Sáng 25/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Về vấn đề thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (điều 79), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, quy định theo hướng liệt kê các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng có ưu điểm bảo đảm sự rõ ràng, dễ theo dõi, dễ áp dụng.
Tuy nhiên, việc liệt kê quá cụ thể, chi tiết các dự án, công trình thu hồi đất có nhược điểm khó bảo đảm bao quát, đầy đủ.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga thống nhất với quy định chi tiết các dự án thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng để đảm bảo minh bạch trong quá trình thu hồi đất.
Tuy nhiên, về cơ chế xử lý đối với trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất không đạt được 100%, bà Lê Thị Nga đề nghị cân nhắc, không đưa lên cơ chế đã thỏa thuận được 80%, phần còn lại 20% thì Nhà nước đứng ra thu hồi.
Bà Nga cho rằng, thỏa thuận thì theo cơ chế thỏa thuận hoàn toàn, hành chính thì theo cơ chế hành chính hoàn toàn. “Đầu dân sự, đuôi hành chính” thì sẽ không đảm bảo quyền lợi, xảy ra khiếu kiện”, bà Lê Thị Nga nêu.
Bà đề nghị quy định chi tiết danh mục, loại dự án thu hồi đất phục vụ mục đích quốc phòng-an ninh, phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quá trình thu hồi đất công khai, minh bạch.
Nêu ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, vấn đề khó khăn nhất trong dự án luật chính là quy định thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Trong dự thảo mới nhất đã liệt kê cụ thể hàng trăm dự án thuộc ba trường hợp.
Theo Chủ tịch Quốc hội, trong vấn đề này, khó khăn nhất chủ yếu là do cách tiếp cận. Chủ tịch Quốc hội lý giải, nếu theo phương pháp "chọn - cho", tức là cứ liệt kê hết các trường hợp cần thu hồi thì không thể hết được và "chi tiết đến mấy cũng vẫn thiếu nghĩa".
Vì vậy, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, nên tiếp cận theo hướng "chọn - bỏ", tức là những gì cấm phải ghi vào trong luật. “Nếu tiếp cận theo phương pháp cũ, cố gắng liệt kê cho đủ thì rất khó có sự thống nhất”, Chủ tịch Quốc hội nói.
Ông cũng chỉ rõ thực tế chỉ có hai cách là thu hồi và thoả thuận, do đó, có thể nêu thêm nguyên tắc là chỉ được thu hồi trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.
Chủ tịch Quốc hội lưu ý cần nghiêm cấm việc vừa "chạy" quy hoạch vừa điều chỉnh mục đích sử dụng đất, vừa ra quyết định thu hồi đất.
Về cơ chế xử lý đối với trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất không đạt được 100%, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, việc chủ đầu tư thỏa thuận với người sử dụng đất để có đất thực hiện dự án là thỏa thuận mang tính dân sự, việc Nhà nước can thiệp bằng biện pháp thu hồi đất đối với các trường hợp không thỏa thuận được là không phù hợp. Nhà nước chỉ thực hiện chính sách hỗ trợ theo nguyên tắc của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Về tiêu chí thu hồi và đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở thương mại, công trình thương mại, công trình dịch vụ, khu vui chơi, giải trí, tổ hợp đa năng để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh phải tách bạch, phân định rõ giữa thu hồi và đấu giá nếu không sẽ dẫn đến chồng chéo ngay trong dự thảo luật.
Ông cũng góp ý cần quy định tiêu chí, nguyên tắc để giao thẩm quyền cho địa phương thực hiện đấu thầu, đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu…
Trần Văn Thường, Đỗ Thị Thanh Bình, Nguyễn Thị Lan Anh, Hoàng Tư Giang
.svg){kind=icon}
