê duyệt Chương trình, cần tiếp tục rà soát để bảo đảm không trùng lặp, chồng chéo về đối tượng, chính sách. Việc rà soát cũng phải được thực hiện đồng bộ với các chính sách giáo dục, y tế, văn hóa giữa các chương trình mục tiêu quốc gia, nhằm tránh bỏ sót nhóm đối tượng có tính đặc thù tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh, Chương trình phải ưu tiên giải quyết các vấn đề cấp bách như đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho đồng bào. Đồng thời, cần quy định rõ bộ, ngành chủ trì từng hợp phần để xác định đầu mối và trách nhiệm trong quá trình triển khai.
Bộ trưởng Trần Đức Thắng cho biết, trong quá trình xây dựng báo cáo nghiên cứu khả thi, Chính phủ sẽ tiếp tục rà soát, bảo đảm không trùng lặp, chồng chéo về đối tượng, chính sách; đồng thời rà soát các chương trình mục tiêu quốc gia liên quan đến giáo dục, y tế, văn hóa để không bỏ sót nhóm đối tượng đặc thù.
Chính phủ sẽ ưu tiên giải quyết các yêu cầu bức thiết về đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Chính phủ cũng xem xét, xác định bộ, ngành chủ trì từng hợp phần, nội dung để xác định đầu mối và trách nhiệm sau này.
Đại biểu Hồ Thị Minh cho hay, cần bảo đảm chương trình mục tiêu quốc gia không bị đứt gãy, có thể triển khai ngay từ đầu năm 2026. Bà đề nghị giao Bộ Dân tộc và Tôn giáo chủ trì hợp phần 2 để chính sách dân tộc phát huy hiệu quả cao nhất.
Thảo luận về Chương trình mục tiêu quốc gia, nhiều đại biểu Quốc hội kiến nghị giao bộ chuyên ngành chủ trì hợp phần đặc thù về công tác dân tộc để nâng cao hiệu quả thực thi chính sách.
.svg){kind=icon}
